AK PARTİ GRUBU ADINA MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli üyeler; Atatürk Araştırma Merkezi ve Atatürk Kültür Merkezi üzerine konuşmak için karşınızdayım.

Aslında, merkezlerimizin yaptığı çalışmaları değil, Atatürk'ün medeniyet tasavvurunu anlatmak istiyorum; beş dakika içine sığmayacağını düşündüğüm için birkaç cümleyle onu sona bırakıyorum.

Atatürk Kültür Merkezi Bakanlığımız 2024 yılı içinde... Başlıklarını söyleyeceğim yaptıkları faaliyetler açısından. Kültürel emperyalizmi önlemenin yolu, aynı zamanda edebiyatımızda yerli ve millî olmaktan geçiyor. Bu hedef doğrultusunda, Kültür Merkezi Başkanlığımız Türk Masal Külliyatı'nı düzenlemiş ve bunu 8 tane yabancı dile çevirerek yabancıların da okumasına sunmuştur.

İkinci olarak, Türk devlet ve düşünce hayatına yön veren şahsiyetlerin içinde yer aldığı bir külliyat hazırlamıştır. Bunun içinde Türk devlet düşünürleri, önemli şahsiyetler, bilim insanları yer almıştır.

Üçüncü olarak, Türk Kültürünün Canlı Tanıkları Belgeseli üzerine bir eser hazırlanmış, bir ansiklopedi çalışmasıyla devam edilmiş, Türk kültürünün bilgileri bu ansiklopedide yer almıştır. Bilimsel etkinlikler ve yayınlar devam etmiştir; çok uzun, sayfalar dolusu olduğu için onları geçiyorum.

Kısa adı "ATAM" olan Atatürk Araştırma Merkezi faaliyetleri ise daha ayrıntılı biçimde... "Atatürk Ansiklopedisi" hazırlanmış ve bitimine doğru devam ediyor. Bugüne kadar Atatürk'le ilgili 1.233 madde yer almış Atatürk Ansiklopedisi'nde.

Atatürk Araştırma Merkezinin bir başka çalışması, Türkiye'nin yüzyıllık birikimini içeren 7 ciltlik bir eser hazırlamak olmuştur. Öte yandan, yine, Türk Dünyası Ansiklopedisi hazırlanmış, bunun içinde "Türk Devletleri, Türk Devlet Adamları, Tarih ve Kültür, Türk Toplulukları, Dil ve Edebiyat, Coğrafya ve Mekân, Bilim ve Sanat ile Aydın ve Düşünürler" alt başlıklarında 8 alt kategori yer almıştır. Az çalışılan bir çalışma da gerçekleştirilmiş, Atatürk'ün, Mustafa Kemal Atatürk'ün Avrupa'daki izleri ve düşünce dünyasının oluşumuna ilişkin bir proje hazırlanmıştır. Bakanlığımızın ilgili birimlerinin merkezlerinin çalışmalarını kutluyoruz, bütçesi hayırlı olsun.

Asıl söylemek istediğim de şu: Atatürk Türkiye'de bir kültür devrimi gerçekleştirmiş ama bu, Türkiye'de kültür ve medeniyet ayrımı açısından tartışmalı bir nokta, şu açıdan: Sosyolojik bilgilere göre kültür ile medeniyet aynı şey midir, tartışılıyor. Yani bir ülke örneğin Batı'nın medeniyetini alacaksa Batı'nın kültürünü de olduğu gibi almak mecburiyetinde midir? Bu konuda Arnold Toynbee ile bizim sosyologlarımızdan -çok önemli sosyoloğumuz-ve Atatürk'ün fikir babaları, fikir önderlerinden birisi olan Ziya Gökalp arasında büyük bir çatışma vardır zihinsel olarak. Arnold Toynbee "Eğer medeni olacaksanız örnek aldığınız ülkenin yeme içme tarzını, kılık kıyafetini, oturup kalkmasını, eğitimini aynen değiştirmeden bire bir alacaksınız." demiştir. Ziya Gökalp ise benim de savunduğum biçimde, kendi millî ve yerel değerlerimize sahip çıkarak, kendi kültürümüze sahip çıkarak medeni olunabileceğini savunmuştur. Bizim bugün yüz yıldır içinde bulunduğumuz, çektiğimiz sıkıntı Batı'nın bütün davranışlarını bire bir kopyalamak olmuştur yani Atatürk aslında "Biz Batılılaşacağız, maymun gibi onları taklit etmeyeceğiz." demiştir ama uygulamada maalesef, biz bire bir Batı'nın bize uysa da uymasa da kültürünü taklit etme noktasına gelmişizdir. Bunu inşallah, bir başka zeminde uzun uzun medeniyet, kültür tasavvurunu konuşuruz.

Bakanlığımızın bütçesi hayırlı olsun.

Hepinize saygılar sunuyorum. (AK PARTİ ve MHP sıralarından alkışlar)