SURURİ ÇORABATIR (Antalya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum. Tabii, Komisyon önerimize katılmadığını beyan etmişti. Komisyonumuzdaki değerli üyelere de hoş geldiniz diyorum. İnşallah konuştuklarımızdan sonra değerlendirmeye alırsınız diye düşünüyorum.

Vergi kanunları ilgili bazı konularda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifinin 8'inci maddesiyle ilgili Cumhuriyet Halk Partisi adına söz almış bulunmaktayım. Bugün ben süremi direkt 8'inci maddeyle ilgili değerlendireceğim. Biraz teknik olacak. Sizlerden dinlemenizi, anlamanızı ve sonunda düşünmenizi rica edeceğim sevgili milletvekilleri.

213 sayılı Kanun'a eklenen 274/a maddesiyle kıymetli madenlerin vergilendirilmesine ilişkin kurallar yeniden belirlenmektedir. Bu maddeyle kıymetli maden üretim ve alım satımıyla iştigal eden mükelleflerin aktiflerinde ticari mal olarak kayıtlı olanlar hariç olmak üzere mükelleflerinden aktiflerinde tasarruf amacıyla tutmuş oldukları kıymetli madenler ile kıymetli maden ile olan alacak ve borçların borsa rayiciyle değerlenmesi sağlanmaktadır.

Dolayısıyla kıymetli madenlere dayalı fiziki ya da kaydi olarak açılan mevduat hesapları ile kredi hesaplarının borsa rayiciyle değerlenmesi düşünülmektedir.

Ayrıca kıymetli madenle olan mevduat veya kredi sözleşmelerine müstenit alacaklar ve borçlar değerleme gününe kadar hesaplanacak faizleriyle birlikte dikkate alınacaktır.

Söz konusu maddede kıymetli madenlerin tanımına bakacak olursak 213 sayılı Kanun'un 274'üncü maddesinden sonra gelmek üzere eklenen 274/a maddesiyle işlenmiş metin baz alınarak kanun uygulanırken kıymetli madenlerin tanımında kullanılan "gibi" ibaresi kıymetli madenlerin kapsamının istenildiği gibi doldurulabilmesine imkân tanımaktadır. "Kıymetli maden" tanımı, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar'da 2011 yılında yapılan değişiklikle "Her tür ve şekilde altın, gümüş, platin ve paladyumu," olarak tanımlanmıştır. Yine biliyoruz ki Borsa İstanbul'a dair mevzuat bu tanım üzerine kurulmuştur. Buraya eklenen "gibi" ibaresi mevzuatta, kanunda belirsizliğe yol açacaktır. Bu hâliyle ileride yapılacak bir değerlendirmede suistimale açık hâle gelebilecektir. Bilmek isteriz; daha az değerli madenler de kapsam altına alınacak mıdır? Önerimiz, "gibi" ibaresinin metinden çıkarılması ya da kastedilen kıymetli madenlerin ne olduğunun tam hâliyle sayılmasıdır.

Değerli milletvekilleri, altın, gümüş, platin ve paladyum gibi kıymetli madenlerin borsa rayici üzerinden değerlenmesine yönelik uygulamanın pek çok endişeyi de beraberinde getirdiğini görmekteyiz. Kıymetli madenlerin fiyatlarının borsa rayiciyle belirlenmesi piyasaların aşırı oynaklığı ve spekülasyonlara maruz kalma ihtimalini de beraberinde getirmektedir. Muvazaalı durumlardan çok, bu tür madenler küresel ekonomik kriz ve jeopolitik gerginlikler gibi etmenlerin finansal piyasalarda yaratacağı ani dalgalanmalardan etkilenebilir, borsadaki ani ve öngörülmeyen düşüşler nedeniyle gerçek ekonomik değerini bulamayabilir. Bundan dolayı, madenlerin stratejik ve endüstriyel öneminin sadece borsa fiyatlarına indirgenmemesi gerektiğini söylemeliyiz. Özellikle platin ve paladyum gibi madenler yüksek teknoloji ve enerji sektöründe kritik bir öneme sahiptir. Borsa rayiciyle değerlenmesi, bu madenlerin stratejik önemini göz ardı ederek kısa vadeli kâr amacı güden spekülatörlerin eline koz verebilir. Yerel üreticilerin ve madencilerin uluslararası piyasadaki dalgalanmalardan ve fiyat manipülasyonlarından etkilenmemesi işten bile değil. Vergilendirme kanunu, sadece ekonomik sürdürülebilirlik ve adalet açısından değil, aynı zamanda sosyal ve çevresel sorumluluklar bakımından da kritik öneme sahiptir. Kıymetli madenlerin vergilendirilmesi ekonomide adaleti sağlamaya yardımcı olacaktır. Bu maddelerin çıkarılması ve ticareti, genellikle büyük kazançlar sağlar. Bu durumun küçük yatırımcı üzerinde yaratacağı olumsuz etkileri titizlikle değerlendirmek gerekir. Vergilendirme özelinde ekonomik eşitsizliği derinleştirmeden bu hususta ülkemizde faaliyet gösteren yurt dışı firmalar karşısında yerli şirketleri ezdirmemek gerekir. Kıymetli madenlerin vergilendirilmesi çevresel sürdürülebilirlik açısından da oldukça önemlidir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Çorabatır, lütfen tamamlayın.

SURURİ ÇORABATIR (Devamla) - Tamam.

Madencilik faaliyetlerinin doğaya ciddi zarar verdiğini hepimiz biliyoruz. Elde edilen vergi gelirleri, çevre koruma projelerine, yeniden ağaçlandırma çalışmalarına ve ekosistem restorasyonuna yönlendirilmelidir. Böylece doğal kaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanılması sağlanmalıdır.

Değerli vekiller, 8'inci madde üzerinde konuşacaktım; süremin bu kalan kısmını devlet hava limanlarındaki hava trafik kontrolörlerinin maaş düzenlemesine atıfta bulunarak kapatmak istiyorum. Onların bir an önce maaş düzenlemesini yapmamız lazım. Uçaklardaki rötarları hepimiz biliyoruz. Bu konuyla ilgili Maliye Bakanlığının bir çalışma yapması lazım.

Hepinize saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)