BÜŞRA PAKER (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri ve ekranları başından bizleri izleyen aziz milletim; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerinde şahsım adına söz almış bulunuyorum. Sözlerime başlamadan önce, tüm milletimizin ve İslam âleminin geçmiş Kurban Bayramı'nı en içten dileklerimle kutluyorum. Ne yazık ki bu yıl Kurban Bayramı dünya genelindeki Müslümanlar için buruk bir şekilde geçti. Gazze'de aylardır süregelen acı ve zulüm bayramda da devam etti. İsrail'in saldırıları durmaksızın sürdü ve bu süreçte binlerce masum insan hayatını kaybetti. Gazze'de yaşanan bu soykırım, bu trajedi hepimizin yüreğini dağlamaktadır ve gündemimizin ilk sırasında yer almaktadır. Kurban Bayramı vesilesiyle, Gazze'de şehit olan kardeşlerimizi ve tüm şehitlerimizi rahmetle ve saygıyla anıyor, onların acısını yüreğimizde hissettiğimizi bir kez daha paylaşmak istiyorum.

Ayrıca, geçtiğimiz günlerde Mardin ve Diyarbakır'da meydana gelen yangınlarda hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet diliyor, milletimize başsağlığı diliyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bugün, burada, hızla gelişen teknolojilerin bir sonucu olarak karşımıza çıkan dağıtık defter teknolojisi blok zincirle üretilmiş kripto varlıkların finansal hayatımızdaki konumunu düzenlemek, yasal bir boyut kazanmasını ve denetlenebilmesini sağlamak için Meclise sunduğumuz kanun teklifini görüşüyoruz.

Öncelikle, merkeziyetsiz olmasıyla ünlenen ama arkasında çok ciddi bir yenilik ve teknoloji barındıran blok zincirden bahsederek başlamamız gerektiğine inanıyorum. Kripto varlıkların üretilmesini sağlayan blok zincir teknolojisi her ne kadar sanal para birimleriyle üne kavuşmuş olsa da sadece finans sektörüyle sınırlı kalmayan, farklı alanlarda değişik endüstriyel uygulamalarla hayatı kolaylaştıran, taraflar arasındaki güven sorununu ve sistemlerin yüksek maliyetli güvenlik problemlerini ortadan kaldırarak verimliliğin artmasını sağlayan bir ekosistem olarak karşımıza çıkmaktadır.

İktidar partisi olarak piyasaların ve meslek kuruluşlarının bizlerden talebi üzerine teknolojik, ekonomik, hukuki altyapısını incelediğimiz uluslararası uzmanlardan oluşan toplantı ve çalıştaylar gerçekleştirdik. Bu konuda bilgi sahibi siyasi kadromuzla üzerinde çalıştığımız sonuç çıktısını Sayın Cumhurbaşkanımız, Genel Başkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı Blok Zincir İstanbul etkinliğiyle gençlerimiz ve bu alanın paydaşlarıyla değerlendirdik.

Son zamanlarda dağıtık defter teknolojisiyle başlayan bu gelişmeler özellikle finansal piyasalarda yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur. Bu teknoloji sayesinde oluşturulan kripto varlıklar artık finansal piyasalarda yeni bir enstrüman olarak karşımıza çıkmaktadır. Teknik anlamda merkezi olmayan ve dağıtık tutulan verilerden oluşan bir kayıt ve doğrulama sisteminin yanı sıra matematiksel olarak güvenirliliği ispatlanmış kriptografik dijital imzalama metotları kullanılarak gerçekleştirilen bir teknolojidir. Başka bir ifadeyle, varlığı ıslak imzasız ve elden ele geçirilmeden güvenli şekilde muhafaza ve transfer etmeyi sağlayan, kendi kendini denetleyebilen bir dijital değer ekosistemidir. Bildiğimiz ve bugüne kadar kullandığımız varlıklardan farklı olarak kullanılan teknoloji sayesinde merkezî otoriteye ihtiyaç duymayan bu varlıkların temini, transferi ve saklanması konusu hem ülkemizde hem de dünyada daha anlaşılabilir olmalı ve sistemleştirilmelidir. Bu alanda henüz birçok ülkede düzenleme gerçekleştirilmedi. FATF, FSB, IMF, OECD gibi uluslararası çatı kuruluşlar da ortaya çıkan bu kurumu tanımlamaya yönelik çalışmalar yürütmekteler. Dolayısıyla uluslararası piyasalarda geçerli bir standart uygulamalar bütününden bahsetmek de henüz mümkün değil. Ancak teknolojik yeniliklerin tanımlanmayı ve yasal düzenlemeleri beklememek gibi bir alışkanlığı var. Dünyada hızla yaygınlaşan kripto varlıklar ülkemizde de gündem olmakta ve bir süredir ticari faaliyetleri devam etmekte.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kripto varlıklar, bulut bilişim, blok zincir gibi teknolojiler ekonomik anlamda çok büyük potansiyele sahip olmaları sebebiyle dikkatleri çektiğinden sunulan kanun teklifi de tüm bu yönleri ve daha fazlasını içerecek şekilde hazırlanmıştır. Kanunda yapılacak değişiklikle hâlihazırda Merkezî Kayıt Kuruluşu tarafından izlenmesi gereken sermaye piyasası araçları hizmet sağlayıcılar tarafından sunulan elektronik ortamda izlenebilecek, işlemlerin elektronik ortama taşınması bu noktadaki hantallığı ortadan kaldıracaktır. Yapılacak olan düzenlemeyle Sermaye Piyasası Kurulundan alınacak izinleri de düzenlemektedir. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için SPK'den izin alınması zorunluluğu ve SPK tarafından yapılacak ikincil düzenlemelerle belirlenecek hususlar kanun teklifi kapsamında yeniden ele alınacaktır. Ayrıca, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının sistemlerinin güvenli bir şekilde yönetilebilmesi için gerekli iç kontrol birimi ve sistemlerini oluşturma yükümlülükleri TÜBİTAK'ın belirleyeceği kriterlere uygun olarak revize edilecektir. Yine, platformlarda işlem görecek kripto varlıklara ilişkin usul ve esasların belirlenmesi ve teknik standartların tespitiyle ilgili TÜBİTAK'tan görüş alınacaktır. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile müşteri arasındaki ilişkinin ne şekilde kurulacağı ve kimlik tespitine ilişkin sağlanacak kolaylıklar da teklifimizde yer almaktadır. Makul ve ekonomik bir gerekçeyle açıklanmayan ve platform nezdindeki işlemlerin güven, açıklık ve istikrar içinde çalışmasını bozacak nitelikteki eylem ve işlemlere yönelik yapılması gerekenler de bu teklifle düzenlenmektedir. Kanun teklifiyle hem müşterilerin hem de yatırımcıların eşit şartlarda korunması hedeflenmektedir. Bu kapsamda yapılan düzenlemelerden bir tanesi Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğine üye olması zorunlu olan kuruluşlar arasına kitle fonlama platformları ve kripto varlık hizmet sağlayıcılarının eklenmesidir. Finansal piyasalarda aktör olarak ortaya çıkan bu iki kurumun birliğe üye olmasıyla öz düzenleyici kuruluşun etki alanı artırılacaktır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; aslında genel hatlarıyla gelişen yeni bir teknolojinin sadece finans sektöründeki sonuçlarını konuşuyor, değerlendiriyor ve vatandaşlarımız için güvenle kullanabilecekleri bir hâle getirmeyi hedefliyoruz. Şunu unutmamak lazım ki "dağıtık defter teknolojisi" olarak bahsettiğimiz yenilikler daha birçok sektörde karşımıza tekrar tekrar gelecek ve bizleri, milletimizin yeniliklerden mahrum kalmasına fırsat vermeden, açık tehlike ve tehditlerden koruyacak yasaları hayata geçirme mecburiyetinde bırakacaktır. Bu konu, siyasi bakış açısı farklılıklarından bağımsız ve somut olması sebebiyle Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmelerde de içerik ve tanımlama açısından iktidar-muhalefet partisi fark etmeksizin vekillerimizden büyük bir eleştiri almadan Genel Kurula gelmiştir. Şunun altını çizmek isterim ki bugün burada görüştüğümüz kanun teklifi kripto varlık piyasasının ilk adımı, bu nedenle olabildiğince kapsamlı bir tanımlama yapmayı hedefledik ama şunu da biliyoruz ki teknoloji her geçen gün gelişmeye ve değişmeye devam ediyor. Teknolojiyle mücadele eden değil teknolojinin daha adil ve güvenli kullanımını sağlayan bir ülke olmamız için hep birlikte bu alanda hızlı karar almaya devam etmeli ve yeni teknolojileri milletimizin kullanımına güvenle sunmalıyız. Teknolojiyi, yenilikleri ve dijitalleşmeyi çok yakından takip eden bir Hükûmet olarak ticari sistemin özellikle değişim ve dönüşüme uğradığı böyle bir dönemde biz de yaşanan değişimler karşısında kayıtsız kalamayız. Amacımız bu teknolojik varlığın idari, teknik, stratejik tüm yönlerini iş sektörlerimize ışık tutacak şekilde bir çerçeveye almaktır. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın da söylediği gibi, bu konudaki tüm imkânlarımızı en iyi şekilde kullanarak fırsatları ve tehditleri doğru bir şekilde değerlendirmeli ve gereken düzenlemeleri yaparak gerekli altyapıyı oluşturmalıyız.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

BÜŞRA PAKER (Devamla) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; teknolojik gelişmeler açısından bilirkişi durumundaki ülkemizin önemli kurumlarından TÜBİTAK'ın her aşamada vereceği teknik destekle, kripto varlık işlemleri "finansal işlemler" başlığında geçtiğinden, SPK tarafından kontrol ve denetiminin yapılmasının en uygun çözüm olacağına inancımızla bu kanuni düzenlemeyi sizlerin onayına sunuyoruz.

Bu minvalde kanun teklifinin hayırlı olmasını diliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)