GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: İYİ Parti Grubu önerisi münasebetiyle
Yasama Yılı:2
Birleşim:91
Tarih:05.06.2024

İYİ PARTİ GRUBU ADINA KÜRŞAD ZORLU (Ankara) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, vatandaşımızın hızla artan kira sorununa çözüm bulabilmek amacıyla vermiş olduğum araştırma önergesi hakkında söz almış bulunuyorum. Biraz önce okuduğunuz başlıkta esasında bir eksiklik var, orada yüzde 25 kira sınırlamasının devam ettirilmesi yönünde bir teklif olduğu bilgisi verildi o başlıktan. Aslında öyle değil, neden öyle olmadığını da şimdi izah etmek istiyorum.

Tabii, öyle bir ülkeyiz ki meydana gelen sorunları ürettiğimiz çözümlerle gidermek adına attığımız adımları bu sefer yeni bir enerjiyle başka bir sorun alanına taşıyoruz çünkü Türkiye öyle yapısal problemlerle karşı karşıya ki bir sorunu çözmek adına attığınız adım, bir başka kesimin mağduriyetine sebep oluyor. İşte, esasında burada yaşadığımız sorun, kiracılar ile ev sahiplerini daha da karşı karşıya getirecek bir iklimle baş başa olduğumuz gerçeğiyle bizi yüzleştiriyor; bu sebeple bu önergeyi verdim. İstiyorum ki bu artan kira problemini, kuracağımız araştırma komisyonunda Adalet Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve diğer ilgili bakanlıklar dışında sivil toplum kuruluşları, kiracıların ve ev sahiplerinin temsilcileriyle bir araya gelelim ve enflasyonun bu kadar yüksek olduğu bir ortamda çözüme Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak katkıda bulunalım istiyorum ama önce sorunun nasıl bir vahamete geldiğini ifade etmek gereklidir bu noktada.

Bakın, bugün bir vatandaşımız 100 metrekare bir evi kiralamak istediğinde 15.860 TL ödemek durumunda yani ülke ortalaması yüzde 50,8 olmasına rağmen bakın, Erzurum'da yüzde 176,9; Şanlıurfa'da yüzde 152 noktasına gelmiş yani aslında yüzde 25'lik sınırlama, bu uygulama hayata geçirilememiş; gerçekte, pratikte vatandaşın yüz yüze kaldığı bu sorun devam etmiş.

Şimdi, bakın, size bir harita göstereceğim: Ülkemizdeki kira, ortalama kira fiyatlarının bölgelerde, illerde nasıl bir dağılım gösterdiğini bu harita ifade ediyor. Kırmızıyla gördüğünüz yerler yani ülke nüfusumuzun yüzde 51,2'sine denk geliyor. Buralarda yaşayan bir vatandaşımız ortalama 15 bin TL'nin üzerinde bir kira ödemek mecburiyetinde. Maviyle gösterilen yerler yine ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 30'unu barındırıyor, burada da 10 ile 15 bin TL arasında bir kira ödemek zorunda vatandaşlarımız. Bu şunu gösteriyor: Ülkemizde 3 milyon hane sadece 1 asgari ücretle geçiniyor ve bunların 2 asgari ücret olduğunu farz etsek bile 34 bin lira gibi bir rakama tekabül ediyor. Keza, emeklilerimizin de en düşük emekli aylığının 10 bin TL olduğunu düşünürsek aslında, bu gelinen tablo, ülkemizin yaklaşık yüzde 80'lik nüfus kitlesinin, yaşadığı bölgelerde neredeyse kirasını ödeyemeyecek bir noktaya geldiğini göstermesi bakımından gerçekten çarpıcı.

Bu uygulanan yüzde 25'lik sınır pek çok yerde biliyorsunuz -kamuoyuna da yansıdı, yansımayan pek çok olay var- ev sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirdi ve getirmeye devam ediyor. Şimdi, bu uygulamanın kaldırılacağını yani uzatılmayacağını Sayın Şimşek açıkladı. Evet, pratikte hayatın içerisinde bu uygulama özellikle ev sahibi-kiracı dengesinde hakkaniyeti bozabilmekte ve uzlaşmadan da uzak bir iklimi tetikleyebilmektedir. Ancak şunu soruyorum: Önümüzdeki ay enflasyon yüzde 2 bile çıkmış olsa, vatandaşımızın temmuz ayında yenileyeceği bir kira sözleşmesindeki artış yaklaşık olarak yüzde 65'ten az olmayacaktır. Dolayısıyla bu gelinen tablo karşısında kentsel dönüşümü bir rantsal dönüşüm anlayışından çıkarmak üzere, bunu aslında sosyal konut projelerine dönüştürecek veya bu uygulamaları başarılı şekilde dünyada uygulamış ülkelerden yola çıkarak belki kira tavan ücretlerini bir sınıflandırmayla -evleri, bölgeleri sınıflandırarak- vatandaşımızın bu kısa sürede yani yakın gelecekteki ağır enflasyon baskısından daha az etkilenmesini sağlayacak tedbirleri geliştirebiliriz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun Sayın Zorlu.

KÜRŞAD ZORLU (Devamla) - Bitiriyorum.

Dolayısıyla değerli milletvekilleri, gelin, bir örneğini burada hep birlikte sergileyelim, bu da ret olmasın. Kiracılarımızın ve ev sahiplerimizin bu zor dönemeçte, ülkemizin büyük sıkıntılardan geçtiği bu dönemeçte Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin ortak mutabakatıyla bir komisyon kuralım, tüm paydaşları bir araya getirelim ve bu sorunun çözümünü hep birlikte bulalım diyorum.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)