İYİ PARTİ GRUBU ADINA HÜSMEN KIRKPINAR (İzmir) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; CHP grup önerisi üzerine grubumuz adına söz aldım. Yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Uluslararası Çalışma Örgütüne göre dünya genelinde 160 milyondan fazla çocuk yani her 10 çocuktan 1'i hâlihazırda çocuk işçi olarak çalışıyor. Bu çocukların yaklaşık yarısı ise sağlıklarını ve gelişimlerini etkileyen tehlikeli işlerde çalıştırılıyor. Bizde de Millî Eğitim Bakanlığı eliyle -tırnak içinde- "yasal çocuk işçiler" yetiştiriliyor, mesleki ve teknik Anadolu lisesi bünyesindeki mesleki eğitim merkezleriyle "Erken yaşta sigortanız yapılıyor, fabrikaya okul kuruyoruz, genç işsizliği önlüyoruz." gibi popülist yaklaşımlarla savunuluyor. Gerçekte olansa MESEM'le Türkiye'de 400 binin üzerinde örgün eğitimdeki ortaöğretim öğrencisi bir gün okuldayken dört gün sanayide, şantiyelerde, atölyelerde "stajyerlik" adı altında çalıştırılıyor. İşletmeler, ödemelerini İşsizlik Fonu'ndan geri alıyor, sigortalar da kamudan karşılanıyor. Bazı işletmelerse devletten teşvik almak için, çalıştırdıkları çocukları MESEM'e kaydettiriyor yani aslında patronlar MESEM kapsamında neredeyse hiçbir ücret ödemeden çocuk işçi çalıştırıyor.

Değerli milletvekilleri, Mesleki Eğitim Kanunu'na göre "stajyer" ve "çırak" adı altında ucuz işçi olarak çalıştırılıp işletmelerde mesleki eğitim gören, çalıştığı süreler emeklilikten sayılmayan 14-18 yaş arasındaki öğrencilerin iş cinayetlerine kurban gitmelerine üzüntü ve endişe içinde şahit oluyoruz. MESEM'lerde 336 öğrenci çıraklık yaptırılırken iş kazası geçirdi; en az 9 çocuk iş cinayetinde hayatını kaybetti. 14 yaşındaki Arda Tombul bir metal fabrikasında çalışırken başının makineye sıkışması sonucu hayatını kaybetti. En son, Soma'da 17 yaşındaki Alperen Enes Ural stajyer olarak çalıştığı inşaatta yüksekten düşerek hayatını kaybetti. İSİG'e göre 2013 ve 2024'ün ilk dört ayı arasında 689 çocuğumuz çalışırken hayatını kaybetti. Anayasa'mızın 42'nci maddesindeki kimsenin eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamayacağı ifadesine aykırı olarak davranılıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Lütfen tamamlayın.

HÜSMEN KIRKPINAR (Devamla) - Ekonomi ve istihdamdaki daralma yüzünden çalışmak zorunda kalan çocuklarımızın olması gereken yer okul sıraları diyor, önergeye destek verdiğimizi belirtiyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)