İYİ PARTİ GRUBU ADINA ERHAN USTA (Samsun) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlarım.

Saadet Partisinin grup önerisi son derece yerinde bir grup önerisi. "Hayat pahalılığı ve bu nasıl aşılır, milletin fakirleşmesinin önüne nasıl geçilir?" şeklinde bir grup önerisi. Tabii, bunun araştırılmasını istiyoruz da milletin nasıl fakirleştiğini, sadece bir tanesinde, son, yeni açıklanan veriler çerçevesinde, şu anda gündem olduğu için bu kur korumalı mevduat meselesini, detaylı bir şekilde -bu üç dakikalık süre içerisinde ne kadar olursa- bu konuda kendimi ifade etmek istiyorum.

Şimdi, Türkiye fakirleşiyor, millet fakirleşiyor diyoruz. Son dönem fakirleşmenin nedenleri 2021 Eylül ayından itibaren alınan para politikası kararlarıdır; bu çok net bir şekilde ortada. Bunun tabii, Türkiye ekonomisine, özel sektöre ve vatandaşa çok ciddi bir şekilde bir maliyeti olmuştu, bu maliyetlerden bir tanesi kur korumalı mevduattı. Şimdi, açıklanan rakamlar çerçevesinde... Tabii, burada rakamlar gizlenmeye çalışıldı ama nihayetinde işte mızrak çuvala sığmıyor; en sonunda, bazı yerlerde işte gizli saklı da olsa bu rakamları görüyorsunuz.

Şimdi, değerli arkadaşlar, bir defa önce, biliyorsunuz, Merkez Bankası bu yıl zarar açıkladı. Aslında baktığınızda Merkez Bankaları tabii her yıl kâr edecek diye bir şey yok, uygulanan para politikasına bağlı olarak zarar ettiği filan olur ancak mesela son dönemde, 2021'de 57,5 milyar lira, 2022 yılında 72 milyar lira kâr etmişti; bu yıl da normal şartlarda, her şey normal olmuş olsaydı Merkez Bankasının 100 milyar lira civarında kâr etmesi beklenirdi. Şimdi, değerli arkadaşlar, açıklanan zarar 818 milyar TL, bu da 2023 ortalama kuruyla hesap ettiğimizde yaklaşık 35 milyar dolar; millî gelirin yüzde 3'ü kadar bir zarar var. Zarar bununla kalıyor mu? Kalmıyor. Şu anda hesaplara geçmemiş ama önümüzdeki dönemde realize olacak yaklaşık -tesadüf bir rakam- 818 milyar lira -küsuratlarını atıyorum; 817,8 milyar lira- realize olmamış ama kur riskinden dolayı değerleme hesaplarında bekleyen bir zarar var; bu da realize olacak önümüzdeki günlerde çünkü Merkez Bankası bilançosu bunu söylüyor. Böyle baktığımızda değerli arkadaşlar, 1,6 trilyon lira veya -35 milyar+35 milyar- 70 milyar liralık bir zarar var. Normalde kâr olması beklenirken zarar niye oldu onu söyledik; şu anda yapılan şey, uygulan politika ve kur korumalı mevduat meselesinin getirdiği meseledir.

Şimdi, Mehmet Şimşek "Bütçe açığı öngördüğümüzün altında oldu." diye övünüyordu ancak bunlar da normalde bütçe açığına eklenmesi gereken hususlardır, bunu bir defa bu şekilde görmemiz gerekiyor.

Şimdi, kur korumalı mevduatı ilgilendiren kısmı bununla da sınırlı değil arkadaşlar, çok kısa bir şekilde onları da söyleyeyim, tarihe bir not düşmek için. Bakın, birincisi, 2022 yılında bütçeden harcanan paralar var -rakamların detayına girmiyorum- toplamı 181,5 milyar TL, bunun dolar karşılığı 11 milyar TL'dir değerli arkadaşlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ERHAN USTA (Devamla) - 2022 yılında Hazinenin ve Merkez Bankasının, ikisinin birlikte kur korumalı mevduat ödemeleri yaklaşık 11 milyar dolar. 2023 Temmuzda kanun çıkarılıyor, Hazinenin yükü Merkez Bankasına aktarılıyor, o vakte kadar Hazinenin ödediği yaklaşık 3 milyar dolar var 59,5 milyar lira TL karşılığı ve 2023 yılında da bunlar tam gösterilmiyor ancak bu zararın tamamının kur korumalı mevduattan geldiğini çok net bir şekilde biliyoruz, bir 35 milyar dolar da burada var.

Değerli arkadaşlar, şu anda. kur korumalı mevduatın realize olmuş, nakit ödediğimiz parası 48 milyar dolar, artı, vergi avantajları sağladık, onun ne kadar olduğunu hiçbirimiz bilmiyoruz ama artı gelecek bir 35 milyar dolar daha var. Dolayısıyla, bu kur korumalı mevduatın şu ana kadar ekonomiye maliyeti 83 milyar dolardır asgari olarak değerli arkadaşlar. Dolayısıyla, millet niye fakirleşiyor, emekliye niye maaş verilemiyor, artış verilemiyor, bunun hesabı çok net bir şekilde ortadadır.

Bu anlamda bu öneriye İYİ Parti Grubu olarak olumlu oy kullanacağımızı burada ifade etmek istiyorum.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)