AK PARTİ GRUBU ADINA HALUK İPEK (Amasya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Anayasa Mahkemesi 2024 yılı merkezî yönetim bütçesi üzerinde AK PARTİ Grubu adına düşünce ve kanaatlerimi paylaşmak üzere söz almış bulunuyorum. Ekranları başında bizleri takip eden kıymetli vatandaşlarımızı ve Gazi Meclisi saygıyla selamlıyorum.

1982 Anayasası tek Meclisli parlamenter sistem esas alınmak suretiyle hazırlanmış, tüm kurum ve kurallar bu esas çerçevesinde oluşturulmuştur. Anayasa'mızın 19 kez değişikliğe uğradığı hepinizin malumlarıdır, birden çok değişiklik gören çok sayıda maddesi söz konusudur. Anayasa'mızda yapılan her değişiklik, demokrasi alanını genişleten, siyasi faaliyetlerin önündeki sınırları kaldıran, hak arama özgürlüğünün önündeki engelleri kaldırmaya dönük, modern dünyaya entegrasyonu sağlayan önemli adımlar olmuştur. Temel hak ve hürriyetlerin korunması, kötüye kullanılmasının önlenmesi, durdurulması ve sınırlanması yeniden ve daha anlaşılır hâle getirilmiştir. Kamu Denetçiliğinin kurulması, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru imkânının getirilmesi yargı dışında hak arama imkânının kapsamını genişleten önemli değişiklikler olarak anayasal düzeyde uygulamaya sokulmuştur. 2001 yılında yapılan Anayasa değişikliği ve 2003 yılında çıkardığımız uygulama kanunuyla parti kapatmalar zorlaştırılmış, 7 üyenin oyu şart koşularak kapatma kararı nitelikli çoğunluğa bağlanmış, AK PARTİ'ye taammüden tezgâhlanmış kapatma davası bu şekilde engellenebilmiştir. 2004 yılında yürürlüğe giren 10 maddelik Anayasa değişikliği şahsımın başkanlığında hazırlanmış, bununla ilk defa askerî harcamalar Sayıştay denetimine açılmış, kadın-erkek eşitliğini hayata geçirme hususunda devlete yükümlülük yüklenmiştir. 2010'da yürürlüğe giren 26 maddelik Anayasa değişikliğiyle, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı başta olmak üzere, 12 Eylül askerî darbesini yapanların yargılanmalarını sağlayan Anayasa değişikliği de yine Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından gerçekleştirilmiştir.

Görüldüğü üzere, 1982 Anayasası'nda bugüne kadar yapılan değişiklikler ülkemizde demokrasinin ve insan haklarının standartlarını yükseltmiştir ancak yeterli değildir. Kanun ve anayasa yapmak esasen zamanı dondurmaktır, zaman ise donmaz ve yeni ihtiyaçları önümüze çıkarır. Bu nedenle, 28'inci Dönem milletvekilleri olarak ülkenin ihtiyaçları ve zamanın getirdiği talepleri karşılamak ve bu konuda standartları yükseltmek için Anayasa değişikliği yapmak hepimizin yetkisindedir. Bu konuda geçmişte ortak zeminde buluşulduğu gibi biz de Anayasa değişikliği yapabilecek zeminde buluşmak zorundayız; bu, tarihî yükümlülüğümüzdür.

Yine, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü'yle ilgili ana çerçeve Anayasa'da belirlenmiştir. Buna göre, İç Tüzük hükümleri, siyasi parti gruplarının Meclisin bütün faaliyetlerine üye sayısı oranında katılmalarını sağlayacak şekilde düzenlenmiştir. İç Tüzük yazılırken, değiştirilirken göz önünde bulundurulacak ilk husus anayasal düzenlemelerdir. Sözün kısası, İç Tüzük'te değişiklik öncelikle Anayasa'nın ilgili hükümlerini ele almakla başlamak durumundadır.

"Sessiz anayasalar" olarak da tanımlanan ve gerçek demokrasinin hayata geçirilmesinin Anayasa kadar önemli bir diğer ayağı kuşkusuz iç tüzüklerdir. Anayasa'mızın mevcut hâli ile parlamenter sistem doğrultusunda hazırlanan İç Tüzük hükümleri arasında, her şeyden önce hazırlanış mantığından başlayan bir farklılık, yer yer çatışma söz konusudur. Bu farklılığın günümüze kadar artarak geldiğini söylemek yanlış olmayacaktır.

2002 yılında grup başkan vekilliği yaptım, 27'nci Dönemde ara vermiştim, geldiğimde İç Tüzük hükümlerinin büyük oranda uygulanmadığı bir Meclis işleyişiyle karşılaştım. 24'üncü Dönemde 4 partiden ikişer milletvekili; Elitaş, ben AK PARTİ'den, CHP'den 2, o günkü HDP'den 2 ve Milliyetçi Hareket Partisinden 2 milletvekili, başkanlık sistemindeki iç tüzüğü incelemek üzere Amerika'da, yarı başkanlık sistemindeki iç tüzüğü incelemek üzere Fransa'da...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın lütfen.

İNAN AKGÜN ALP (Kars) - Anayasa Mahkemesi kararlarına niye uyulmadığından iki cümle etsene! Süreni bitiriyorsun.

HALUK İPEK (Devamla) - ...ve parlamenter sistem iç tüzüğünü incelemek üzere birer hafta İngiltere, Fransa ve Amerika'da çalıştık ve sonunda bir iç tüzük taslağı hazırladık.

İNAN AKGÜN ALP (Kars) - Niye Anayasa Mahkemesi kararlarına uyulmuyor? Komisyonun Başkanı, bireysel başvuruyu yapan Komisyonun Başkanı... Anayasa Mahkemesi kararlarına niye uyulmuyor, söylesene!

ÖZLEM ZENGİN (İstanbul) - Böyle mi anlaştık? Anlaşmamız var, bak!

İNAN AKGÜN ALP (Kars) - Ne anlaşması?

ÖZLEM ZENGİN (İstanbul) - Anlaşma, evet, Başkanınız yapıyor anlaşmayı. Başkanınız yapıyor, kendi Başkanını dinleyeceksin!

HALUK İPEK (Devamla) - Arkadaşlar, şu anda bütün dünyadaki parlamentoları incelediğimizde 66'a 40 gibi veya 50'ye 50 gibi bir oran göreceksiniz yani iktidarın kanun çıkarma, üretmeyle ilgili kullandığı süre ile muhalefetin denetimle ilgili kullandığı süre arasında 50'ye 50, 60'a 40 gibi bir oran vardır. Bu oran, İç Tüzük ihlal edilerek, burada İç Tüzük aşındırılmıştır. Bu konuda Başkanlık Divanı mutlaka konuya el koymak zorundadır. Şu anda Türkiye Büyük Millet Meclisindeki oran; muhalefet yüzde 85, iktidar ise yüzde 15 kullanmaktadır; bu da İç Tüzük'e aykırıdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SELÇUK ÖZDAĞ (Muğla) - Onu da kaldırın, tamam, onu da susturun, o da olsun Haluk Bey.

HALUK İPEK (Devamla) - Bunu düzeltmek zorundayız, yoksa gelecekte Parlamentoyu çocuklarımıza çok zaman kötü işleyen bir Parlamento olarak bırakırız.

SELÇUK ÖZDAĞ (Muğla) - Onu da yapalım Haluk Bey, onu da yapalım. Anlaşıldı, biraz konuşmamızdan rahatsız oluyorsunuz!

BÜLENT KAYA (İstanbul) - Cumhurbaşkanlığı sisteminde iktidar ve muhalefet ayrımı yok.

HALUK İPEK (Devamla) - Tekrar bütçenin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)