SAADET PARTİSİ GRUBU ADINA DOĞAN DEMİR (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ülkemizde cezaevlerindeki engelli mahkûmların karşılaştığı sorunlar dışarıdaki engellilerin karşılaştığı sorunlardan farksız değil, hatta çok daha kötü.

Geçtiğimiz hafta Dünya Engelliler Günü dolayısıyla herkes kamuoyuna duyarlılık mesajları verdi fakat gelin görün ki kalpteki engelleri kaldırıp kenara koyabilecek köklü değişiklikler noktasında maalesef hâlen yetersiz durumdayız. Sokakta, iş yerinde, günlük hayatın her noktasında engellilerin yaşadığı mağduriyetler davam ederken bir de cezaevindeki engelli mahkûmları göz önünde bulunduralım, orası kat kat daha vahim durumda.

Bakınız arkadaşlar, toplumsal bir bilinç oluşturmak zorundayız. Bu konuda meslek örgütlerimiz de çok ciddi inisiyatif almak zorunda, her meslek dalında engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak adına eğitim programları yapılmalıdır. Cezaevindeki engelli mahkûmlarla ilgili cezaevlerinde işaret dili bilen yeterli sayıda personelin bulundurulması evrensel insan hakları bakımından -her şey bir kenara, vicdani açıdan da- bir gerekliliktir. Mevcut sorunların başında erişilebilirlik eksikliği, uygun tıbbi destek ve rehabilitasyon imkânlarının kısıtlı olması gelmektedir. Cezaevi ortamlarında engellilere yönelik köklü düzenlemeler yaparak, destek hizmetlerini yeterli hâle getirerek bu bireylerin günlük yaşam aktiviteleri oldukça kolaylaştırılabilir. Cezaevlerinde engellilere özel alanlar tasarlanmalı, hareket kabiliyeti kısıtlı olan mahkûmlar için kolaylıklar sağlanmalı. İşitme veya görme engelli mahkûmlar için gerekli iletişim araçlarına erişim kolaylığı sağlanmalı. Eğitim, sağlık hizmetleri ve sosyal etkileşim gibi temel ihtiyaçların karşılanması kolay hâle getirilmelidir. Cezaevlerinde engelli dostu altyapının oluşturulması gerekiyor. Engelli mahkûmların yaşam kalitesi artırılmalı, eşit fırsatlar sunulmalı ve insan haklarına saygılı bir cezaevi oluşturulmalıdır. Ayrıca, engellilere rehabilitasyon süreçlerinde uygun desteklerin sağlanması kaçınılmazdır. Kalıcı çözümler noktasında yapılması öncelikli olanları sayacak olursak; cezaevlerinde engellilerin rahatça hareket edebilecekleri, ihtiyaçlarına uygun tasarlanmış alanlar oluşturulmalıdır. Cezaevlerinin altyapısı genellikle engellilere uygun değil, engelli mahkûmlar için erişilebilir alanlar oluşturulmalı, tekerlekli sandalye kullananların hareket sahaları için alanlar oluşturulmalıdır. Mahkûmların rehabilitasyon süreçlerini olumsuz etkileyecek her şey ortadan kaldırılmalıdır. Engelli mahkûmlar için özel rehabilitasyon programları ve destek hizmetleri sağlanarak fiziksel ve psikolojik ihtiyaçlarına yönelik etkili tedaviler uygulanmalıdır. Engelli mahkûmların sağlık hizmetlerine eşit erişimi genelde sınırlı durumda, fiziksel veya zihinsel sağlık sorunlarına yönelik uygun tıbbi destek ve rehabilitasyon hizmetlerinin eksik oluşu mahkûmların sağlık durumlarını ve cezaevi içindeki yaşam kalitelerini doğrudan etkiliyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Demir, tamamlayın.

DOĞAN DEMİR (Devamla) - İşitme veya görme engelli mahkûmların iletişim ihtiyaçları göz önünde bulundurularak uygun iletişim araçları ve destek mekanizmaları sağlanmalıdır. İşitme veya görme engelli mahkûmlar cezaevi içindeki bilgilerden yeterince haberdar olmak ve iletişim kurma konusunda sıklıkla sorun yaşıyorlar. Cezaevlerindeki engelli mahkûmların hakları, ulusal ve uluslararası insan hakları standartlarına tam uygunluk gözetilerek iyileştirilmeli ve korunmalıdır.

Bu önlemler alınarak cezaevlerindeki engelli mahkûmların yaşadığı fiziki sorunlara kalıcı çözümler getirilmeli ve onların topluma entegrasyonu bir an evvel kolaylaştırılmalıdır diyorum, saygılar sunuyorum. (Saadet Partisi sıralarından alkışlar)