ELİF ESEN (İstanbul) - Değerli Başkan, çok değerli milletvekilleri; ben de konuşmama kıymetli vekil arkadaşımız Türkan Elçi'nin kıymetli eşi Tahir Elçi'nin ölüm yıl dönümünü saygıyla ve rahmetle anarak başlamak istiyorum ve sizleri DEVA Partisi adına saygıyla selamlıyorum.

Gündemimize hızla düşen ve kamuoyunu yanıltan bir haberin yansımaları üzerinden konuya girmek istiyorum. Geçtiğimiz gün "Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Genelgesi Resmî Gazete'de yayımlandı." başlığıyla bir haber gündemimize yerleşti. Sözcü televizyonu hafta sonu ana haber sunucusu Damla Doğan Tuncel'in kadına yönelik şiddetle ilgili kararname değişikliğinin haberini sunduğu anlardaki görüntüsünün buzlanarak paylaşılmasını hayretle karşıladık. Sayın Damla Doğan Tuncel'e yapılan bu muameleyi kınıyor ve kendisine tekrar desteklerimizi iletiyoruz. Bu işi her kim yaptı ve kimler paylaştıysa da esefle kınıyoruz. Öte yandan, konunun farklı bir boyutuna da değinmek istiyorum. Burada çok büyük bir yanlış anlaşılma var; hem haber hem de sonrasındaki iddialar doğruyu yansıtmıyor. Neden mi? Dün de konuyla ilgili Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından net ifadelerle zaten bir açıklama yapıldı ama bir kez daha biz de doğru olanı söyleyelim dedik. Nitelikli muhalefet anlayışımızla doğru yerde duralım istiyoruz. Konuyu derinlemesine araştırdık ve uzmanlarla da istişare ettik. Hukukçu arkadaşlarımızla, ekibimizle yeniden teyit ederek söylüyoruz ki hem haberde hem de genelgenin 6'ncı maddesinde yer alan cümlelere değinilerek söylenen "Kadının beyanı esastır." ilkesinin "Kadının kanıtı esastır." olarak değiştirildiği iddiası çarpıtmadır, doğru değildir çünkü 6284 sayılı Kanun'da herhangi bir değişiklik zaten yapılamaz; gerçi bir gecede fesih kararıyla hem de Anayasa delinerek İstanbul Sözleşmesi'nden çıkılan bir ülkeyi, sabıkalı bir iktidar anlayışını yaşıyoruz ve şüphelenmeden edemiyoruz.

Yeni genelgede 6'ncı maddede, kadına yönelik şiddetle mücadele alanında kanıta dayalı politikaların geliştirilmesine temel oluşturacak ve uluslararası standartlarda istatistik üretilmesine imkân sağlayacak verilerin elde edilmesi için nüfus temelli saha araştırmalarının yapılacağından bahsediliyor. Kanıta dayalı verileri nereden alacaksınız? İstatistikleri nasıl tutacaksınız? Makyajlı verileriyle güvenilirliğini iyice yitiren TÜİK'ten mi alınacak bu veriler? "Kanıta dayalı veri" ifadesi uluslararası literatürden alınmış, çevrilmiş bir tamlama ancak 6284'le uygulamaya giren "beyana dayalı" uygulamasından vazgeçmek üzere bir kapı aralanmak amacıyla mı kullanıldı acaba buradaki bu tamlama? Çünkü yeterince net bir ifade yok 6'ncı maddede. Yine, İstanbul Sözleşmesi kanıta dayalı verileri oluşturmak, sahada yaşananları izlemek ve denetlemek için uluslararası bir mekanizmaydı, siz İstanbul Sözleşmesi'nden çıktınız; 6284'ün çıkış noktası, dayanağı İstanbul Sözleşmesi'nin sağlayacağı bu güvence ortadan kalkmış oldu. Kanıta dayalı verileri herhangi bir izleme ve denetleme mekanizması olmadan nasıl sağlıklı ve güvenilir bir biçimde işlemeyi düşünüyorsunuz? Zaten bu 6'ncı maddede söylenenler bizim normalde de önerdiğimiz ve sistem olarak arzu ettiğimiz bir yapı ancak doğru şekilde uygulanırsa sonuna dek destekliyoruz.

Diğer yandan, 2006/17 sayılı yani bir önceki "Çocuk ve Kadınlara Yönelik Şiddet Hareketleriyle Töre ve Namus Cinayetlerinin Önlenmesi İçin Alınacak Tedbirler" konulu genelge yeni genelgeyle yürürlükten kalkmış oldu. Peki, 4'üncü Ulusal Eylem Planı'nın içindeki hedefler son derece kapsamlı bir genelge olan bu genelgenin ömrünü de sona erdirdi. Biz onlara yine inanmak istiyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ELİF ESEN (Devamla) - Toparlayayım.

BAŞKAN - Sayın Esen, lütfen tamamlayın.

ELİF ESEN (Devamla) - Tabii, tabii.

Velhasıl, biz de Ulusal Eylem Planı'nda emeği geçenlere ayrıca teşekkür ediyoruz ancak daha geçen hafta Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesi tartışılırken dile getirdiklerimi de hatırlatmak istiyorum: Bakanlığın, özellikle bu tarz araştırmalara dair ayırdığı faaliyet programı bütçelerini ucu bucağı olmayan rakamlara ulaştırıp tabii, imkânsız yerlere de aktardığını tek tek tespit etmiştik; milyarlara ulaşan rakamlar bunlar arkadaşlar ve "El insaf!" diyoruz.

Biz genelgenin 6'ncı maddesini şu an için doğru bir yaklaşım olarak değerlendiriyoruz, inanmak da istiyoruz ama yine şüphelerimiz bize "Çok iyi niyetlisiniz." uyarısını veriyor. Size gerçekten inanmak istiyoruz çünkü alan çok yaralı ve bu alan çok gözyaşıyla dolu. Lütfen vadettiklerinizi yapın, sözleşmelerde ve kalkınma planlarında, yine eylem planlarında vadedilenleri uygulayın çünkü zaten bütçesini, performans göstergelerini, çıktılarını sonuna kadar takip etmek üzere gündemimize aldık.