HÜSEYİN OLAN (Bitlis) - Genel Kurulu ve halklarımızı saygıyla selamlıyorum.

Son günlerde sel felaketi, gemi kazası ve maden göçüğünde hayatlarını kaybeden yurttaşlarımıza Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı ve yaralılara acil şifalar dileyerek başlamak istiyorum.

Bitlis'te güvenlik gerekçesiyle ormanlık alanlar bombalanmakta, ağaçlar devlet tarafından ihale edilerek kesilmekte ve yandaşlara peşkeş çekilmektedir; doğa çıplaklaştırılmakta, ekolojik yapı bozulmakta, canlılar ölmektedir.

Bitlis merkez ve ilçelerine bağlı köylerde eğitim, sağlık, altyapı, parke taşı, yol ve su sorunları vardır. AKP iktidarı oy aldığı yandaş köylere hizmet götürmekte ancak oy alamadığı yerlerde başta AKP Milletvekili olmak üzere ilin Valisi ve bütün yerel yöneticiler köy muhtarlarına şunu demektedirler: "Köyünüzden bize oy çıkmadığı ve karneniz kötü olduğu için size hizmet getirmiyoruz. Kime oy verdiyseniz hizmeti onlar size getirsinler." Bu söylemle, köylere hizmet götürmeyerek gösterdikleri tavırla âdeta köylüleri cezalandırmaktadırlar.

Hükûmetler, devletin bütçesini şeffaf bir şekilde yürütmeye ve yurttaşların arasında hakkaniyete uygun, adil bir şekilde dağıtmaya mükelleftirler oysa AKP iktidarı bu bütçeyi sadece yandaşlarına dağıtarak parti devleti konumuna gelmiştir.

Bu konuda tek bir örnek vermek istiyorum, binlerce örnek var ama bunlardan sadece bir örnek vermek istiyorum: Norşin'e bağlı Çıtak köyünde su sorunu bir sondaj kuyusuyla kolaylıkla çözülebilecekken köyde sırf AKP'ye oy çıkmadığı için bu sorun çözülmemektedir. Buna bağlı olarak okul ve cami dâhil köylüler susuz kalmıştır, cami şu anda kapalıdır. Cami üzerinden siyaset yapan AKP, mesele muhalefet olunca camiyi bile susuz bırakmakta, cemaati ibadetsiz bırakabilmektedir.

Çiftçiler elektrikten kaynaklı sulama sorunları yaşamaktadırlar. Türkiye'de bazı bölgelerde elektrikte indirim yapılmasına rağmen Bitlis'te bu yapılmadığı gibi, elektrikler Türkerler Enerji VEPSAŞ tarafından sık sık kesilmekte, çiftçilere keyfî olarak yüksek meblağlı faturalar gönderilmekte ve bu hayalî faturaların ödenmesi için köylülere baskı yapılmaktadır.

Bitlis'in Ahlat, Tatvan ve Adilcevaz ilçelerindeki şeker pancarı üreticileri pancarlarını söktükleri hâlde ürünleri tarlalarında beklemektedir, yaklaşık 200 bin ton pancar tarlada kalmıştır. Kar bölgede arazi yollarını kapatmış ve çiftçiler perişan hâldedirler. Bu durumun sebebi ise Erciş Şeker Fabrikasının Müdürüdür. Plansız, keyfî muamele yapan Fabrika Müdürü ve yetkilileri canlarının istediği gibi alım yapmakta veya hesaplarına gelmeyince şeker pancarını almamaktadırlar. Fabrika yetkilileri ve üreticileri arasında yapılan protokol gereği fabrika nakliyenin yüzde 60'ını ödemesi gerekirken bunu ödememekte, bu yüzde 60'lık nakliye bedelini şeker pancarı üreticileri kendileri ödediği hâlde yine ürünler fabrika tarafından teslim alınmamaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı, çiftçilerimizin bu mağduriyetlerini gidermek için bir an önce harekete geçmelidir.

Bitlis'in en önemli sorunlarından diğeri yoksulluk ve işsizliktir. TÜİK'in Gelir Dağılımı İstatistikleri verilerine göre, Türkiye'de yıllık ortalama eş değer hane halkı kullanılabilir fert geliri 2022 yılında 48.642 lirayken Bitlis'te bu 23 bin TL'yle ülke ortalamasının yarısından bile azdır. Bu açıdan en düşük gelir oranı olan 4 ilden 1'i Bitlis'tir.

İşsizlik, uyuşturucu madde kullanımını da tetiklemektedir. Uyuşturucu maddelerin kullanımının ve satılmasının önlenmesine yönelik çalışmaların yapılması gerekmektedir. Bitlis İl Sağlık Müdürlüğü, madde bağımlılığıyla ilgili tedavi merkezleri açacağını 2018 yılında duyurmuş; bina yapılmış, aradan geçen beş yıla rağmen sözünde durmamıştır, AMATEM ve ÇEMATEM merkezi açılmamıştır. Sağlık Bakanlığının bütçe görüşmelerinde Sayın Bakan Fahrettin Koca'ya bu sorunu ilettiğimizde, Bakanın bize cevabı "İhtiyaç yoktur." oldu. O hâlde, ben buradan soruyorum: Madem ihtiyaç yoktu neden bu binaları yaptınız ve kamu zararı oluşturdunuz? İhtiyacın olduğu çok açık olmasına rağmen neden bu merkezler açılmamıştır?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın.

HÜSEYİN OLAN (Devamla) - Tatvan çevre yolunun yapılmaması Tatvan çarşı içi trafiğini de olumsuz etkilemektedir. Karayolları Genel Müdürlüğü, Tatvan çevre yolunun 2021 yılında bitirileceğini söylese de aradan geçen iki yıla rağmen bitirememiştir. Bitlis çarşı merkezinin düzenlenmesi üç yıldır devam etmektedir; düzenlemenin uzun zaman alması, başta esnaflar olmak üzere halkımızın yaşamını ve ticaretini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu yüzden, çalışmaların bir an önce bitirilmesi gerekmektedir.

Teşekkür ediyorum. (HEDEP sıralarından alkışlar)