HÜSEYİN OLAN (Bitlis) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sözlerime başlamadan önce, öncelikle şunu belirtmek istiyorum: 4 Kasım 2016 tarihinde eş zamanlı bir operasyonla Parlamentonun 3'üncü büyük partisi olan HDP'nin başta Eş Genel Başkanları olmak üzere, milletvekillerinin, belediye eş başkanlarının tutuklanmasının toplumda ve ülke demokrasisinde yarattığı tahribatın 7'nci yılındayız. Bu siyasi darbeyle HDP Eş Genel Başkanları Sayın Figen Yüksekdağ ve Sayın Selahattin Demirtaş başta olmak üzere 16 milletvekilimiz tutuklanmıştır. Eş Başkanlarımızın şahsında, zindanlarda bulunan bütün siyasi tutsakları buradan selamlıyorum.

HDP'nin bileşeni olan Demokratik Bölgeler Partisinin yerel seçimlerde kazandığı Kürt illerindeki 102 belediyenin 95'ine kayyumlar yoluyla el konulmuştur. 93 belediye eş başkanı, yüzlerce belediye meclis üyesi tutuklanmıştır. 4 Kasım darbesiyle kayyum atanan ve altı yıl tutuklu kalan eski bir belediye başkanı olarak diyorum ki 4 Kasım, demokratik siyasete dönük açık ve sivil bir darbedir.

Değerli milletvekilleri, kanun teklifine gelirsek kanun teklifinin 17'nci maddesinde bahsi geçen Kentsel Dönüşüm Başkanlığının görev tanımına dair net bir çerçeve çizilmemekle beraber "Başkanlık halk için mi yoksa rant için mi kurulacak?" sorusu zihinleri kurcalamaktadır. Teklif, yoksulun barınma hakkını yok sayan bir niteliktedir. Teklif, yurttaşın mülkiyet hakkına tecavüzün yasal temelini oluşturmaktadır. Yurttaşın mülkiyet hakkını hiçe sayan bu yasa teklifi kapsamında yürütmeyi durdurma kararına itiraz yolunun ortadan kaldırılması, hukuk devleti ilkesine taban tabana zıttır. Teklif, yerel yönetimlerin yetkilerini tırpanlamakta ve yetkileri merkezîleştirerek Kentsel Dönüşüm Başkanlığında toplamaktadır ve bu hâliyle teklifin bütünü bakımından Anayasa'ya aykırılık sorunu mevcuttur. Kentsel dönüşümle dönüşüm sürecinde gerekli finansmanı sağlayamayan hak sahiplerinin mülkiyet hakkı istismar edilebilecektir. TOKİ ya da özel şirketler aracılığıyla kentsel dönüşüm ranta çevrilmek istenmektedir. Yasanın bugüne kadar uygulanan hâli dahi yoksulları kent merkezlerinden süren, emekçileri barınamaz hâle getiren kentsel dönüşüm anlayışı, özellikle İstanbul'un pek çok ilçesinde kendini göstermektedir.

Yine bu kanun teklifiyle ilgili seçim bölgem Bitlis merkezde Hüsrevpaşa Mahallesi'nde bitişik iki ayrı parselde kentsel dönüşüm örneğini vermek istiyorum. İlk olarak, 2013 yılında TOKİ'nin başlattığı "Beşli Konutlar" diye adlandırılan 200 dairelik yerde vatandaşın aleyhine yapılan işlemi anlatacağım. Burayı TOKİ, vatandaşa ait konutun metrekaresini o günün rakamlarına göre 1.000 TL olarak hesapladı. Mevcut konutundan daha büyük bir konut isterse bunun da farkının metrekaresini 1.226 TL artı yıllık memur maaş katsayısında artan rakamı ekleyerek vatandaşı borçlandırdılar. Vatandaş sadece yarım daire sahibi olabildi. Üstelik TOKİ ve belediyenin yapmış olduğu anlaşma gereği inşaat süresince konut sahiplerine verilen kira yardımının yarısı da belediyenin bütçesinden ödendi. Buna mukabil, aynı arsada TOKİ fazladan 102 daire ve 129 iş yerinin sahibi oldu ve bunları iktidar, kendi müteahhit ve yandaşlarına peşkeş çekti. İşte bunun adı "rantsal dönüşüm"dür.

Şimdi, vatandaşın lehine olan ikinci bir örnekte ise yine, ben Bitlis merkezde belediye eş başkanı seçildikten sonra, 2014'te Hüsrevpaşa Mahallesi'nde kamulaştırılan 130 tek haneli konutun acil kamulaştırıldığını gördüm ve bunu Belediye Meclisinde iptal ettik. Müteahhitler ile konut sahiplerini bir araya getirerek onları anlaştırdık, yapılan anlaşma sonucunda konut sahiplerinin her biri, ikişer dairenin sahibi oldular. Bu da kentsel dönüşümün yerel yönetimler eliyle yapıldığının bir örneğidir. Bu yasa, tarihin en büyük mülkiyet gasbının yolunu açacak bir düzenlemedir...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın Sayın Olan.

HÜSEYİN OLAN (Devamla) - ...senin, benim "Binam sağlam, lüks yerde oturuyorum." filan diyerek kurtulamayacağı, parası yetmeyen herkesin şehir dışında TOKİ konutlarına mahkûm edileceği, kent merkezlerinin iktidarın seçkinlerine uygun biçimde yeniden imar edileceği büyük bir rant ve mülksüzleştirme hareketidir.

Bu anlamda Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (HEDEP sıralarından alkışlar)