SEMA SİLKİN ÜN (Denizli) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle, fiilî olarak uygulamada olan ama yasal statüsü belirli olmayan bir düzenlemenin hayata geçirilmesinin elzem olduğunu ifade etmek istiyorum.

(Uğultular)

BAŞKAN - Sayın Genel Kurul, hatibi dinleyelim lütfen.

SEMA SİLKİN ÜN (Devamla) - Denetlenebilirlik açısından buna ihtiyaç olduğunun hepimiz farkındayız ancak bu kanun teklifinin hazırlanması birçok konuda olduğu gibi devletin, piyasanın gerisinden geldiğinin de bir göstergesi olmuştur. Kanun teklifinin hazırlanmasında birkaç motivasyon olduğu kanaatini taşıyoruz; bunlardan bir tanesi turizm işletmeciliği boyutu, biri güvenlik boyutu, bir tanesi de kayıt dışılık boyutu.

Turizm işletmeciliği boyutuna gelirsek geçtiğimiz günlerde bir araya geldiğim tur operatörleri işletmecileriyle yaptığım istişarelerde kendileri şunu açıkça ifade ettiler: Önümüzdeki hafta gündeme gelecek olan yasayla alakalı yaptıkları çalışmaların Sayın Bakandan karşılığını bulduğunu, bunun birincil olarak sebebini de otellerin doluluk oranlarının sağlanmaması olarak izah ettiler. Ege'de yüzde 65-70'lerde, Akdeniz'de yüzde 70-80'lerde olan otel doluluk oranlarına karşı verdikleri mücadelede çözüm yolunu bu düzenlemeyle bulduklarını ifade ettiler. Ancak aynı tur yöneticileri elbette bir başka şey daha söylüyorlar; otellerin doluluk oranının yükselmemesinin bir sebebi de maliyetlerin yüksekliği... Tabii, burada özellikle ikinci söylediğimin bir muhatabı yok çünkü bunun çözümü noktasında alınmış yeterli tedbir yok. Şimdi otellerimizin tam kapasite çalışmasını hepimiz arzu ederiz ama otellerimiz eğer tam kapasite çalışmıyorsa bunun gerçek çözümüne giden yolda çözümden kaçmayı büyük sorumluluktan kaçmak olarak görüyoruz. Burada, vatandaşlarımız otelleri tercih edecek refah seviyesine sahip değiller ki oteller tam kapasite çalışmıyor. Asgari ücretin açlık sınırının altında kaldığı bir ülkede otelleri dolduramayız arkadaşlar. Otellerimiz vatandaşlarımızın tercih edeceği bir fiyat tarifesi sunamıyorsa bunda da işletmecilerimizin her gün altında ezildikleri bir maliyet var.

Size beş yıldızlı, her şey dâhil konseptle hizmet veren bir otelin birkaç yıl içerisindeki maliyet değişiminden bahsedeceğim. 72'li tuvalet kâğıdı arkadaşlar, 2021 yılında 95 liradan 290 liraya yükselmiş bu sene, 3 binli karton bardak yine 2021 yılında 202 liradan 845 liraya yükselmiş bu sene; 3-4 katlık bir artıştan bahsediyoruz. Bunların TÜİK'in verdiği rakamlarla uyuşmadığının da farkındayız. Yine, aynı otelde 2021 yılında kişi başına maliyet 24 euroyken bugün 34 euro yani yüzde 40'a yaklaşan bir artış var. Bu maliyetler bu hâldeyken otellerimizi dolduramayız ama günah keçisi olarak elbette kiralama sistemini ortaya koyabiliriz.

Şimdi, burada izin meselesi arkadaşlar... Bir meselenin kanunu yapılırken sosyolojik boyutunun da mutlaka değerlendirilmesi gerekir. Bir tatil beldesindesiniz, 10 daireli bir apartmandasınız, 2 tanesi size ait, 1 tanesini kiraya vereceksiniz. Bütün dairelerden izin alacaksınız, bunu aldığınızda komşularınız size "Sen buradan, bu daireden benim imzam karşılığında yüksek gelir elde edeceksin, bu imzanın karşılığı olarak ben de bundan pay istiyorum." demeyecekler mi? Bu, komşular arasındaki barışı zedeleyen bir durumdur; bunların düşünülmesi gerekir. Her gün gazetelerin 3'üncü sayfalarında ev sahibi-kiracı davalarını, ev sahibi-kiracı cinayetlerini görüyoruz. Bu da bu sorunu daha fazla ortaya çıkaracak, daha fazla bununla alakalı sıkıntılar çıkaracak, yeni bir cinayet alanıyla -Allah göstermesin- bizleri karşı karşıya bırakacak bir durum oluşacak.

Şimdi, arkadaşlar, bir diğer mesele, zengin ve orta direk -orta direğin kalktığını biliyoruz ama- fakir ve zengin arasındaki ayrım bu kanunda da maalesef kendini gösteriyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayalım lütfen.

SEMA SİLKİN ÜN (Devamla) - Villaların böyle bir komşu iznine tabi olmamasının açıklanabilir bir tarafı var mıdır arkadaşlar? Bu, sosyal dengeyi çok sarsacak bir şeydir. Ben bunun altyapısında bir güvenlik boyutu olduğunu düşünüyorum ama şunu düşünmedik mi: Özellikle kumar gibi, uyuşturucu maksatlı eğlenceler vesaire bunlarla alakalı şikâyetlerin kamuoyunda en çok tartışıldığı yerler asıl bu tip müstakil villalardır. O zaman, neden bu kanun kapsamında bu daha anlamlı bir şekilde değerlendirilmiyor? Bunun da mutlaka çalışılması gerektiğini düşünüyorum.

Kanun, evet, yönetmeliklerle belli olacak ama... Burada, bugüne kadar "Airbnb" ve "Booking" uygulamaları üzerinden kiraya verenlerin buralara üçte 1 oranında komisyon ödemesi söz konusu. Şimdi, kurumların...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Teşekkür ederiz Sayın Ün.

SEMA SİLKİN ÜN (Devamla) - Teşekkürler Sayın Başkan. (Saadet Partisi sıralarından alkışlar)