YEŞİL SOL PARTİ GRUBU ADINA DİLAN KUNT AYAN (Şanlıurfa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Çağımızda artık her şey gibi, insana dair kişisel bilgi ve özel veriler de alınıp satılan bir metaya dönüştü. Türkiye'de 2016 yılında Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hazırlanmış ve Kişisel Verileri Koruma Kurumu kurulmuştur. Bu kanunun en önemli amacı, başta özel hayatın gizliliği olmak üzere, kişilerin temel hak ve özgürlüklerini ihlal etmemektir. Ancak bugün tam da bu verileri korumakta olan, Türkiye'de yaşayan tüm yurttaşların özel kimlik bilgisi ve verilerinin yer aldığı e-devlet üzerinde bir sızıntı, çalınma ve satılma söz konusu. Bu durum, kişilerin verilerinin korunmasını taahhüt eden kurumların bizzat sorumlu olduğu verilerin güvenliğini sağlayamadığını göstermektedir. Türkiye'de birçok şey gibi maalesef insana dair en özel bilgiler bile çok rahat bir şekilde çalınabilir durumdadır.

Bütün dünya kişisel veri gizliliğine dair önlemler almaya çalışırken Türkiye'de üst üste yurttaşların verilerinin çeşitli internet sitelerinde para karşılığında alınıp satıldığı veri ticareti söz konusudur. Yakın zamanda hepimizin de bildiği gibi, YSK verilerinin "hack"lendiğini gördük. Yine, bir e-yemek firmasının bilgilerinin "hack"lendiği ve milyonlarca kişinin bu anlamdaki verilerinin ele geçirildiğini gördük. Ne yazık ki her şeyin çok pahalı olduğu Türkiye'de insanların mahremiyetinin, güvenliğinin ihlal edilmesi maalesef ki çok ucuz bir hâle gelmiş durumda.

Kişisel Verileri Koruma Kurulu mesleki faaliyetlerini yürütmek için gerekli bilgileri kullanamayan avukatlara art arda para cezaları keserken, yine milyonlarca depremzedeye yardım etmek için, yine sağlık hizmetlerine erişimi kolaylaştırmak amacıyla dahi bu verilere ulaşmak mümkün değilken, bugün kimlerin ne amaçla, ne şekilde ele geçirdiği bilinmeden, hiçbir suretle takibi yapılmadan, bugün gelecekteki bilinmez etkileriyle birlikte büyük bir güvenlik açığı olduğunu görmüş durumdayız. Bu yaşanan olayların etkileri ve sonuçlarıyla birlikte geçmişte olmuş ve gelecekte olabilecek benzer tehlikenin önüne geçilmesi ancak etkili, samimi, şeffaf bir süreç yürütmekle mümkün olacaktır. Bu özel bilgileri piyasaya sunulan ve metalaştırılan e-devlet kullanıcısı 65 milyon yurttaşın sorumluluğu bu Meclistedir.

Değerli milletvekilleri, "sorgupaneli.org" sitesinde Türkiye yurttaşı olan herkesin kimlik bilgisi, telefon bilgisi -numarası- ev adresi ücretsiz bir şekilde erişime açıldı, tapu ve diğer bilgiler ise ücretli üyelik karşısında ancak erişilebilir bir hâle getirildi. Yine, Kişisel Verileri Koruma Kurumu ve ilgili makamlar, daha öncesinde buna benzer birçok olay yaşanmasına rağmen sessiz kaldı, kalmaya da devam etmekte. İki gün önce sitelerinde aynen şu ifadeyi kullandılar: "Kurumumuza bugüne kadar verilerin sızdırıldığına dair kamu kurumlarından intikal etmiş herhangi bir veri ihlali bildirimi bulunmamaktadır." dediler. Fakat şunu ortaya koymak gerekiyor: Kurumun görev ve sorumluluğu, bir ihlal olduğunda sadece "Araştıracağız." demek değil; verilerin sızdırılmaması için bütünüyle, tüm testlerin yapılması, risklerin belirlenmesi, çözümlerin ortaya konulması gerekmektedir fakat büyük çapta sonuçları olan -yine dünya üzerindeki örneklerinden de görülen- bu durumun yarattığı güvenlik açığının hassas gruplar üzerindeki etkilerinin daha büyük olduğunu düşünmek zorundayız. Can güvenliği ve şiddet tehlikesi nedeniyle kimlik ve adres bilgilerini saklayan kadınlardan tutalım, ta adli sicil arşiv kayıtlarına ulaşıldığı için ayrımcılığa uğrayan pek çok yurttaşın da etkileneceği bir durumdur ve bu durumun sorumlusu da bu Meclistir.

Bu ülkede birçok erkek, sığınmaevindeki eski eşine karakoldaki polis arkadaşı üzerinden edindiği bilgiyle ulaşıp yeniden şiddet uygulayabilmiştir. Tüm bunlar ve ötekileri, bilinen ve bilinmeyen sonuçlarıyla toplumda ciddi kaygılar yaratmaktadır.

Son olarak şunu söylemek gerekiyor: "Sorgupaneli.com" sitesinde yayınlanan verilerin kimler tarafından nasıl sızdırıldığının, nasıl ele geçirildiğinin açığa çıkarılması gerekiyor. Bu duruma sebebiyet verenlerin ve bir kastı olanlar varsa bunların tespit edilmesi gerekiyor. Takibine dair sıkı güvenlik önlemleri alınması lazım.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sözlerinizi tamamlamanız için bir dakika ilave ediyorum.

Buyurun.

DİLAN KUNT AYAN (Devamla) - Yine, risk, analiz ve zarar bilançosunun çıkarılması, gelecekte doğabilecek tüm kötüye kullanım ihtimallerinin önüne geçilmesi için Türkiye'de kişisel verilerin korunmasına dair çok daha kapsamlı politikaların oluşturulması ertelenemez bir ehemmiyet taşımaktadır. Bu kapsamda, araştırma önergemizin bu anlamda değerlendirilmesinin elzem olduğunu düşünmekteyiz.

Teşekkürler. (Yeşil Sol Parti sıralarından alkışlar)