GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Depremlerde can kaybının önlenmesinde kentsel dönüşümün önemine ilişkin gündem dışı konuşması
Yasama Yılı:6
Birleşim:74
Tarih:16.03.2023

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, depremlerde can kaybının önlemesinde kentsel dönüşümün önemi hakkında söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu ve ekranları başında bizleri izleyen aziz milletimi saygıyla, hürmetle selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, jeolojik olarak hareketli bir coğrafyada ve dünyanın en etkin fay hatları üzerinde yani deprem bölgesi üzerinde yaşıyoruz. Yaşadığımız paha biçilmez bu ülkenin, bu coğrafyanın bedelini de ağır bir şekilde ödüyoruz. Yaşadığımız depremler bize deprem gerçeğini asla aklımızdan çıkarmamamız gerektiğini hatırlatıyor. Depremlerde can kaybının yaşanmaması için deprem öncesi yapılacak çalışmalar gerçekten çok önemli. Hepimize de bu anlamda görevler düşmektedir. Maalesef, ülkemizde plansız kentler ve mühendislik hizmeti alınmadan yapılmış olan depreme dayanıksız binlerce bina mevcut. Ülkemizde 28,6 milyon civarında konut bulunmakta ve bunların yaklaşık 6-7 milyonunun da maalesef depreme dayanıksız olduğu tahmin edilmektedir.

Değerli milletvekilleri, depremin değil depreme dayanıksız yapılmış binaların insanları öldürdüğünü düşündüğümüzde, depreme dayanıksız bu binalar bir an önce yenilenmeli ve güçlendirilmeli. Can kaybının önlenmesi ve deprem risklerinin azaltılması konusunda en etkili yöntemlerden biri de kentsel dönüşüm uygulamalarıdır. Özellikle 2000 öncesi yapılmış binaların riskli olma ihtimalinin çok yüksek olması nedeniyle kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması önem arz etmektedir. Yapı stokunun kötü olmasının yanı sıra, altyapı eksikliği, sosyal donatı eksikliği ve tarihî dokunun korunması gibi nedenler de kentsel dönüşümü gerekli kılan faktörlerdendir.

Değerli milletvekilleri, kentsel dönüşüm uygulamalarında devletin, yerel yönetimlerin ve vatandaşlar olarak hepimizin sorumlulukları bulunmaktadır. Kentsel dönüşüm uygulamalarında binaların güvenli konutlar hâline dönüştürülmesinin yanı sıra, açık alanların, sosyal donatıların ve altyapının da bütüncül bir yaklaşımla ele alınması önem arz etmektedir.

Depremlerin sebep olduğu zararlar ile yukarıda belirtilen hususlar birlikte değerlendirildiğinde, can kayıplarının önlenmesi, ekonomik kayıpların minimize edilmesi için ivedilikle kentsel dönüşümün gerçekleştirilmesinin elzem olduğu ortaya çıkmaktadır. Biraz da üzülerek şunu da ifade etmek istiyorum ki bilinçsizce ve oy devşirme düşüncesiyle kentsel dönüşüme karşı çıkılmaktadır.

Değerli milletvekilleri, "kentsel dönüşüm rantsal dönüşüm" ilkelliğiyle vatandaşı yanlış yönlendirenler, vatandaşın göz göre göre depreme dayanıksız, yıkılma riski yüksek olan binalarda oturmalarını teşvik etmektedirler. Bugün Hatay Emek Mahallesi'nde vefat eden insanların sorumlusu, o gün kentsel dönüşüme karşı çıkanlardır, kentsel dönüşümü iptal için mahkemeye götürenlerdir. Allah korusun, yarın İstanbul Tozkoparan için de İzmir için de Afyonkarahisar için de Mersin için de karşı çıkılan bütün kentsel dönüşümler için de aynı acı tabloyla karşı karşıya kalabiliriz.

Değerli milletvekilleri, kentsel dönüşümde eğer bir rant varsa o da insanın canıdır. Hiçbir şey insan hayatından daha değerli değildir. Kentsel dönüşüm maddi zenginleşme aracı değildir, kentsel dönüşümde elde edilecek kazanç kutsal olan insanın canıdır.

Değerli milletvekilleri, kentsel dönüşüm seferberliği 2012 yılında Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın "Bedeli ne olursa olsun kentsel dönüşüm yapacağız." talimatlarıyla başlatıldı. Bugüne kadar kentsel dönüşüm kapsamında 3,2 milyon konut yenilendi, TOKİ aracılığıyla da 1 milyon 180 bin sosyal konut yapıldı. Kentsel dönüşümde başarılı AK PARTİ belediyelerimiz var ama bu yeterli değil; bütün belediyeler ellerini taşın altına koymalı, reklama değil insanın canına yatırım yapmalılar.

Değerli milletvekilleri, aktif fay hatları üzerindeki yerleşim yerlerinde kentsel dönüşüm ivedilikle yapılmalı, gerekirse mülkiyet hakkı bile geçici süreyle askıya alınmalı. Can güvenliği sağlanmış, hayat kalitesi artırılmış, tarihe, doğaya ve çevreye duyarlı şehirlerin oluşturulması için kentsel dönüşümü desteklemek hepimizin görevidir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

İLYAS ŞEKER (Devamla) - Kentsel dönüşüm, kentteki hastalıklı alanların teşhisi ve tedavisidir. Aynı zamanda koruyucu hekimlik görevi üstlenmektedir.

Olası depremlerde ve diğer afetlerde artık bir vatandaşımızın dahi burnunun kanamamasını diliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.