İYİ PARTİ GRUBU ADINA FAHRETTİN YOKUŞ (Konya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; İYİ Parti Grubumuzun önergesi hakkında söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Bilindiği gibi, dünya üzerinde giderek artan iklim krizinin olumsuz etkileri ülkemizde de artarak devam etmektedir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün Türkiye raporuna göre, Orta Anadolu'da yer altı sularının çekilmesiyle ve toprağın çökmesiyle oluşan obruklar uzun dönem kuraklıklarının emarelerinden biri olarak ortaya çıkmaktadır.

Özellikle memleketim olan Konya'da Karapınar bölgemizde geçen yıl sonu itibarıyla obruk sayısı 500'ü aşmıştır, Konya genelinde ise farklı yerlerde oluşan irili ufaklı obruk sayısı 2.600'ü bulmuştur. Oluşan bu obruklar, bölgede hem tarımda hem de yerleşim alanlarında tehlike arz etmektedir. Obruklar yaygın olarak Konya'da görülmekle beraber, Sivas, Batman, Çankırı, Eskişehir, Diyarbakır, Manisa ve Afyon gibi illerimizde de görülmeye başlanmıştır.

Değerli milletvekilleri, yapılan araştırmalara göre Konya havzası, Büyük Menderes ve Kızılırmak havzaları kuraklık sinyali veriyor. Bu havzalardaki yüzey sularının 2030 yılında yüzde 20'si, 2050 yılında yüzde 35'i ve 2100 yılında yüzde 50'si kaybolacaktır. Buna karşılık, sıcaklığın artmasıyla bitkilerde buharlaşma yoluyla meydana gelen su kaybı 2030 yılında yüzde 10 ve 2050 yılında yüzde 54 oranında olacaktır, sulama suyu ihtiyacı da buna paralel olarak, maalesef, eksilecektir.

Göllerimiz kuruyor, yer altı su kaynaklarımız azalıyor; ülkemizi yönetenler, maalesef, bu hususlarda hiçbir tedbir almıyor. Türkiye'nin en büyük tatlı su gölü olan Beyşehir Gölü son yirmi yılda 112 kilometrekare küçülmüştür, ortalama su derinliği 26 metreden 5,5 metreye düşmüştür yani Beyşehir Gölü'nün beşte 1'i yok olmuştur. Burada defalarca ifade ettim, Beyşehir Gölü'müz kuruyor, kirleniyor diye ancak sesimizi kimseye duyuramadık. Diğer taraftan, Göller Bölgesi'ndeki pek çok göl kurumuştur. Akşehir ve Meke Gölü kuruyan göllerimizin başındadır. Konya Ovası'nın en büyük sorununun su olduğunu defalarca bu kürsüden dile getirdim. Bize Kanal İstanbul değil "kanal Konya" "kanal KOP" projesi gerekir diye ısrarla söyledim, dış havzalardan Konya bölgemize su taşınması gerektiğini ifade ettim.

Türkiye, su stresi yaşayan ülkelerin başında gelmektedir. Bu nedenle, ülkemizin su kaynaklarının doğru kullanılması son derece önemlidir. İsraf etmeden, tatlı su kaynaklarımızı koruyarak bir damla suyumuzu dahi denizlere akıtmamamız lazım.

Değerli milletvekilleri, bilindiği gibi tarımsal aktiviteler büyük ölçüde iklime dayanmaktadır. Yükselen sıcaklıklar ve yağış rejiminin değişmesi tarımsal ürünleri doğrudan etkilemektedir. Bu durum, tarımsal alanların sulanması için kullanılan sulara erişimi de etkilemektedir.

Ülkemiz, iklim krizinden bağımsız olarak bir de kuraklık sorunu yaşamaktadır. Kuraklığın tarım ürünleri üzerindeki doğrudan etkileri, yağmur suyuna bağımlı ve sulama sistemleriyle yapılan tarım ürünlerinin miktar ve kalitesinin düşmesine de sebep olmaktadır. Bütün bu etkiler göz önünde bulundurulduğunda, iklim değişikliği tarımı, gıda üretimini ve gıda kalitesini de olumsuz yönde etkilemektedir.

Türkiye'de geçtiğimiz yıl İç Anadolu Bölgesi'nde yaşanan yoğun kuraklık tarımsal üretimi önemli ölçüde azaltmış, olumsuz yönde etkilemiştir. 2023 yılında -şu ana kadar maalesef görünen o ki- Türkiye'miz yine kuraklık sorunuyla yüz yüze kalacaktır. Özellikle hububat üretimi açısından yağışların ciddi oranda azalması endişe vericidir. Yeterli hububat üretilmemesi demek, gıda güvenliği açısından ciddi bir tehlike arz etmektedir. Bununla birlikte, gelecek yıllarda Akdeniz ve İç Anadolu Bölgelerimiz başta olmak üzere iklim değişikliğinden olumsuz etkilenileceği uzmanlarca ifade edilmektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

FAHRETTİN YOKUŞ (Devamla) - Değerli milletvekilleri, AK PARTİ iktidarı tarıma ve çiftçilere yeterli desteği sağlamadığı gibi, kuraklıkla ilgili mücadelede de maalesef, başarısız olmuştur. 2023 yılı bütçesinde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne sadece 51 milyar lira ayrılması, iktidarın maalesef, kuraklıkla mücadelede ve su konusunda samimiyetsizliğini ortaya koymaktadır.

Değerli milletvekilleri, Dünya Tarım Örgütü (FAO), iklim değişikliği senaryolarından hareketle alınabilecek önlemlerin bazılarını şöyle sıralamaktadır: Tarımsal kuraklıklar için afet analizlerinin daha güvenilir verilerden elde edilebilecek şekilde yapılması; toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik verimliliğinin iklim değişikliğinin etkilerine karşı korunması; tarımda kullanılacak olan su kaynaklarının sürdürülebilir bir şekilde planlanması; kuraklığa dayanıklı tohum çeşitlerinin geliştirilmesi ve sayılarının artırılması gerekmektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

FAHRETTİN YOKUŞ (Devamla) - Bu nedenle, tarımı olumsuz etkileyen kuraklığın sebepleri nedeniyle vermiş olduğumuz İYİ Parti Grubumuzun önergesine desteğinizi bekliyor, hepinize saygılar sunuyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)