İYİ PARTİ GRUBU ADINA AYLİN CESUR (Isparta) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Diyabet Haftası'ndayız. Ben doktorasını diyabet üzerine yapan birisi olarak huzurunuzdayım. Aynı zamanda eşim Profesör Doktor Mustafa Cesur, yaklaşık otuz yıldır bu konuyla ilgileniyor, kendisi endokrinoloji hocası ve Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Başkan Yardımcısı. Bunları niye söylüyorum? Söyleyeceklerimi umarım bu kimliğimle dikkate alırsınız, muhalefet olarak söylemeyeceğim söyleyeceklerimi.

Diyabet, kan şekeri yüksekliğiyle seyreden kalp, beyin, böbrek, göz, sinir sistemi başta olmak üzere vücutta akut ve kronik hasarlarla karşımıza çıkan çok önemli bir hastalık ve Türkiye'de 9 milyon diyabetli birey var, dikkatinizi çekiyorum. Uluslararası Diyabet Federasyonu IDF'in yayınladığı Dünyada Diyabet Atlası'na göre Avrupa'da en yüksek diyabetli oranı da Türkiye'de ve toplumun yüzde 15'i; bunun da altını çizelim. Diyabetli nüfusta Rusya ve Almanya'dan sonra Avrupa'da 3'üncüyüz; bu da diyabetli bireylerin Türkiye'deki sayısı bakımından dikkatinizi çekmem gereken bir husus.

Şimdi, Türkiye'de 2 tane çalışma yapıldı: TURDEP-I ve TURDEP-II çalışmaları. Bunlar on iki yıl arayla yapıldı ve görüldü ki bu on iki yılda Türkiye'deki diyabet oranı yüzde 90 artmış. İşin kötüsü, diyabet sinsi seyrediyor ve tüm diyabetlilerin yarısı da hâlen tanı almamış durumda. Türkiye'de sağlık harcamalarının yaklaşık dörtte 1'i diyabete yapılıyor ve büyük kısmı komplikasyonların tedavisinde kullanılıyor; bu da çok önemli, altını çizelim. Çünkü buna rağmen hâlen diyabette hedeflere ulaşmakta başarılı olamamışız yani diyabete bağlı komplikasyonların önlenmesi için çok iyi bir kan şekeri ayarı, tansiyon kontrolü, kan yağlarının kontrol altına alınması, kilo verilmesi, sigaranın bırakılması, düzenli egzersiz gibi birçok şeyi bir arada götürmek gerekiyor.

Ülkemizde yapılan diğer bir çalışma TEMD'in çalışması. Bu çalışmada da görüldü ki kan şekeri, tansiyon ve kan yağlarının üçünün de hedef değerlerde olduğu diyabetli oranı sadece yüzde 10,5; kilo, hareket yapma, sigara içmeme gibi parametreler eklenirse ancak diyabetlilerin yüzde 1,5'u hedefe ulaşabilmiş. Devletin görevi halk sağlığını korumak, hastalananları iyileştirmek. Bu amaçla, diyabet için kullanılan ilaç ve tedavi amaçlı cihazların kullanımından herkesin yararlanması da çok önemli. Ülkemizde 800 kadar endokrinolog ve ondan daha az sayıda pediatrik endokrinolog var ve 9 milyon diyabetliyi bu sayılarla tedavi etmek ve istenen hedefe ulaşmak imkânsız. O zaman ne yapmak lazım? Bu nedenle, yeni geliştirilen insülinlerin ve yeni geliştirilen ilaçların başta dahiliye uzmanlarının, diğer branş hekimlerinin de yaygın kullanımına açılması gerekiyor.

Mutlak insülin gerektiren Tip 1 diyabet yönetiminde kan şekeri takibi çok önemli. İşte, dünyada sürekli şeker ölçüm sistemlerinin kullanımı da yaygınlaştı.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

AYLİN CESUR (Devamla) - İnsülin pompalarıyla beraber kullanılan glikoz takip sensörleri son on yılda diyabet tedavi ve izleniminde bir fark yarattı. Diyabetle ilgili bütün kuruluşlar, başta çocuklar olmak üzere Tip 1 diyabetlilerin tanıdan itibaren sensör kullanmalarını öneriyor. Sensörler glikoz seyrini yirmi dört saat izlemeyi sağlıyor, aynı zamanda glikoz düşüş yüksekliklerini önceden haber veriyor ve uzaktan izlenebiliyor, acil durumlarda hayat kurtarıcı ve kanıtlanmış en önemli etkisi şekerin düşüklüğü riskini azaltarak güvenli uyumayı sağlıyor. Birçok konuda sensörlerin düzenli kullanımının kan şekeri kontrolünü iyileştirdiğini, hemoglobin A1c hedefine ulaşma oranını yükselttiğini gösteriyor. Sensörlerin komplikasyonları ve komplikasyonların sağlık sistemine maddi yükü kısa ve uzun vadede büyük ölçüde azalttığı da ortada. Sensörleri karşılanan hastaların masrafları kişi başı 327 dolar azalıyor ve sensör masraflarının sisteme getirdiği maddi yükün ilk seneden sonra hastane masraflarındaki azalmayla kendini telafi ettiği de saptanmış.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AYLİN CESUR (Devamla) - Sayın Başkanım, tamamlayabilir miyim?

BAŞKAN - Tamamlayın lütfen.

AYLİN CESUR (Devamla) - Ülkemizde sensörlerin geri ödeme kapsamına alınması uzun zamandır gündemde ancak şu ana kadar herhangi bir adım maalesef atılmadı, defalarca bu kürsüden de dile getirdik. Kaynaklarımızın sınırlı olması dikkate alınarak, bizim önerimiz, ilk aşamada sadece 18 yaş altı çocuklar ve gebe Tip 1 diyabetliler olmak üzere, kan şekeri oynak seyir gösteren ve hipoglisemiyi hissedemeyen Tip 1 diyabetli erişkin hastaların glikoz ölçüm sensörlerinin geri ödeme kapsamına alınması. Bunu muhalefet milletvekili olarak değil, az önce söylediğim doktor kimliğimle iktidar partisinden istirham ediyorum. Zaten siz yapmasanız da diyabet hastaları, az kaldı, biz gelip yapacağız.

Tüm diyabetli bireylerin 14 Kasım Dünya Diyabet Günü'nü kutluyorum ve herkese sağlıklı günler diliyorum.

Saygılarımla. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)