| Konu: | Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 6 |
| Birleşim: | 4 |
| Tarih: | 06.10.2022 |
BEDRİ YAŞAR (Samsun) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
340 sıra sayılı Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 3'üncü maddesi üzerinde söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle Gazi Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.
Teklifin bu maddesiyle, internet haber sitelerinin kendilerine ait zorunlu bilgileri, kullanıcıların rahatlıkla ulaşabilecekleri şekilde ana sayfalarında bulundurmaları öngörülmektedir. Ayrıca, internet haber sitelerinde yayınlanan içeriklere her erişimde değişmeyecek şekilde tarih yazılması zorunlu hâle getirilmektedir.
İnternet, sınır tanımaz bir şekilde günlük hayatın her alanına girmiştir, hayatın bir parçası olmuştur. Birçok yönden insan hayatını kolaylaştıran internet, son yıllarda iyiden iyiye kitle iletişim aracı hâline gelmiştir. Bu nedenle, her zaman internet haber sitelerinin yasal bir statüye kavuşturulmasından yana olduk, internet haber sitelerinde çalışan arkadaşlarımıza basın kartı, gazeteci unvanı verilmesini hep savunageldik. Bu amaçla, 5187 sayılı Basın Kanunu'nda değişiklik yapılmasına dair 2'nci ayın 3'ünde yani 3 Şubat 2020 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisine bir kanun teklifi hazırlayıp vermişiz, maalesef bugüne kadar gündeme gelmedi. Bizim kanun teklifimiz aradan geçen iki yıl sekiz aylık bir süre içinde ne yazık ki iktidar tarafından bugüne kadar dikkate alınmamıştır. Bizim, Türkiye Büyük Millet Meclisine sunmuş olduğumuz kanun teklifimizde sansür yoktur, baskı yoktur, basın ve ifade özgürlüğüne yönelik kısıtlamalar da yoktur. Belki bugün, bu yüzden bizim kanun teklifimiz iktidar tarafından dikkate alınmamıştır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu düzenleme kapsamında, halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçunu işleyenler için bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası getirilmektedir. Düzenleme bu hâliyle ülkemizde ne basın bırakır ne de yayın, yalnızca yandaş basın bırakır. Zaten dışarıdan bakıldığında basın özgürlüğünde durumumuz hiç de parlak değildir; Türkiye, basın özgürlüğünde 180 ülke arasında, maalesef 149'uncu sırada yer almaktadır. Bu düzenleme sonrasında Türkiye muhtemelen Sudan ve Myanmar'dan sonra son sırada yer alacaktır. Düzenleme bu hâliyle cumhuriyet tarihinin en ağır sansür yasası olarak tarihteki yerini alacaktır.
Yine bu düzenlemeyle birlikte temel haklar, ifade ve basın özgürlüğü ortadan kalkacak, vatandaşların haber alma özgürlüğü büyük yara alacaktır. Düzenleme sadece basın ve yayın konusunda değil, aynı zamanda sosyal medya konusunda da ciddi yasaklar ve yaptırımlar getirmektedir. Teklifin bu hâliyle yasalaşması hâlinde iktidarın hoşuna gitmeyen her haber, her açıklama, her sosyal medya paylaşımı halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçu kapsamına alınacak ve suç sayılacaktır. Yoruma açık olan bu düzenleme somut olmayan gerekçelerle gazetecilerin cezalandırılmasının yolunu açacaktır. Gazeteciler, bilim insanları, akademisyenler, dernekler, vakıflar sendikalar bilgilerini, birikimlerini, herhangi bir konuda düşüncelerini ve araştırmalarını bundan böyle maalesef özgürce paylaşamayacaklardır, doğru bilgiye ve habere ulaşmak neredeyse imkânsız hâle gelecektir. Başta basın yayın kuruluşlarımız olmak üzere toplumun hemen hemen her kesimi bu düzenlemeye tepki göstermektedir. Bu nedenle, basın ve ifade özgürlüğüne sansür getiren maddelerin geri çekilmesi yerinde bir davranış olacaktır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ifade ve basın özgürlüğü birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de anayasal olarak güvence altına alınmıştır, basın tarafsız ve bağımsız olmalıdır. Basın kuruluşları bu teklifle büyük bir yara alacaktır, pek çoğu kapanacak veya kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır. Bu teklifte yerel basının ekonomik sorunlarına bir de sansür sorunu eklenmiştir. Basın ve ifade özgürlüğü garanti altına alınmalı, saygı duyulmalı ve de korunmalıdır. Özellikle bugün Anadolu basını oldukça güç durumdadır, neredeyse A4 formunda çıkan gazetelerden ibarettir. Bunlar desteklenmediği taktirde... Özellikle yerel basının desteğinden bahsediyorum. Bunlar özellikle toplumun, demokrasinin sinir uçlarıdır, muhakkak desteklenmelidir; bu şartlar altında desteklenmesini bir tarafa bırakın, hepsi teker teker kapanacaktır.
Dolayısıyla bizim, bu yasaya vereceğimiz oy bellidir. Şimdiden, reddettiğimizi ifade ediyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti ve CHP sıralarından alkışlar)