İYİ PARTİ GRUBU ADINA FAHRETTİN YOKUŞ (Konya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; İYİ Parti Grubumuzun ülkemizde tarımsal üretimin ve çiftçilerimizin desteklenmesi amacıyla vermiş olduğu araştırma önergesi hakkında görüşlerimizi sunmak üzere huzurlarınızdayım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum, Türk İslam âleminin de Regaip Kandili'ni kutluyorum.

Değerli milletvekilleri, Türkiye, verimli topraklara sahip çok önemli bir tarım ülkesidir. Bu potansiyelini artırma imkânları mümkün olan ülkemiz, iktidarın uyguladığı tarım politikaları sonucunda tarım alanlarını kaybeden, çiftçisinin üretimden uzaklaştığı, tarım istihdamı ve tarım üretimi giderek azalan bir sürece sürüklenmiştir. Ülkemizde 2002 yılında 41 milyon 196 bin hektar olan tarım alanı 2020 sonu itibarıyla 37 milyon 762 bin hektara düşmüştür yani yüzde 9 oranında azalmıştır. Aynı şekilde, tarımsal faaliyette kullanılan alan ise 26 milyon 579 bin hektardan 23 milyon 144 bin hektara kadar gerilemiştir, buradaki düşüş ise yüzde 13'tür. Tarım alanlarının azalması tarımsal üretimin de azalması anlamı geliyor. Bu durum da ülkemizi tarım ürünleri ithal eden bir ülke hâline getirmiştir. Toprak Mahsulleri Ofisinin 83. Hesap Dönemi Faaliyet Raporu'na göre 2019 yılında iç alım toplamı 3 milyon 79 bin ton iken 2020 yılında bu miktarın 728 bin 601 tona düştüğü görülmektedir. Burada çok ciddi bir düşüş vardır. Diğer yandan, Toprak Mahsulleri Ofisinin aynı dönemde dış alım toplamının ise 3 milyon 170 bin tondan 4 milyon 827 bin tona çıktığını görüyoruz. İç alımlardaki bu ciddi düşüşü dış alımlardaki artışla izah etmek ülkemiz adına üzücüdür; daha ötesi, bir tarım ülkesi olarak maalesef utanç vericidir. Yine, Toprak Mahsulleri Ofisinin raporuna göre buğdayın alım miktarlarında meydana gelen değişimin aynı şekilde olumsuz yönde gerçekleştiğini görüyoruz. 2020 yılında, iç alımda 384 bin ton buğday alımı yapılırken dış alımda 3 milyon 681 bin ton buğday ithal edilmiştir.

Değerli milletvekilleri, Toprak Mahsulleri Ofisinin 2020 yılında buğdayda iç alım ortalama fiyatı ton başına 1.634 TL iken dış alımda ton başına 1.841 TL'dir. Allah aşkına, soruyorum: Ton başına 207 lira fazla vererek dışarıdan buğday almak hangi aklın ürünüdür? Demek ki iktidarımız Türk çiftçisinin değil, yabancı çiftçilerin dostu olmuştur. 2021 yılında, Toprak Mahsulleri Ofisi, buğday ithalatı ihalelerinde buğdayın ton başına fiyatını 370 dolara yükseltmiş, buna karşın, Toprak Mahsulleri Ofisi ekmeklik un üreticilerine buğdayı ton başına 200 dolardan satmıştır. Aradaki fark Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından sübvanse edilmiştir. TMO, doğrudan buğday üreticimizi desteklemek yerine daha yüksek maliyetle piyasayı kontrol altında tutmayı tercih etmiştir. Var olan kaynaklarımız Türk çiftçisini desteklemek için de kullanılmalıdır. Bugün ülkemizde yaşanan gıda enflasyonu Türk çiftçisinin yeterince desteklenmemesinin acı bir sonucudur.

Toprak Mahsulleri Ofisi, başta hububat olmak üzere faaliyet alanındaki tarımsal ürün piyasalarında istikrar sağlayan, paydaşlara güven veren, dinamik, yetkin, çağın gerekleriyle uyumlu, tarım sektörünün örnek ve önder kuruluşu olmak, faaliyet alanına giren tarımsal ürün piyasalarını düzenleyerek üretici ve tüketiciyi koruyacak tedbirler almak görev ve sorumluluğunda olan bir kamu kuruluşudur ancak bu sorumluluk ve görev anlayışından tamamen uzaklaşmış, Türk çiftçisini desteklemek yerine ithalata odaklanan bir alım politikası uygulamaya başlamıştır. Toprak Mahsulleri Ofisi, çiftçimizi değil yabancı çiftçiyi kalkındıran bu yanlış politikayı terk etmelidir. Bu uygulamaların sonucunda ise tarımsal üretimimiz sekteye uğramakta, hem çiftçimiz hem üreticimiz mağdur olmaktadır. En kısa sürede, Toprak Mahsulleri Ofisi kuruluş amacına geri dönmeli ve yerli üretimimizi kuvvetlendirmelidir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

FAHRETTİN YOKUŞ (Devamla) - Değerli milletvekilleri, içinde devlet bankalarının da bulunduğu Türkiye'deki önde gelen 9 bankamızın oluşturduğu, Kredi Kayıt Bürosunun araştırmasına göre, 28 ilde 1.066 çiftçimizle yüz yüze yapılan Türkiye Tarımsal Görünüm Saha Araştırması verilerinde şu acı gerçek ortaya çıkıyor: 2019 yılında çiftçilerimizin arasında toplam memnuniyet yüzde 36 iken 2020 yılında yüzde 31'e, 2021 yılında ise yüzde 19'a düşmüştür. Bu rakamlar da gösteriyor ki her 5 çiftçimizden 4'ü maalesef memnun değildir. Bu memnuniyetsizliğin sebebi nedir, bu hâle nasıl gelmişiz? Onun da gerekçesi şu: Başta fiyat, alıcı, tahsilat ve depolama sorunlarıdır.

Bu sebeplerle ki araştırma önergemize destek istiyor, hepinizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)