ŞENOL SUNAT (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Evet, biliyorsunuz, yarın 3 Aralık Dünya Engelliler Günü. Engelli bireylerimiz bir gün anılmak değil eşit yaşam hakkı istiyor sayın milletvekilleri. Engelli bireylerin sağlık, eğitim, ulaşım, özellikle, erişebilirlik, sosyal yaşam ve istihdam gibi yaşamsal hizmetlerden eksiksiz bir şekilde yararlanmaları onların en temel insan hakları. Ancak 21'inci yüzyılda, hâlâ, ülkemizdeki engelli vatandaşlarımız, birçok engelle karşılaşmaya devam ediyor ve hiçbir engeli aşmalarına da fırsat verilmiyor; çalışmak istiyorlar, çalışamıyorlar; Engelli KPSS imtihanına giriyorlar, atanamıyorlar.

Sayın milletvekilleri, ülkemizde engelli vatandaşlarımızın ne sayısı tam olarak biliniyor ne eğitim ne sağlık ne de istihdam durumları biliniyor. Dün verdiğimiz bir araştırma önergesi iktidar partisi yani Cumhur İttifakı tarafından reddedildi. Bakanlık verilerine göre 2,6 milyon engelli vatandaşımız olduğu söyleniyor ama reel olarak bakıldığında 8,5 milyonu aşan engelli sayımız var. Öncelikle şunu belirtmek istiyorum: Engelli bireylerin veri tabanını oluşturmak için çok hızlı bir çalışma başlatmamız gerekmektedir. Bu çalışmalara katkı sunması amacıyla da yerel yönetimler, muhtarlar, STK'ler sürece dâhil edilmelidir.

Evet, 2019 verilerine göre yaklaşık 700 bin vatandaşımızın engelli aylığı aldığı söyleniyor. İçinde bulunduğumuz bu sıkıntılı günlerde hiçbir geliri bulunmayan, çalışamayan ve yüzde 40 ila yüzde 69 arası engeli bulunan vatandaşlarımıza 661 lira, yüzde 70 ve üzeri engeli bulunan vatandaşlarımıza da 990 lira aylık verilmektedir. Geçtiğimiz yılın bütçesinde Cumhur İttifakı'nın engelli vatandaşlarımıza layık gördüğü kaynak bütçenin maalesef yüzde 1'i civarındaydı. İYİ Parti olarak verdiğimiz, engellilere ayrılan bütçenin ve yapılan aylık ödemelerin yüzde 50 artırılmasını hedefleyen önerge Plan ve Bütçe Komisyonunda Cumhur İttifakı olarak reddedildi.

Sayın milletvekilleri, engelli vatandaşlarımızın istihdam konusunda çok ciddi sıkıntıları var. Kotalara hiç uyulmuyor, yüzde 3 olan kota artırılması gerekirken yüzde 3 olan kota, maalesef, doldurulmuyor, verilen sözler tutulmuyor. Engelli çeşitliliğinde tanılama ve eğitim yeterli değil. Biraz önce bir hatip eğitimin çok başarılı olduğunu söyledi, ben güldüm. Medikal hizmetlere, malzemelere ve ilaçlara, maalesef, engelli vatandaşlarımız ulaşamıyor.

Sayın milletvekilleri, engelli bireylerin bir başka sorunu da eğitim ve rehabilitasyon konusundadır. Evet, özel özel eğitim ve rehabilitasyon ile örgün eğitim veren okulların sayısı, öğretmen sayısı, engellilik durumuna göre özel eğitimin yeterli olup olmadığı mutlaka tespit edilmelidir. Bu özel özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde şu andaki mevcut duruma göre 425 bin engelli bireyin eğitim aldığı ve bu kurumlarda 50 bine yakın kişinin, personelin istihdam edildiği biliniyor. Günümüz şartlarında devlet tarafından verilen kamu katkısının yeterli olmadığı da ortadadır. Bu kurumların hizmet sunum maliyetleri dikkate alınmayarak düzenlenen yıllık ücret artışları, kurumların personel istihdam sürdürülebilirliğini ve hizmet sunumlarının sürdürülebilirliğini neredeyse imkânsız hâle getirmiştir. Verilen desteğin artırılmaması hâlinde bu kurumlar kapanma tehlikesiyle de karşı karşıyadır.

Yine bir konu vardır, özel eğitim meslek okulları engellilik durumuna göre yeniden tasarlanmalıdır sayın milletvekilleri.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ŞENOL SUNAT (Devamla) - Bitiriyorum.

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

Buyurun.

ŞENOL SUNAT (Devamla) - Ülkemizdeki ve dünyadaki engelli bireylere karşı farkındalığın arttığı, engelli vatandaşlarımızın hayatlarının kolaylaştığı, yaşamlarında karşılaştıkları engellerin ortadan kalktığı, yapılan yardımların ve ödenen aylıkların gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaştığı ve bizlerin, biz milletvekillerinin buna katkıda bulunduğumuz daha güzel günler yaşamayı diliyor, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nü bir farkındalık günü olarak görüyor, yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)