AYHAN ALTINTAŞ (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; İYİ Parti Grubu adına 285 sıra sayılı İcra İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 14'üncü maddesi üzerine söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Mevcut mevzuatımızda hacizli malın satış işlemi icra ve iflas dairelerince elektronik ortamda teklif vermeyle başlıyor. Bundan önceki birçok işlem de yine elektronik ortamda gerçekleşiyor ancak açık artırmalar fiziki ortamda devam ediyor. Bu maddenin amacı, açık artırmanın tamamen elektronik ortama kaydırılması olarak ifade ediliyor. Biz bunu olumlu buluyoruz. Açık artırmanın bütünüyle elektronik ortamda yapılması makuldür. Bu sayede hem mezat salonlarına gitme zarureti ortadan kalkacak hem de daha fazla kişi bu satışlara katılabilecektir. Bu da malın rayiç değerinde satılabilmesini kolaylaştıracak, böylece, borçlu ve alacaklının menfaatleri korunacaktır. Ancak burada bazı endişelerimiz var, kanun teklifi hazırlanırken bu konunun uzmanlarıyla görüşüldü mü bilmiyoruz. "Mevcut teknolojik altyapı ve imkânlar yeterince irdelendi mi, hazır mıyız?", "Siber güvenlik açısından gerekli önlemler alındı mı?", "Sistemin işlerliği yeterli olacak mı?" gibi soruları dikkate alarak yeterli ve güvenli bir sistemi şimdiden düşünmek ve süreç içerisinde kimseyi mağdur etmemek gerekiyor.

Komisyon görüşmelerinde maddeler üzerinde üyelerin her birine yaklaşık yarım dakika söz hakkı verildiği belirtilmektedir. Bu kadar kısa sürede ne gibi bir katkı yapılabilir? Bu da teklifin Komisyondan aceleyle geçirildiği yönündeki kanaatleri güçlendiriyor.

Bakın, değerli arkadaşlar, 14'üncü madde Komisyona gelene kadar bir hata fark edilmemiş. Nedir bu hata? Teklifin 14'üncü maddesinin Komisyona gelen hâli "İhale alıcısı ihalenin kesinleşmesi üzerine icra dairesine müracaatla katma değer vergisi beyannamesini düzenletmek zorundadır." ifadesini içeriyordu. Bu ifade, KDV'ye ilişkin mevzuatla çelişmekteydi. Mevzuata göre, KDV, en geç, ihale bedelinin yatırılmasından sonraki gün ödenir. Bu hata da ihalenin kesinleşmesinden sonra ödenen KDV'lere vergi dairelerince ceza kesilmesine neden olacaktı. Bu eksiklik ancak Komisyonda fark edilmiş ve düzeltilmiş, umarım bundan ders çıkarılmıştır.

Değerli milletvekilleri, normal şartlarda insanlar aylık kazançlarıyla geçinirler ve hatta kazançlarının bir kısmıyla yatırım yaparlar. Gelişmiş ülke, bir anlamda, ücretli çalışanların geçim sıkıntısı yaşamadığı ülke anlamına gelir. Fakat maalesef, ülkemizde işsizliği bir yana koysak bile iş bulup ücretli çalışan insanların da pek çoğu geçinemiyor, hâliyle borçlanmak zorunda kalıyor. BDDK verilerine göre, hane halkı borcu 2002'de 6,3 milyar lira iken 2021'de sadece ilk altı ayda 874 milyar lira olmuş. 2021 Eylülünde iş gücüne katılan insanların yüzde 90'ından fazlasının bankaya borcu olduğu kaydediliyor. Bugünkü ekonomik koşullarda bu insanların pek çoğu girdikleri borç girdabından kurtulamıyorlar ve batıyorlar. Bu ekonomik sorunları, maalesef, psikolojik ve sosyal birçok problem takip ediyor ve hatta üzücüdür ki bu insanların bir kısmı da intihar ediyor.

Değerli arkadaşlar, ülkemiz için büyük önemi olan tarım ve hayvancılık sektörü de bu borçlanma artışından nasibini almış durumda. Çiftçilere bakıyoruz, iktidara geldiğiniz ilk sene yani 2003'te çiftçilerin 2,5 milyar lira olan borcu 2021'de 150 milyar liraya yükselmiş. Yani iktidarınızda çiftçi borçları 60 kat artmış. Kaldı ki çiftçilerin traktörü bile borçları yüzünden haczediliyor, üretim duruyor. Çiftçi düştüğü ekonomik sıkıntılarda tek başına bırakılıyor. Çiftçi bu borç batağına iyice saplandıkça üretimden uzaklaşıyor.

Değerli milletvekilleri, icra ve iflas konusunda teknolojiyi kullanma çabası önemli ama önce çiftçinin, vatandaşın borçlu durumlara düşmesinin, mağdur olmasının önüne geçmemiz gerekiyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

AYHAN ALTINTAŞ (Devamla) - Bitiriyorum Sayın Başkanım.

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

AYHAN ALTINTAŞ (Devamla) - Normal şartlarda da insanlar kazabildikleri gibi kaybedebilirler, zenginleştikleri gibi iflas edebilirler fakat Türkiye'deki tablo maalesef, bunun çok ötesine geçmiş vaziyette. İnsanlar iş bulamıyor, iş bulanlar geçinemiyor, geçinemeyenler borçlanıp borçlarını ödeyemiyor.

Vatandaşlarımızın kendilerine yakışır şekilde yaşamasını temin edecek tedbirleri de bir an önce alacağınızı umuyor, Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)