2004-11-19 - 14:00
MAHMUT CUDA'NIN "EDİRNE" İSİMLİ TABLOSU 55 YILLIK BİR KLASİK
Bazı gazetelerde yer alan "Meclis'te Tablo Krizi" konulu haberler üzerine TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığından yapılan açıklamada, "Mahmut Cuda'nın haberlere konu edilen " Edirne" isimli tablosu son üç yıldır muhalefet kulisinde bulunmaktadır. Tabloyla ilgili herhangi bir yer değiştirme işlemi yapılmamıştır. Söz konusu tablo, Meclis içerisine de yeni asılmış değildir" denildi.
Mahmut Cuda'nın 55 yıllık ve bir klasik nitelendirilen "Edirne" isimli tablosunun Meclis'te sergilenmesine devam edilecek.

Bazı gazetelerde yer alan "Meclis'te Tablo Krizi" konulu haberler üzerine TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığından yapılan açıklamada sözkonusu tablonun son üç yıldır muhalefet kulisinde bulunduğu belirtilerek "Tabloyla ilgili herhangi bir yer değiştirme işlemi yapılmamıştır. Söz konusu tablo, Meclis içerisine de yeni asılmış değildir" denildi.

TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığından yapılan açıklama şöyle:

"Bugün (19.11.2004) bazı gazetelerde "Meclis'te Tablo Krizi" konulu haberlerin yer alması üzerine kamuoyunun doğru bilgilenmesi amacıyla aşağıdaki açıklamanın yapılması gereği duyulmuştur.

Meclis Muhalefet kulisi olarak adlandırılan yer de bulunan Cumhuriyetin sanat öncülerinden ünlü ressam Mahmut Cuda'nın "Edirne" isimli tablosu, 1949 yılında yapılmış olup, elli yılı aşkın bir süredir Meclis'in muhtelif mekanlarında sergilenmiştir.

Mahmut Cuda'nın haberlere konu edilen " Edirne" isimli tablosu son üç yıldır muhalefet kulisinde bulunmaktadır. Tabloyla ilgili herhangi bir yer değiştirme işlemi yapılmamıştır. Söz konusu tablo, Meclis içerisine de yeni asılmış değildir.

Habere konu olan tablonun ressamı Mahmut Cuda, Cumhuriyetin kuruluş yıllarında sanat alanında kadrolar yetiştirilmek amacıyla devlet bursuyla, Paris'e gönderilen sanatçılar arasında yer almıştır.

Ayrıca Cuda, Cumhuriyet Halk Partisi tarafından 1938-1944 yılları arasında düzenlenen sanat gezileri kapsamında, önce 1938 yılında Trabzon'a 1943 yılında da Bitlis'e gönderilmiştir.

TBMM mekanlarında iki farklı tablosu bulunan ilk ressamlarımızdan Mahmut Cuda'nın özgeçmişi ekte sunulmaktadır.

Cuda'nın muhalefet kulislerinde bulunan tablosu, 18.11.2004 tarihinde İzmir Milletvekili Başkanlık Divanı Katip Üyesi Türkan Miçooğulları tarafından "estetik olarak diğer tablolarla uyum içerisinde" olmadığı gerekçesiyle kulislerden kaldırtılmıştır.

Tablonun kaldırılması işlemi TBMM Başkanı ve TBMM Genel Sekreteri'nin bilgisi dışında yapılmıştır.

Mahmut Cuda'nın "Edirne" isimli nadide tablosu bundan sonra da elli yıldır olduğu gibi Meclisimizin bir başka mekanında diğer 190 tablo gibi sergilenmeye devam edecektir."

RESSAM MAHMUT CUDA (1904-1987)

1904 yılında Fethiye'de doğan Mahmut Cuda, ortaöğrenimini İstanbul'da Darüşşafaka da yaptı. Resim Sanayi-i Nefise'nin Hazırlık Bölümü'ne girerek, Hikmet Onat'ın atölyesinde resim öğrenimi gördü.

Öğrenimini İbrahim Çallı atölyesinde sürdürdü. 1919 yılından başlayarak, Galatasaray Sergilerine katıldı. 1923'te Münih'e gitti. Ali Çelebi ve Zeki Kocamemi ile Hans Hofmann atölyesinde devam etti.

Yurtdışından dönüşünde sonra bir süre daha Çallı'nın yanında çalıştı. 1924'te devlet sınavını kazanarak gittiği Paris'te, Lucien Simon'un atölyesinde dört yıl öğrenim gördü.

1928'de İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nde, Namık İsmail'in yanında yardımcı öğretmenlik yapmaya başlayan Mahmut Cuda, devletin sanatçıyı koruması ve kollaması gerektiğini savunup toplumun sanat beğenisinin yaygınlaştırılması yolunda çaba göstererek

Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği'nin kurucu üyeleri arasına katıldı.
1931'de askerliğini yapmak üzere İstanbul'a döndü. 1939'dan başlayarak Yeni Adam dergisinde kapak kompozisyonları yaptı. Cuda, 1942'de Türk Ressamlar ve Heykeltraşlar Cemiyeti'nin kurulmasına da öncü oldu.

Cuda, Cumhuriyet Halk Partisi'nin halkevleri aracılığıyla 1938-1944 yılları arasında başlattığı yurt gezileri programı çerçevesinde önce Trabzon'a, 1943'te de Bitlis'e gönderildi.

Çağdaş sanatımıza yerel öğelerin girmesini sağlayan yurt gezileri programı, Anadolu'nun çeşitli yörelerinde çalışan sanatçılarımızın halka resim sevgisini aşılamasını sağlamıştır. Bu dönem içerisinde Türkiye'nin 63 iline 58 ressam gönderilmiştir.

Mahmut Cuda, 1950'de Türk Ressamlar Derneği'ni kurdu. Derneğin İstanbul dışında karma sergilerini düzenledi. 1952'de sekiz sayı sürecek olan Güzel Sanatlar dergisini yayımladı.

Mahmut Cüda, sanatta kübist-konstrüktif biçimleri savunan Müstakiller Grubu içinde, inşacı sanatı kendi özgün kimliğiyle yorumlayan bir sanatçı olarak kabul edilir.

Doğa resimleriyle seçkinleşen bu yorum biçimi plan, hacimsellik, kitle ve mekan kavramlarına, klasik sanat geleneğinin de katkıda bulunduğu bir etüd titizliği içinde yaklaşır.