2005-04-20 - 13:45
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in bir kez daha görüşülmek üzere TBMM'ye iade ettiği siyasi partilerde yapılacak Hazine yardımının yeniden düzenlenmesine ilişkin yasa, Anayasa Komisyonu'nda aynen kabul edildi.
Yasaya, AK Parti Denizli Milletvekili Ersönmez Yarbay ile Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Hakkı Aşkar karşı oy kullandı.
Anayasa Komisyonu, AK Parti İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu başkanlığında toplanarak Cumhurbaşkanı Sezer'in bir kez daha görüşülmek üzere iade ettiği siyasi partilere Hazine yardımının esaslarını değiştiren yasayı yeniden ele aldı. Kuzu, toplantının açılışında, Cumhurbaşkanı Sezer'in haklı bazı gerekçeler ileri sürmesine karşılık dünyada Türkiye'dekine benzer kriter olmadığını söyledi. Kuzu, AB'ye üye 10 ülkede siyasi partilere seçimlerde aldığı oy oranına, 2'sinde milletvekili sayısına göre devlet yardımı yapıldığını, 5 ülkede ise karma sistem uygulandığını belirtti.
AK Parti Karaman Milletvekili Mevlüt Akgün, siyasi partilere yardımın belli kriterlere bağlanmasının anayasa aykırı olmadığını ifade etti. Akgün, bu çerçevede Cumhurbaşkanı Sezer'in gerekçesinin anayasaya aykırı olduğunu ileri sürdü.
AK Parti Ankara Milletvekili Ersönmez Yarbay ise Cumhurbaşkanı Sezer'in yasaya itiraz gerekçelerinin haklı olduğunu ifade etti. Yarbay, yasanın gündeme getirilme zamanının samimiyetsizliği ortaya koyduğunu öne sürdü. TBMM'deki siyasi partilerin yüzde 54'ü temsil ettiğini, yüzde 46'nın ise Meclis dışında kaldığını belirten Yarbay, ''Onlar bizden adil kararlar almamızı bekliyor'' dedi.
Bu yasa çıkarılırken milletvekilini küçük düşürücü bir durum da bulunduğunu ifade eden Ersönmez Yarbay, ''Sanki milletvekilleri para almak için parti değiştiriyor gibi bir yaklaşım var ki bu kabul edilemez. Bu Parlamento'da hiçbir milletvekilinin para gerekçesiyle partisini değiştirdiğine inanmıyorum'' dedi.
Yarbay, siyasi partilerin hiçbir güç odağının temsilcisi olmaması,milletvekillerinin özgür iradelerini kullanabilmeleri için hazine yardımının fazlasıyla yapılması gerektiğini ifade ederek, ''Eğer böyle yapmazsanız ondan sonra Odalar Birliği Yasası gelince bütün parmaklar kalkar, siyasi partiler sermaye çevrelerinin partisi olur'' diye konuştu.
AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Hakkı Aşkar da Ersönmez Yarbay'ın sözlerine katıldığını belirterek, söz konusu yasanın ele alınmasında zamanlamanın yanlış olduğunu söyledi.
Aşkar, ''Teklif bir yıl önce verilmiş ama ne zaman istifalar başlıyor, milletvekilleri ile genel başkanlar arasında çatışmalar oluyor, o zaman ele alınıyor'' dedi.
Bu yasanın getirilişindeki yaklaşımın, ''Bir milletvekili benim partimden seçilir de nasıl başka görüşler açıklar, başka bir partiye gider'' anlayışı olduğunu ifade eden Aşkar, milletvekili ile genel başkanı arasındaki ilişkinin, şeyh ile müridi arasındaki ilişkiye benzetilmek istendiğini iddia etti.
Demokrasinin temel unsurunun azınlık haklarının koruması olduğunu belirten Aşkar, ''Birimiz hepimiz, hepimiz benim için, azınlık haklarını korumam' dersen bir şey diyemem'' görüşünü dile getirdi.
Aşkar ayrıca, Hazine yardımının milletvekiline verilen bir para olmadığını, bu yardımın siyasi partilerin, belli güçlerin, holdinglerin partisi olmaması için partilerin tüzel kişiliğine yapılanyardımlar olduğunu anımsattı.
Yasa, seçimlere katılabilmek için örgütlenme şartının yanı sıra enaz 3 milletvekiline sahip partilerin de hazine yardımından yararlanmasına ilişkin Siyasi Partiler Kanunu'nun Geçici 16'ncı Maddesi'ni yürürlükten kaldırıyor.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle genel seçimlerde yüzde 7'nin üzerinde oy alan siyasi partiler, Hazine yardımından yararlanabilecek.
Bu durumda gelecek yıl AK Parti, CHP, DYP, MHP ve Genç Parti Hazine yardımından yararlanacak. 3 Kasım 2002'de yapılan son genel seçimlerde barajı geçemeyen DYP yüzde 9.55, MHP yüzde 8.34, Genç Partide yüzde 7.25 oranında oy almıştı.
Yasayla yürürlükten kaldırılan Siyasi Partiler Kanunu'nun geçici 16. maddesi şöyle:
'Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 10 veya daha fazla milletvekili bulunup da devlet yardımı alamayan ve seçimlere girme hakkını elde edecek şekilde teşkilatlanmasını tamamlamış siyasi partilere, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra, Siyasi Partiler Kanunu'nun 'Ek Madde 1' de öngörülen esaslar dairesinde en az devlet yardımı alan siyasi partiye yapılan yardım kadar devlet yardımı yapılır. Bu partilerin 10'dan az olmakla birlikte en az 3 veya daha fazla
milletvekiline sahip olmaları halinde kendilerine en az devlet yardımı alan siyasi partiye yapılan yardımın 1/4'ü tutarında devlet yardımı yapılır.''
Anayasa Komisyonu, AK Parti İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu başkanlığında toplanarak Cumhurbaşkanı Sezer'in bir kez daha görüşülmek üzere iade ettiği siyasi partilere Hazine yardımının esaslarını değiştiren yasayı yeniden ele aldı. Kuzu, toplantının açılışında, Cumhurbaşkanı Sezer'in haklı bazı gerekçeler ileri sürmesine karşılık dünyada Türkiye'dekine benzer kriter olmadığını söyledi. Kuzu, AB'ye üye 10 ülkede siyasi partilere seçimlerde aldığı oy oranına, 2'sinde milletvekili sayısına göre devlet yardımı yapıldığını, 5 ülkede ise karma sistem uygulandığını belirtti.
AK Parti Karaman Milletvekili Mevlüt Akgün, siyasi partilere yardımın belli kriterlere bağlanmasının anayasa aykırı olmadığını ifade etti. Akgün, bu çerçevede Cumhurbaşkanı Sezer'in gerekçesinin anayasaya aykırı olduğunu ileri sürdü.
AK Parti Ankara Milletvekili Ersönmez Yarbay ise Cumhurbaşkanı Sezer'in yasaya itiraz gerekçelerinin haklı olduğunu ifade etti. Yarbay, yasanın gündeme getirilme zamanının samimiyetsizliği ortaya koyduğunu öne sürdü. TBMM'deki siyasi partilerin yüzde 54'ü temsil ettiğini, yüzde 46'nın ise Meclis dışında kaldığını belirten Yarbay, ''Onlar bizden adil kararlar almamızı bekliyor'' dedi.
Bu yasa çıkarılırken milletvekilini küçük düşürücü bir durum da bulunduğunu ifade eden Ersönmez Yarbay, ''Sanki milletvekilleri para almak için parti değiştiriyor gibi bir yaklaşım var ki bu kabul edilemez. Bu Parlamento'da hiçbir milletvekilinin para gerekçesiyle partisini değiştirdiğine inanmıyorum'' dedi.
Yarbay, siyasi partilerin hiçbir güç odağının temsilcisi olmaması,milletvekillerinin özgür iradelerini kullanabilmeleri için hazine yardımının fazlasıyla yapılması gerektiğini ifade ederek, ''Eğer böyle yapmazsanız ondan sonra Odalar Birliği Yasası gelince bütün parmaklar kalkar, siyasi partiler sermaye çevrelerinin partisi olur'' diye konuştu.
AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Hakkı Aşkar da Ersönmez Yarbay'ın sözlerine katıldığını belirterek, söz konusu yasanın ele alınmasında zamanlamanın yanlış olduğunu söyledi.
Aşkar, ''Teklif bir yıl önce verilmiş ama ne zaman istifalar başlıyor, milletvekilleri ile genel başkanlar arasında çatışmalar oluyor, o zaman ele alınıyor'' dedi.
Bu yasanın getirilişindeki yaklaşımın, ''Bir milletvekili benim partimden seçilir de nasıl başka görüşler açıklar, başka bir partiye gider'' anlayışı olduğunu ifade eden Aşkar, milletvekili ile genel başkanı arasındaki ilişkinin, şeyh ile müridi arasındaki ilişkiye benzetilmek istendiğini iddia etti.
Demokrasinin temel unsurunun azınlık haklarının koruması olduğunu belirten Aşkar, ''Birimiz hepimiz, hepimiz benim için, azınlık haklarını korumam' dersen bir şey diyemem'' görüşünü dile getirdi.
Aşkar ayrıca, Hazine yardımının milletvekiline verilen bir para olmadığını, bu yardımın siyasi partilerin, belli güçlerin, holdinglerin partisi olmaması için partilerin tüzel kişiliğine yapılanyardımlar olduğunu anımsattı.
Yasa, seçimlere katılabilmek için örgütlenme şartının yanı sıra enaz 3 milletvekiline sahip partilerin de hazine yardımından yararlanmasına ilişkin Siyasi Partiler Kanunu'nun Geçici 16'ncı Maddesi'ni yürürlükten kaldırıyor.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle genel seçimlerde yüzde 7'nin üzerinde oy alan siyasi partiler, Hazine yardımından yararlanabilecek.
Bu durumda gelecek yıl AK Parti, CHP, DYP, MHP ve Genç Parti Hazine yardımından yararlanacak. 3 Kasım 2002'de yapılan son genel seçimlerde barajı geçemeyen DYP yüzde 9.55, MHP yüzde 8.34, Genç Partide yüzde 7.25 oranında oy almıştı.
Yasayla yürürlükten kaldırılan Siyasi Partiler Kanunu'nun geçici 16. maddesi şöyle:
'Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 10 veya daha fazla milletvekili bulunup da devlet yardımı alamayan ve seçimlere girme hakkını elde edecek şekilde teşkilatlanmasını tamamlamış siyasi partilere, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra, Siyasi Partiler Kanunu'nun 'Ek Madde 1' de öngörülen esaslar dairesinde en az devlet yardımı alan siyasi partiye yapılan yardım kadar devlet yardımı yapılır. Bu partilerin 10'dan az olmakla birlikte en az 3 veya daha fazla
milletvekiline sahip olmaları halinde kendilerine en az devlet yardımı alan siyasi partiye yapılan yardımın 1/4'ü tutarında devlet yardımı yapılır.''
