2025-10-02 - 15:21
TBMM GENEL KURULU TOPLANDI
TBMM Genel Kurulu, Meclis Başkanvekili Celal Adan başkanlığında toplandı.

Meclis Başkanvekili Adan, TBMM'nin, kurulduğu günden beri Türk milletinin umut kaynağı olduğunu söyledi.

"Kurtuluş Savaşı'ndan 15 Temmuz'a uzanan şanlı mazisiyle Gazi Meclis demek vatan mücadelesi, kurtuluş hamlesi, hürriyet meşalesi demektir." ifadesini kullanan Adan, şunları kaydetti:

"Bağımsız Türkiye'yi kuran Meclisimiz, Terörsüz Türkiye hedefiyle yürüttüğü çalışmalarıyla Türkiye Yüzyılı'nın da temel taşlarını döşemektedir. Bu çalışmaların sonunda inşallah ülkemiz terör prangasından, bu milletin evlatları kan deryasından ebediyen kurtulmuş olacaktır. Yeni yasama yılının bizlerde yarattığı heyecan ve ümit hissiyatıyla tüm milletvekillerimize, siyasi parti gruplarımıza üstün başarılar diliyor, çalışmalarımızın hayırlara vesile olmasını temenni ediyor, hepinize saygılarımı sunuyorum."

Adan, daha sonra 3 milletvekiline gündem dışı söz verdi.

MHP Giresun Milletvekili Ertuğrul Gazi Konal, "Giresun ili" hakkındaki gündem dışı konuşmasında, şehrin Kurtuluş Savaşı'ndaki katkılarından bahsetti.

1939'da Resmi Gazete'de yayımlanan 3589 sayılı Kanun'la Giresunlular tarafından oluşturulan 42, 44. ve 47. alayların sancaklarına İstiklal Madalyası taltif edildiği anlatan Konal, bunun kayıtlarda mevcut olduğunu söyledi.

Konal, "Bu nedenle Gazi Meclisimiz tarafından 42, 44. ve 47. alaylarımıza verilen İstiklal Madalyaları'nın Giresun'a kavuşturulmasını, İstiklal Madalyası hakkının iade edilmesini Giresun'daki bütün siyasi partiler ve STK'ler Yüce Meclisimizden beklemektedir." diye konuştu.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, "gıdada yaşanan israf" konulu konuşmasında, bu konuda çalışan vakıflardan aldığı bilgiye göre, Türkiye'de 2025 yılında 23 milyon ila 26 ton arasında gıdanın çöpe gittiğini, bu yolla 200 milyar liranın yok olduğunu aktardı.

Gıda israfının önüne geçilebileceğini anlatan Gürer, "Özellikle restoranlarda, lokantalarda, otellerde gıda israfının son yıllarda ciddi boyutlara ulaştığı görülüyor. Bununla ilgili eğitimler verilmesi, uyarılarda bulunulması ve süresi içerisinde gıdanın tüketilmesi sağlanmalı." dedi.

AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Tuba Köksal, "Refah Sınır Kapısı ziyareti, Gazze'de yaşanan son olaylar ve deprem bölgesi" hakkındaki konuşmasında, 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından depremden etkilenen illerde yapılan çalışmaları anlattı.

Köksal, Türkiye'nin, Gazze Şeridi'ne uygulanan ablukayı delmek ve insani yardım ulaştırmak için yola çıkan Küresel Sumud Filosu'nda 56 kişiyle en çok katılımcıya sahip ülke olduğunu kaydetti.

İsrail'in, filoya yönelik yasa dışı saldırılarına değinen Köksal, "Artık kınamanın, lanetlemenin, uluslararası hukukun bir hükmü yok. Artık insan hakları yok çünkü Gazze'de. İnsan bırakmamak için soykırım uygulayan bir siyonist terör örgütü ve onun işbirlikçisi devletler var." değerlendirmesinde bulundu.

"Bosna Kasabı Mladiç gibi 'Gazze kasabı' Netanyahu'nun sonunu da göreceğiz, buna gönülden inanıyorum" diyen Köksal, "Bir terör şebekesi, bulunduğu coğrafya için bir var oluş tehdidi... Bu terör devletinin dizginlenmediği her toprak parçası, her zaman dilimi insanlığın sonunun hazırlanması demektir." diye konuştu.

AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu, "İsrail, Sumud Filosu'na düşmanca saldırarak alıkoyduğu vatandaşlarımızı ve tüm yolcuları hemen serbest bırakmalı ve bu zulmün sorumluları hukuk önünde muhakkak cezalandırılmalıdır." dedi.

TBMM Genel Kurulunda, grup başkanvekilleri yerlerinden söz alarak gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Yeni Yol Partisi Grup Başkanvekili Selçuk Özdağ, yeni yasama yılının hayırlar getirmesini diledi.

Parlamentonun, "yasa yapmak, yürütmeyi denetlemek ve bütçe yapmak hakkına sahip olmak" üzere 3 görevinin olduğunu söyleyen Özdağ, "Parlamento bir noktada buradan baktığımız zaman işlevsiz hale getiriliyor ve şeklen bir parlamentoya dönüşüyor. Hatta zaman zaman ben 'noter haline dönüştürülüyor' demiştim, bir noktada katip haline dönüştürülüyor." diye konuştu.

Özdağ, Türkiye'de ortalama 20 gün içerisinde bir kanunun görüşmesinin yapıldığını öne sürerek, "Parlamento'yu yeniden işlevsel hale getirmek için iktidara sesleniyorum, yapmış olduğunuz kanunları buraya özenli getirin, milletin ihtiyaçları, mutluluğu, zenginliği ve özgürlüğü için yapın bu kanunları." ifadelerini kullandı.

İYİ Parti Grup Başkanvekili Turhan Çömez, İsrail'in Küresel Sumud Filosu'nu yasa dışı ele geçirmesini kınayarak, Türkiye'nin bu konuda daha etkin ve aktif rol alması gerektiğini savundu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD ziyaretini ve Türk Hava Yollarının (THY) ABD'li uçak firması Boeing'den uçak almasına yönelik anlaşmasını eleştiren Çömez, "Boeing'lerin bize şu anda yapılan pazarlıklar neticesinde 50 ila 80 milyar dolar bir borç yükü yükleyeceğini biliyoruz. Brezilya'dan, Embraer'den alsaydınız, Boeing'in 3'te 1'i fiyatına." dedi.

- "Birliğimizi, beraberliğimizi güçlendirmeliyiz"

MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay, yeni yasama yılının hayırlı olmasını diledi.

Akçay, Meclis'i çalışamaz hale getirecek tutum ve davranışlardan kaçınmanın tüm milletvekillerinin sorumluluğunda olduğunu belirterek, bu sorumluluğun gereği olarak parti farkı gözetmeksizin milli meselelerde ortak aklı önceleyeceklerini kaydetti.

TBMM için bu yasama yılının ayrı bir önemi olduğunu söyleyen Akçay, en önemli görevlerden birinin de Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu'nun çalışmalarının başarıyla ve zamanında tamamlanması olduğunu dile getirdi.

Akçay, şunları kaydetti:

"Bu komisyonun ortaya koyacağı yol haritası, milli birlik ve beraberliğimizi güçlendirecek, demokrasi standartlarımızı yükseltecek ve milletimizin ortak geleceğine güven katacaktır. Karşı karşıya olduğumuz küresel ve bölgesel sorunlar, her zamankinden güçlü bir Meclis yapısını gerekli kılmaktadır. Başta Filistin'deki İsrail katliamları ve soykırımı olmak üzere çevremizdeki savaşlar, bölgesel istikrarsızlığı tetiklemektedir. Dış politikadaki bu kırılganlıklara karşı içimizi, birliğimizi, beraberliğimizi güçlendirmeliyiz. Bunun için de milli konularda milli duruşumuzu Meclis çalışmalarımıza yansıtmalıyız."

İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na yönelik saldırısına değinen Akçay, İsrail'in bu saldırı ile uluslararası hukuku alenen ve pervasızca çiğnediğini belirtti.

Akçay, Gazze'ye insani yardımı engelleyen her adımı reddettiklerini vurgulayarak, "Sumud Filosu'na yönelik saldırıları en sert biçimde şiddetle kınıyoruz ve saldırıların derhal durdurulması çağrısında bulunuyoruz. Büyük bir insani trajedinin şafağında Birleşmiş Milletler ve ilgili tüm kuruluşlar Gazze'ye yönelik ablukanın kaldırılması için derhal harekete geçmelidir." sözlerini sarf etti.

- "İsrail'in barbarca saldırganlığını durdurmak zorundayız"

DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli, İsrail'in, Küresel Sumud Filosu'ndaki gemileri yasa dışı ele geçirmesini şiddetle kınadı.

İnsani koridor meselesinde artık ciddi bir inisiyatif alma zamanının geldiğini kaydeden Temelli, "Gazze'deki Filistin halkı bunu beklemektedir, bize düşen sorumluluk budur. Acilen insani koridorun açılmasını sağlamak ve İsrail'in bu barbarca saldırganlığını durdurmak zorundayız. Bütün dünyaya da çağrımız bu yöndedir." diye konuştu.

Temelli, yeni yasama yılında bir an önce yargı paketinin ele alınması gerektiğini de dile getirdi.

CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, İsrail'in Küresel Sumud Filosu'ndaki gemileri ve aktivistleri yasa dışı şekilde alıkoymasına tepki gösterdi.

Kolombiya'nın, İsrail'in tüm diplomatlarını sınır dışı etme kararını ve İtalya'da sendikaların Küresel Sumud Filosu'na destek için genel greve gitmesini anımsatan Başarır, "Bizlerin de Cumhurbaşkanı'nın, Bakanların, Meclis'in daha somut, net, İsrail'in nasıl bir ülke olduğunu ortaya koyacak tedbirleri alma zorunluluğumuz vardır, almalıyız. Birleşmiş Milletler de uluslararası kurumlar da bu olayla ilgili bu katil ülkeye en sert tepkiyi vermelidir." dedi.

Başarır, yeni yasama yılında Genel Kurul'da devamlılığın sağlanması çağrısında bulunarak, "Türkiye'nin gerçek gündemlerini tartışalım. Ne olur, muhalefetin verdiği bazı araştırma önergelerine bir el kaldırın, 'evet' deyin, bir tartışılsın." ifadesini kullandı.

- "Türkiye'de seçimler milletimizin iradesiyle yapılır"

AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu, 28. Dönem 4. Yasama Yılının hayırlara vesile olmasını diledi.

İYİ Parti Grup Başkanvekili Tuhan Çömez'in, Genel Kurul'daki konuşmasında, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD ziyaretine ilişkin iddialarına yanıt veren Yenişehirlioğlu, iddiaların haksız ve temelsiz olduğunu söyledi.

Yenişehirlioğlu, ABD ile yapılan anlaşmaların Türkiye'nin çıkarlarını ve stratejik menfaatlerini önceleyen, ülkenin küresel ticarette ve teknolojideki payını artıran önemli hamleler olduğunu dile getirdi.

Milli muharip uçak KAAN'ın yalnızca bir savunma sanayisi projesi olmadığını, aynı zamanda Türkiye'nin bağımsızlığına ve geleceğine atılmış tarihi bir adım olduğunu vurgulayan Yenişehirlioğlu, şunları kaydetti:

"Tek adam rejimi' diyerek küçümsemeye çalıştığınız bu irade aslında milletin iradesi ile şekillenmiş, bağımsız ve güçlü Türkiye vizyonunun eseridir. Ayrıca Trump'ın 'hileli seçimleri herkesten daha iyi bilir' sözlerini çarpıtarak Cumhurbaşkanımızı hedef almak da son derece yanlıştır. Trump'ın kastı, kendi ülkesindeki seçimlere dair eleştirisidir. Türkiye'nin seçimlerini lekelemeye, milletimizin iradesini gölgelemeye kimsenin gücü yetmez. Türkiye'de seçimler milletimizin iradesiyle yapılır, dünyaya örnek olacak şeffaflıkla farkında gerçekleşir."

Yenişehirlioğlu, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarına değinerek, bu barbarlığa karşı ses yükseltmenin bir tercih değil, hukuki ve vicdani yükümlülük olduğuna işaret etti.

Bağımsız ve egemen bir Filistin devleti hedefini savunmaya devam edeceklerini vurgulayan Yenişehirlioğlu, "Ateşkesin temini, engelsiz insani yardım koridorlarının kalıcılaştırılması ve uluslararası hukukun ihlallerine karşı hesap verilebilirliğin sağlanması için çok taraflı diplomasiyi her zeminde yürüteceğiz. Daha adil bir dünya mümkündür. Türkiye, o dünyanın kurucu öznesi olmaya devam edecektir." dedi.

Yenişehirlioğlu, İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na yönelik saldırısının uluslararası hukukun açık ihlali olduğunu vurguladı.

İsrail'in Gazze'de işlediği soykırım suçuna, barışçıl aktivistlere yönelttiği saldırılarla yenisini eklediğini belirten Yenişehirlioğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Şunu bir kez daha ifade ediyoruz, zulüm, hakikati asla susturamaz. Nehirden denize özgür bir Filistin devleti er ya da geç kurulacaktır. Buradan tüm uluslararası topluma çağrıda bulunuyoruz, bu hukuk ve insanlık dışı saldırıya karşı sesinizi yükseltin. Gazze'de akan kanı durduracak, insani yardımı güvence altına alacak adımları vakit kaybetmeden atın. İsrail, Sumud Filosu'na düşmanca saldırarak alıkoyduğu vatandaşlarımızı ve tüm yolcuları hemen serbest bırakmalı, bu zulmün sorumluları hukuk önünde muhakkak cezalandırılmalıdır. Türkiye, dün olduğu gibi bugün de Filistin'in haklı mücadelesinin yanındadır."

Genel Kurulda Yeni Yol Partisinin "Diplomatik temaslar", İYİ Partinin "Kamuoyu anketleri", DEM Parti'nin "Enflasyon" ve CHP'nin "Hukuk devleti ilkesi"ne ilişkin grup önerileri ayrı ayrı görüşüldü.

Partisinin grup önerisi üzerine konuşan Yeni Yol Partisi Grup Başkanvekili Selçuk Özdağ, geçen hafta, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bir dizi ziyaret kapsamında Amerika Birleşik Devletleri'ne gittiğini, New York'ta Birleşmiş Milletler toplantılarına katıldığını ve burada tüm dünyanın dikkatini Gazze'de yaşanan insanlık dramına çekmeye çalıştığını söyledi.

Özdağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump'la uzun görüşme yaptığını anımsatarak, "Görüşmenin sonucunda 'Fevkaladenin fevkinde.' şeklinde değerlendirmiştir. Görüşme ve anlaşmalar, Trump'ın Erdoğan'ın sandalyesini çekmesi, ona iltifatlar etmesi, 'dostum' demesi, 'akıllı ve zeki insanlar' şeklinde tanımlanmasının yanında Erdoğan'ı kastederek 'Ona meşruiyet verdik', 'Trump'la da görüşmek için yalvarıyorlar.' açıklamalarının bir arada yapıldığı bir Tom Barrack diye bir adam var, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ankara Büyükelçisi." diye konuştu.

Özdağ, ABD'nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack'ın "istenmeyen adam" ilan edilmesini istedi.

İYİ Parti Manisa Milletvekili Şenol Sunat, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD ziyaretinin ardından kamuoyuna yansıyan tabloda pek çok soru işaretinin bulunduğuna işaret etti.

Sunat, "Cumhurbaşkanı'na ve hükümete açıkça soruyorum: New York'ta Birleşmiş Milletler toplantısında ve Washington'da Trump'la yapılan görüşmede ülkemiz adına hangi kazanımlar elde edilmiştir? ABD'ye hangi siyasi ve ekonomik taahhütler verilmiştir? Dün 1 Ekim kapitülasyonların kaldırılmasının 111'inci yıl dönümüydü. Bugün yine 'Kapitülasyonlarla karşı karşıya mıyız?' diye soruyorum sizlere." dedi.

DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Osman Cengiz Çandar, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Trump'la yaptığı anlaşmaları anlatarak, "Trump, çok kazançlı çıktı bu işten, Türkiye'nin ne kazandığı belli değil. Bu durum ve verilen görüntü, her türlü spekülasyona kendiliğinden açık ve dolayısıyla dış politikanın tümü ve felsefesinin tartışılmasını ve en önemlisi de Amerika Birleşik Devletleri'yle ilişkilerde ciddi bir otopsiyi gerektiriyor." değerlendirmesinde bulundu.

CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, İsrail'in uluslararası hukuku, vicdanları hiçe sayarak Küresel Sumud Filosu'na müdahale ettiğini belirtti.

İsrail'in masum sivilleri alıkoyduğunu dile getiren Çakırözer, "Bu yapılan açıkça korsanlıktır, insanlığa saldırıdır, kınıyoruz, lanetliyoruz. Bu filo, Filistin halkının haklı direnişinin simgesidir. Gazze için umudu, barışı büyüten o cesur yüreklerle dayanışma duygularımızı iletiyorum." şeklinde konuştu.

- "Türkiye, bu barbarlığa karşı hukukun, vicdanın ve insan onurunun yanında durmaya devam edecektir"

Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, Küresel Sumud Filosu'na İsrail tarafından yapılan saldırıyı ve haydutluğu lanetledi.

Saldırının uluslararası hukuku en ağır biçimde ihlal eden ve masum sivillerin hayatını tehlikeye atan terör eylemi olduğuna işaret eden Yüksel, "Şiddete başvurmadan, barışçıl amaçlarla hareket etmekte olan sivilleri hedef alan bu saldırı, Gazze'yi kıtlığa mahkum eden soykırımcı Netanyahu hükümetinin uyguladığı faşist, siyonist ve militarist politikaların Filistinlilerle sınırlı kalmadığının ve İsrail'in uyguladığı zulme karşı mücadele eden herkesi hedef aldığının ispatıdır. Türkiye, bu barbarlığa karşı hukukun, vicdanın ve insan onurunun yanında durmaya devam edecektir." dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın başkanlığındaki heyetle katılım sağladıkları Birleşmiş Milletler 80'inci Genel Kuruluna Filistin meselesi ve Gazze'de yaşanan ağır insani krizin damga vurduğunu söyleyen Yüksel, şu ifadeleri kullandı:

"Sayın Cumhurbaşkanı'mız, konferanstaki hitabında iki devletli çözümün hayata geçirilmesine yönelik çağrımızı yinelemiş, Gazze'de ateşkesin bir an önce tesisinin, insani yardımların girişinin ivedilikle sağlanmasının ve İsrail güçlerinin Gazze topraklarından çekilmesinin ve 1967 sınırları temelinde başkenti Doğu Kudüs olan coğrafi bütünlüğü haiz Filistin Devletinin vücut bulmasının gerekliliğini vurgulamıştır. Bu vesileyle, ülkemizin küresel gündemdeki meselelere yönelik ilkeli ve yapıcı tutumu, adil, girişimci, işbirliği aranan ve sonuç odaklı rolü bir kez daha teyit edilmiştir."

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD Başkanı Trump ile yaptığı görüşmenin son derece verimli ve başarılı geçtiğini anlatan Yüksel, şöyle konuştu:

"Samimi ve yapıcı bir atmosferde gerçekleşen görüşmede enerji, ticaret ve savunma sanayisi gibi ikili konuların yanı sıra Gazze, Suriye, Ukrayna ve Güney Kafkasya'daki gelişmeler ele alınmıştır. Görüşmede ikili ilişkilerimiz etraflıca ele alınmış, ayrıca bölgesel ve uluslararası meselelerle ilgili kapsamlı görüş alışverişi yapılmıştır. Bu vesileyle iki liderin daha evvel birlikte belirlemiş olduğu 100 milyar dolar ikili ticaret hacmi hedefine ulaşmak için atılabilecek adımlar üzerinde durulmuştur. Türkiye'nin dış politikası milli menfaat, uluslararası hukuk ve şeffaflık ekseninde yürütülmektedir. Ülkemizi borç ve baskı sarmalına sokacak hiçbir adıma tevessül edilmemektedir. Türkiye'nin ve Sayın Cumhurbaşkanı'mızın son dönemde hedefe konulmasının esas sebebi, kararlı duruş ve güçlü diplomasisidir. Tekrar altını çizerek ifade etmek istiyorum ki ne küresel siyonist lobilerin baskılarına boyun eğeriz ne de onların içimizdeki tetikçilerinin karalama kampanyalarına 'Eyvallah' deriz. Şunun bilinmesini isterim ki muhalefetin geçirdiği histeri nöbetleri karşısında tavrımız nettir ve hiç değişmemiştir.

Daha düne kadar Orta Doğu'ya bakınca sadece bataklık görenlerin, Gazze'nin evlatlarına 'terörist' yaftası vuranların, 'Bize ne Gazze'den? Bize ne Suriye'den, Libya'dan, Somali'den?' diyenlerin bugün çıkıp bizi eleştirmesinin zerre kıymeti yoktur. Muhalefet olarak siz bu ziyaretin başarısız geçmesini bekliyordunuz ama biliyoruz, hevesleriniz kursağınızda kaldı, hayal kırıklığına uğradınız, şimdi de bunun öfkesini yaşıyorsunuz ama ne yaparsanız yapın beyhude, hakikatlerin üzerini mesnetsiz iddialarınızla örtemeyeceksiniz. Biz, milli dış politikadan ulaştırmaya, enerji ve savunma sanayisine kadar siz müzmin muhalefete rağmen büyük ve güçlü Türkiye idealini başaracağız. Durmadan, yorulmadan yolumuza devam edeceğiz."

Görüşmelerin ardından yapılan oylamalarda CHP, DEM Parti, İYİ Parti ve Yeni Yol Partisinin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.

Genel Kurulda daha sonra 2024-2023 Yılı Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) Raporu Hakkında Dilekçe Komisyonu ile İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyon Raporu'nun görüşmelerine geçildi.