2005-03-24 - 14:07
Tasarı, kentin eskiyen dokuları ve yerleşim alanları, restore edilerek kullanılmak amacıyla ''Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı'' ilan edilmesine olanak sağlıyor.
TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Yasa Tasarısı'nın alt komisyona sevk edilmesini kararlaştırdı.
Tasarı, kentin eskiyen dokuları ve yerleşim alanları, restore edilerek kullanılmak amacıyla ''Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı'' ilan edilmesine olanak sağlıyor. Belediyelere, uygulamaları hızlı ve etkin bir şekilde yürütebilmeleri amacıyla normal kamulaştırma sürecinin dışında daha etkin yetkiler veriliyor.
Tasarıda, düzenlemenin amacı, ''Büyükşehir belediyeleri, büyükşehir belediyeleri sınırları içindeki ilçe ve ilk kademe belediyeleri ve il belediyelerince, eskiyen ve özelliğini kaybetmiş kent bölgelerinin kentin gelişimine uygun olarak yeniden inşa ve restore edilmesi, konut alanları, ticaret alanları, turizm ve kültür alanları ve sosyal donatı alanları oluşturulması, deprem risklerine karşı tedbirler alınması veya kentin tarihi ve kültürel dokusunun korunarak yenilenmesi'' olarak tanımlanıyor.
ON BİN METREKAREDEN AZ OLMAYACAK
Tasarıya göre, kentsel dönüşüm ve gelişim alanları, o bölgenin belediye veya mücavir alan sınırları içerisinde bulunması ve on bin metrekareden az olmaması kaydıyla belediye meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile belirlenecek. Belirlenen bu alanlar Bakanlar Kurulu'na sunulacak. Bakanlar Kurulu'nca kabul edilen alanlardaki uygulama, bir plan ve program çerçevesinde ve bir yapı adasından az olmamak kaydıyla etap etap planlanabilecek.
Etap plan ve programların, meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ve belediye başkanının onayı ile uygulamaya konulacak. Belirlenen alan sınırları içindeki tüm taşınmazlar, bu düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarihten önce mevzuata uygun olarak yapılmış ve onaylanmış herhangi bir ölçek ve türdeki imar planı kapsamında kalsalar bile buna göre yapılacak plan hükümlerine tabi olacaklar.
UYGULAMA
Kentsel dönüşüm ve gelişim alanları olarak belirlenen bölgelerde belediye tarafından hazırlanan veya hazırlatılan dönüşüm ve gelişim projeleri ilgili belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri aracılığı ile yapılarak veya yaptırılarak uygulanacak. Uygulama sırasında her türlü kontrol, denetim ve takip işlemleri, belediyenin ilgili birimlerince yapılarak sonuçlandırılacak.
Kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarındaki uygulamalar her türlü vergi, resim, harç ve ücretlerden müstesna olacak.
KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULU
Kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarındaki yeni yapılanmalar ile korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarına ilişkin uygulamalar hakkında karar vermek ve hazırlanan projeleri onaylamak üzere bu alanlar için yalnızca bu uygulamalarla ilgili olarak gerektiği kadar Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu oluşturulabilecek. Bu kurulca onaylanan projeler, başka bir onaya gerek olmaksızın uygulanacak.
KAMULAŞTIRMA
Belediye, kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen yerlerdeki taşınmazlar üzerinde, uygulamanın amacıyla sınırlı olarak o yerin özelliklerine göre her türlü yapılaşma, kullanım ve işletme konularında geçici veya sürekli kısıtlamalar uygulayabilecek. Kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolu esas olacak. Anlaşma sağlanamayan durumlarda gerçek kişilerin ve özel hukuk tüzel kişilerinin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar ilgili belediye tarafından kamulaştırılabilecek. Kamulaştırma işlemlerinin yürütülmesinde belediyeler veraset ilamı çıkarmaya veya tapuda kayıtlı son malike göre işlem yapmaya yetkili olacak.
Taşınmaz mülkiyetinin kamulaştırılması yerine amaç için yeterli olduğu takdirde satın alma, kat karşılığı ve Türk Medeni Yasası'nın ilgili maddeleri içeriğinde intifa hakkı veya üst hakkı kurulması yolu ile de uygulama yapılabilecek.
HAZİNE'YE AİT TAŞINMAZLAR BELEDİYEYE
Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı içerisinde kalan Hazine'ye ait taşınmazlar, başka bir işleme gerek kalmaksızın projeyi yürüten belediyeye bedelsiz devredilecek. Devre ait işlemler belediyenin talebi üzerine ilgili tapu sicil müdürlüğünce resen yapılacak. Bu işlemler her türlü vergi, resim ve harçtan müstesna olacak. Milli Savunma Bakanlığı'na tahsisli arsa, arazi yapı ve tesisler, Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yasası kapsamında bulunan yerler ile sivil ve askeri hava alanları ve mania planları kapsamında kalan yerlerde bu tasarıdaki hükümlerin nasıl uygulanacağı Milli Savunma Bakanlığı, ilgili bakanlık ve belediyece ortaklaşa tespit edilecek.
TAHSİSLER
Kamu kurum ve kuruluşlarının ellerinde bulunan tarihi eser niteliğine sahip bina ve müştemilatı, tarihi özelliklerine uygun olarak restore ettirilmek veya tarihi özellikleri korunmak ve mülkiyeti ilgili kamu kurum ve kuruluşunda kalmak koşuluyla eğitim ve kültür amaçlı olmak üzere kamu yararına çalışan dernekler, vakıflar ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelere, ticari faaliyetlerde kullanılmak üzere gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilerine, en fazla 49 yıllığına tahsis edilebilecek.
Tahsislerle ilgili esas ve usuller ile tahsis bedeli ve kullanma süresi, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından belirlenecek.
Tasarı, kentin eskiyen dokuları ve yerleşim alanları, restore edilerek kullanılmak amacıyla ''Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı'' ilan edilmesine olanak sağlıyor. Belediyelere, uygulamaları hızlı ve etkin bir şekilde yürütebilmeleri amacıyla normal kamulaştırma sürecinin dışında daha etkin yetkiler veriliyor.
Tasarıda, düzenlemenin amacı, ''Büyükşehir belediyeleri, büyükşehir belediyeleri sınırları içindeki ilçe ve ilk kademe belediyeleri ve il belediyelerince, eskiyen ve özelliğini kaybetmiş kent bölgelerinin kentin gelişimine uygun olarak yeniden inşa ve restore edilmesi, konut alanları, ticaret alanları, turizm ve kültür alanları ve sosyal donatı alanları oluşturulması, deprem risklerine karşı tedbirler alınması veya kentin tarihi ve kültürel dokusunun korunarak yenilenmesi'' olarak tanımlanıyor.
ON BİN METREKAREDEN AZ OLMAYACAK
Tasarıya göre, kentsel dönüşüm ve gelişim alanları, o bölgenin belediye veya mücavir alan sınırları içerisinde bulunması ve on bin metrekareden az olmaması kaydıyla belediye meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile belirlenecek. Belirlenen bu alanlar Bakanlar Kurulu'na sunulacak. Bakanlar Kurulu'nca kabul edilen alanlardaki uygulama, bir plan ve program çerçevesinde ve bir yapı adasından az olmamak kaydıyla etap etap planlanabilecek.
Etap plan ve programların, meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ve belediye başkanının onayı ile uygulamaya konulacak. Belirlenen alan sınırları içindeki tüm taşınmazlar, bu düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarihten önce mevzuata uygun olarak yapılmış ve onaylanmış herhangi bir ölçek ve türdeki imar planı kapsamında kalsalar bile buna göre yapılacak plan hükümlerine tabi olacaklar.
UYGULAMA
Kentsel dönüşüm ve gelişim alanları olarak belirlenen bölgelerde belediye tarafından hazırlanan veya hazırlatılan dönüşüm ve gelişim projeleri ilgili belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri aracılığı ile yapılarak veya yaptırılarak uygulanacak. Uygulama sırasında her türlü kontrol, denetim ve takip işlemleri, belediyenin ilgili birimlerince yapılarak sonuçlandırılacak.
Kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarındaki uygulamalar her türlü vergi, resim, harç ve ücretlerden müstesna olacak.
KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULU
Kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarındaki yeni yapılanmalar ile korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarına ilişkin uygulamalar hakkında karar vermek ve hazırlanan projeleri onaylamak üzere bu alanlar için yalnızca bu uygulamalarla ilgili olarak gerektiği kadar Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu oluşturulabilecek. Bu kurulca onaylanan projeler, başka bir onaya gerek olmaksızın uygulanacak.
KAMULAŞTIRMA
Belediye, kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen yerlerdeki taşınmazlar üzerinde, uygulamanın amacıyla sınırlı olarak o yerin özelliklerine göre her türlü yapılaşma, kullanım ve işletme konularında geçici veya sürekli kısıtlamalar uygulayabilecek. Kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolu esas olacak. Anlaşma sağlanamayan durumlarda gerçek kişilerin ve özel hukuk tüzel kişilerinin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar ilgili belediye tarafından kamulaştırılabilecek. Kamulaştırma işlemlerinin yürütülmesinde belediyeler veraset ilamı çıkarmaya veya tapuda kayıtlı son malike göre işlem yapmaya yetkili olacak.
Taşınmaz mülkiyetinin kamulaştırılması yerine amaç için yeterli olduğu takdirde satın alma, kat karşılığı ve Türk Medeni Yasası'nın ilgili maddeleri içeriğinde intifa hakkı veya üst hakkı kurulması yolu ile de uygulama yapılabilecek.
HAZİNE'YE AİT TAŞINMAZLAR BELEDİYEYE
Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı içerisinde kalan Hazine'ye ait taşınmazlar, başka bir işleme gerek kalmaksızın projeyi yürüten belediyeye bedelsiz devredilecek. Devre ait işlemler belediyenin talebi üzerine ilgili tapu sicil müdürlüğünce resen yapılacak. Bu işlemler her türlü vergi, resim ve harçtan müstesna olacak. Milli Savunma Bakanlığı'na tahsisli arsa, arazi yapı ve tesisler, Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yasası kapsamında bulunan yerler ile sivil ve askeri hava alanları ve mania planları kapsamında kalan yerlerde bu tasarıdaki hükümlerin nasıl uygulanacağı Milli Savunma Bakanlığı, ilgili bakanlık ve belediyece ortaklaşa tespit edilecek.
TAHSİSLER
Kamu kurum ve kuruluşlarının ellerinde bulunan tarihi eser niteliğine sahip bina ve müştemilatı, tarihi özelliklerine uygun olarak restore ettirilmek veya tarihi özellikleri korunmak ve mülkiyeti ilgili kamu kurum ve kuruluşunda kalmak koşuluyla eğitim ve kültür amaçlı olmak üzere kamu yararına çalışan dernekler, vakıflar ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelere, ticari faaliyetlerde kullanılmak üzere gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilerine, en fazla 49 yıllığına tahsis edilebilecek.
Tahsislerle ilgili esas ve usuller ile tahsis bedeli ve kullanma süresi, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından belirlenecek.
