|
Kanun No. 5490 |
|
Kabul Tarihi : 25/4/2006 |
BİRİNCİ KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı; kişinin doğumundan ölümüne kadar kişisel ve
medenî durumuna, uyrukluğuna ve bunlarda meydana gelebilecek değişikliklere ait
doğal ve hukukî olayların belirlenip saptanması, bu amaçla düzenlenmiş
kütüklere yazılması, elektronik ortamda ulusal adres veri tabanının
oluşturulması, nüfus kayıtları ile adres bilgilerinin ilişkilendirilmesini
sağlamaktır.
MADDE 2- (1) Bu Kanun, Türk vatandaşları ile Türkiye'de bulunan yabancıların
nüfus hizmetlerinin düzenlenmesine, yürütülmesine ve geliştirilmesine ilişkin
esas ve usûl hükümlerini kapsar.
MADDE 3- (1) Bu Kanunda geçen;
a) Adres: Herhangi bir toprak parçası veya binanın coğrafî konumu ve
işlevi açısından tanımlanmasını,
b) Adres beyan formu: Adreslerin bildiriminde kullanılan, şekli ve
içeriği Bakanlıkça belirlenen formu,
c) Adres bileşenleri: Numaralama işlemlerinde kullanılan unsurlar; posta
kodları, il, ilçe, bucak, köy ve mezra isimleri, mahalle, bulvar, cadde, sokak
ve bina numarası gibi adres verileri ile tanımlanan coğrafî konum, kişisel ve
kurumsal adres bilgisine ulaşmak için gerekli olan bilgileri,
ç) Adres Paylaşımı Sistemi: Ulusal adres veri tabanında tutulan
bilgilerin kurumlar ile diğer kişilerce paylaşılması işlemini,
d) Aile: Aynı soydan olup, bir aile sıra numarası altında kayıtlı olan
kişiler ile onların eş ve çocuklarını,
e) Aile kütüğü: Nüfus olaylarına ilişkin kayıtların kâğıt veya
elektronik ortamda tutulduğu kütüğü,
f) Aile sıra numarası: Ailelerin aile kütüğüne yazılış sırasına göre
verilen numarayı,
g) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,
ğ) Dayanak belgesi: Aile kütüğüne işlenen nüfus olaylarının dayanağı
olan form, tutanak, mahkeme kararı, noter senedi, doğum veya ölüm raporu gibi
resmî belgeler ile bunların yedeklerini,
h) Değerli kâğıtlar: Nüfus cüzdanını, uluslararası aile cüzdanını,
ı) Diğer adres: Yerleşim yeri adresi dışında kalan yerleri,
i) Genel Müdürlük: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünü,
j) İl müdürlüğü: İl nüfus ve vatandaşlık müdürlüğünü,
k) Kimlik Paylaşımı Sistemi: Genel Müdürlükçe merkezî veri tabanından
ayrı olarak elektronik ortamda tutulan, Kimlik Paylaşımı Sisteminden
yararlanacak kurumların istifadesine sunulan ve sınırlandırılmış bilgiler
ihtiva eden aile kütüğü kayıtlarını,
l) Kurum: Genel Müdürlük dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarını,
m) Merkezî veri tabanı: Genel Müdürlükte elektronik ortamda tutulan aile
kütüğü kayıtlarını,
n) MERNİS: Merkezî veri tabanı ve Kimlik Paylaşımı Sistemini de kapsayan
Merkezî Nüfus İdaresi Sistemini,
o) Numaralama: Mahalle, semt, meydan, bulvar, cadde, sokak ve bina gibi
adres bileşenlerine isim veya numara verilmesi işlemini,
ö) Nüfus cüzdanı: Kişinin Türk vatandaşı olduğunu ve aile kütüklerine
kayıtlı bulunduğunu kanıtlayan resmî belgeyi,
p) Nüfus hizmetleri: Nüfus olaylarına ve kişinin nüfusa ve yerleşim yeri
adresine ilişkin bilgilerinin toplanmasına, nüfus kütüklerine geçirilmesine,
korunmasına ve gerektiğinde tasnif edilerek değerlendirilmesine dair iş ve
işlemleri,
r) Nüfus kaydı: Aile kütüğüne işlenmiş kişisel bilgileri,
s) Nüfus kayıt örneği: Aile kütüğüne işlenmiş kişisel bilgilerin
özetlerini gösterir belgeyi,
ş) Nüfus kütüğü: Aile kütüğü, özel kütük ve yedeklerinden oluşan
kayıtların tümünü,
t) Nüfus müdürlüğü: İlçe nüfus müdürlüğünü,
u) Nüfus müdürü: İlçe nüfus müdürünü,
ü) Nüfus olayı: Doğum, ölüm, evlenme, boşanma, evlât edinme, tanıma,
kayıt düzeltme, soybağının düzeltilmesi, gaiplik gibi kişisel durumlarda
değişiklik meydana getiren olayı,
v) Özel kütük: Doğum, evlenme, boşanma, ölüm, kayıt düzeltme ve diğer
olaylar şeklinde tutulan ve ayrı ayrı tasnif edilen dayanak belgelerinin
konulduğu dosyayı,
y) Ulusal adres veri tabanı: Adres bilgilerinin tutulduğu merkezî veri
tabanını,
z) Uluslararası aile cüzdanı: Bir aileyi oluşturan eş ve çocukların
kimlik bilgilerini kapsayan ve uyruğunu kanıtlayan çok dilli resmî belgeyi,
aa) Vekillik belgesi: Özel temsil yetkisini kapsayan noterden onaylı
belgeyi,
bb) Yabancılar kütüğü: Türkiye'de herhangi bir amaçla en az altı ay
süreli Yabancılara Ait İkamet Tezkeresi verilen yabancıların kayıtlarının
tutulduğu kütüğü,
cc) Yapı belgeleri: Yapı Ruhsat Formu, Yapı Kullanma İzin Belgesi, yanan
ve yıkılan yapılar formunu ve binalar cetvelini,
çç) Yerleşim yeri adresi: Sürekli kalma niyetiyle oturulan yeri,
ifade eder.
İKİNCİ KISIM
Nüfus Hizmetlerinin Yürütülmesi
Yetkililer ve Nüfus Kütükleri
MADDE 4- (1) Nüfus hizmetleri, Bakanlığın merkez ve taşra teşkilâtı ile dış
temsilcilikler tarafından yürütülür.
MADDE 5- (1) Nüfus kütükleri; kişilerin kimliklerinin, yerleşim yeri
adreslerinin, aile bağlarının, vatandaşlık durumlarının ve şahsî hallerinin
belirlenmesi amacıyla ilçe ve aile esasına göre nüfus olaylarının tescil
edildiği, daimî olarak saklanması gerekli resmî belgelerdir.
(2) Aile kütüğü ve özel kütüklerde tutulan kayıtlar ile yedekleri ve
bunlardan çıkarılan kayıt örnekleri aynı hukukî değere sahiptir. Kayıtlar
arasında farklılık olduğu takdirde, aksi sabit oluncaya kadar kayda esas olan
dayanak belgesi geçerlidir.
MADDE 6- (1) Nüfus olayları, iletişim ağı kullanılarak nüfus müdürlüklerindeki
aile kütüklerine ve merkezî veri tabanına tescil edilir.
(2) Bakanlık, doğal afet ve olağanüstü hallere karşı kesintisiz olarak hizmet verilmesini sağlamak amacıyla, merkezî veri tabanının yedeğinin farklı bir yerde tutulmasını sağlar.
(3) Kâğıt ortamındaki aile kütüklerinin her sayfasına cilt ve sayfa sıra
numaraları konur. Kütüğün sonuna kaç sayfadan ibaret olduğu yazılır. Sayfa
birleşim yerleri asliye hukuk mahkemesince mühürlenerek sonu onaylanır.
(4) Nüfus kütüklerinin tutulmasına ilişkin usûl ve esasları belirlemeye,
mevzuat ve sistemdeki gelişmelere bağlı olarak değiştirmeye ve kâğıt ortamında
tutulan aile kütüklerini uygulamadan kaldırmaya Bakanlık yetkilidir.
MADDE 7- (1) Her mahalle veya köy için ayrı aile kütüğü tutulur. Aile
kütüklerinde aşağıdaki bilgiler bulunur:
a) Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası.
b) Kayıtlı bulunduğu il, ilçe, köy veya mahalle adı ile cilt, aile ve
birey sıra numarası.
c) Kişinin adı ve soyadı, cinsiyeti, baba ve ana adı ile soyadları, evli
kadınların önceki soyadları.
ç) Doğum yeri ile gün, ay ve yıl olarak doğum tarihi ve kütüğe kayıt
tarihi.
d) Evlenme, boşanma, soybağının kurulması veya reddi, ölüm,
vatandaşlığın kazanılması veya kaybedilmesi gibi kişisel durumda meydana gelen
değişiklik veya yetkili makamlarca yapılan düzeltmeler.
e) Dini.
f) Medenî hali.
g) Yerleşim yeri adresi.
ğ) Fotoğrafı.
(a), (g) ve (ğ) bentlerinde belirtilen kayıtlar sadece elektronik
ortamda tutulur.
(2) Türkiye'de aile kütüğü bulunmayan ve yabancı ülkelerde oturan
vatandaşlar Bakanlığın göstereceği bir nüfus müdürlüğünde açılacak aile kütüğüne
kaydedilir.
MADDE 8- (1) Türkiye'de herhangi bir amaçla en az altı ay süreli yabancılara
mahsus ikamet tezkeresi alan yabancılar, Genel Müdürlükçe yabancılar kütüğüne
kayıt edilir. Bu kütüğe kayıt edilen yabancılar, her türlü nüfus olaylarını
nüfus müdürlüklerine beyan etmekle yükümlüdürler. Diplomatik misyon mensupları
bu hükmün dışındadır.
(2) 15/7/1950 tarihli ve 5683 sayılı Yabancıların Türkiye'de İkamet ve
Seyahatleri Hakkında Kanun hükümleri saklıdır.
MADDE 9- (1) Nüfus kayıtları ve bu kayıtların tutulmasına dayanak olan belgeler gizlidir. Bunlar, yetkili ve sorumlu memurlar ile teftiş ve denetim yetkisi olanlar dışında kimse tarafından görülüp incelenemez. Mahkemeler bu hükmün dışındadır.
(2) Nüfus kayıtlarına bu bilgileri işleyen memurlar ve Kimlik Paylaşımı
Sistemi kapsamında nüfus kayıtlarından faydalanan diğer görevliler de bu
gizliliğe uymak zorundadırlar. Bu yükümlülük, kamu görevlilerinin görevlerinden
ayrılmalarından sonra da devam eder.
MADDE 10- (1) Kurumlarda kişiyle ilgili olarak yapılan işlemlerde nüfus kayıtları
esas alınır. Kayıtlar arasında farklılık olması halinde nüfus kayıtlarında
değişiklik yapılmaz, usûlüne göre diğer kayıtlar düzeltilir.
Nüfus Kütüklerinin Tutulmasına İlişkin Esaslar
MADDE 11- (1) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her kişi yurt içinde nüfus
müdürlüğüne, yurt dışında dış temsilciliğe müracaatla kendisini nüfus
kütüklerine yazdırmaya ve nüfus cüzdanı almaya mecburdur. Ergin olmayanların
nüfus olaylarını yazdırıp nüfus cüzdanlarını almaya veli, vasi veya kayyımları,
bunların bulunmaması halinde, çocukları yanlarında bulunduranlar ile 24/5/1983
tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun
yetkili kıldığı kuruluş yetkilileri görevlidirler.
(2) Türk vatandaşlığını sonradan kazanmış olanlar da vatandaşlığı
kazandıkları tarihten itibaren nüfus kütüğüne geçirilir.
MADDE 12- (1) Nüfus kütüklerine düşülen kişisel durumla ilgili her kayıt ve
açıklamanın bu Kanuna göre yetkili kılınmış görevlilerce, usûlüne ve örneğine
uygun olarak düzenlenmiş belgelere dayandırılması zorunludur.
(2) Nüfus olaylarını tescil eden memurlar tarafından her işlem sonunda dayanak belgeleri aile kütüklerine işlendikten sonra imzalanır ve bir nüshası arşivlenmek üzere Genel Müdürlüğe gönderilecek olan ilgili özel kütüğe konulur.
MADDE 13- (1) Yetkili kişi ve kuruluşlarca bildirilen nüfus olaylarına ilişkin
belge ve tutanaklar bu Kanun hükümlerine göre tescil edilir. Bakanlık her türlü
nüfus işlemlerinde elektronik imza kullanılmasına karar vermeye yetkilidir.
MADDE 14- (1) Nüfus kaydının kapatılması; ölüm, gaiplik, Türk vatandaşlığının
kaybı, evlenme, boşanma, evlât edinilme, soybağının düzeltilmesi veya reddi
gibi olaylar nedeniyle bir kaydın üzerinde işlem yapılamaz hale getirilmesidir.
(2) Kaydın kapatılmasına ilişkin sebep ortadan kalktığında veya kaydın
yeniden açılmasını gerektirecek yeni bir sebep ortaya çıktığında kayıt yeniden
açılır. Kaydın açılmasından sonra kişisel durumda meydana gelmiş olan olaylar
kişinin kaydına işlenir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Nüfus Olayları
BİRİNCİ BÖLÜM
MADDE 15- (1) Sağ olarak dünyaya gelen her çocuğun, doğumdan itibaren Türkiye'de
otuz gün içinde nüfus müdürlüğüne, yurt dışında ise altmış gün içinde dış
temsilciliğe bildirilmesi zorunludur.
(2) Bildirim; veli, vasi, kayyım, bunların bulunmaması halinde, çocuğun
büyük ana, büyük baba veya ergin kardeşleri ya da çocuğu yanında bulunduranlar
tarafından, doğumu gösteren resmî belgeye dayanarak yapılabileceği gibi sözlü
beyana dayalı olarak da yapılabilir.
(3) Yurt dışındaki doğum bildirimleri, yabancı makamlardan alınmış resmî
belge veya raporun dış temsilciliğe verilmesi veya çocuğa konulan adın
belirtildiği dilekçe ve ana ile babanın tam kimlik bilgileri ile nüfusta
kayıtlı oldukları yeri gösteren belgelerle birlikte dış temsilciliğe
gönderilmesi suretiyle de yapılabilir. Dış temsilcilik bildirim tarihi olarak
evrakın postaya verildiği tarihi esas alarak düzenleyeceği doğum tutanağını
nüfus müdürlüklerine göndermekle yükümlüdür.
(4) Doğumla ilgili yapılan bildirimler nüfus müdürlüklerince doğum
tutanağına geçirilir.
(5) İlgilinin herhangi bir belge ibraz edememesi halinde sözlü beyanı
esas alınarak bildirim tutanaklara geçirilir ve doğum tutanakları bildirimi
yapan ile görevliler tarafından imzalanır.
(6) Ölü doğan çocuklar aile kütüğüne yazılmaz. Bir doğumda birden ziyade doğan çocuklar doğuş sırasıyla yazılırlar.
MADDE 16- (1) Bu Kanunun 15 inci maddesinde belirtilen süreyi geçirdikten sonra
bildirilen altı yaşını bitirmemiş olan çocukların doğum tarihinin tespitinde
beyan esas alınır. Çocuk altı yaşını doldurmuş ise nüfus müdürlüğüne
getirilerek resmî sağlık kuruluşunca yaşının tespit edilmesi sağlanır. Doğuma
ait resmî belge ibraz edilmesi halinde, yaş tespitine gerek kalmaz.
MADDE 17- (1) Nüfus müdürlükleri; süresi içerisinde bildirilmemiş çocukların veya
nüfusa tescil edilmemiş erginlerin varlığını haber aldıkları takdirde;
erginlerin kendilerini, çocukların veli, vasi veya kayyımlarını, bunların
bulunmaması halinde; büyük ana, büyük baba veya kardeşlerini ya da çocukları
yanlarında bulunduranları veya muhtarları beyana davet etmeye yetkilidirler.
İlgililer de bu davet üzerine otuz gün içinde nüfus müdürlüklerine başvurmak ve
beyanda bulunmakla görevlidir.
(2) Verilen süre içerisinde bildirim yapılmaması halinde mülkî idare
amirinin göreceği lüzum üzerine kolluk kuvvetlerince bunların zorla getirilmesi
için gereken işlem yapılarak çocuğun aile kütüklerine tescili sağlanır.
MADDE 18- (1) 2828 sayılı Kanunun yetkili kıldığı kuruluş yetkilileri, yetiştirme
yurtları, bakım evleri ve benzeri yerlerin sorumluları ile kişiler; yanlarında
çalıştırdıkları veya barındırdıkları çocuk veya erginlerin nüfus cüzdanlarını
kontrol etmek, aile kütüklerine kayıtlı olmayanların tescillerini sağlamak için
nüfus müdürlüklerine beyanda bulunmak ve gerekli işlemleri yaptırmakla
görevlidirler.
(2) Kolluk görevlileri; kimlik kontrolleri veya herhangi bir işlem
nedeniyle kimliğini ispat edemeyenlerle, nüfusta kayıtlı olmadığını tespit
ettikleri kişileri, haklarında gerekli işlemleri yaptıktan sonra
düzenleyecekleri evrakı o yerdeki nüfus müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdürler.
(3) Okul müdürleri; okula kayıt için başvuran çocuklardan nüfusa kayıtlı
olmayanların beyana dayalı kimlikleri ile baba, ana, vasi veya kayyımlarının
kimliklerini ve adreslerini o yerin nüfus müdürlüğüne bildirmekle
görevlidirler.
(4) Kamu veya özel kurumlar iş verecekleri kişilerden nüfus cüzdanı istemekle, nüfusta kayıtlı olmadıklarını anladıkları kişilerin beyana dayalı kimlik ve adreslerini nüfus müdürlüklerine bildirmekle yükümlüdürler.
MADDE 19- (1) Yaşının küçüklüğü nedeniyle kendisini ifade edemeyen bulunmuş
çocukların nüfus kütüklerine kaydedilmesi, kolluk görevlileri veya ilgili
kurumların bu durumu belirten tutanaklarına veya ilgililerin beyanlarına
dayanılarak bulundukları yerin nüfus müdürlüğünce yapılır.
(2) Zihinsel özürlü olup da bulunmuş onsekiz yaşından büyük kişileri,
mahkemece tayin edilecek olan kayyımları bildirmekle yükümlüdür. Bildirimin tam
teşekküllü devlet hastahanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile nüfus
müdürlüğüne yapılması zorunludur.
(3) Bu kişiler hakkında düzenlenen tutanaklarda doğum tarihi, adı ve
soyadı ile ana ve baba adı belirtilmemiş ise; nüfus müdürlüğünce ad ve soyad
ile ana ve baba adı verilir. Doğum tarihi belirlenmemişse resmî sağlık
kuruluşunca tespit edilmesi sağlanır.
MADDE 20- (1) Kanun gereğince Türk vatandaşlığını kazananlar yetkili makam veya
kurulların kararı üzerine düzenlenecek formlara uygun olarak aile kütüğüne tescil
edilirler.
MADDE 21- (1) Bu Kanunun 8 inci maddesi kapsamı dışında kalan yabancıların
Türkiye'de meydana gelen nüfus olaylarına ilişkin olarak nüfus müdürlüklerine
yapılan başvuruları üzerine ilgili olay formları düzenlenir ve bir örneği
kendilerine verilir. Bu formlar özel bir dosyada saklanır.
İKİNCİ BÖLÜM
MADDE 22- (1) Bakanlık, evlendirme işlemlerinin nüfus ve vatandaşlık
hizmetlerinin bütünlüğü içerisinde yürütülmesi için gereken her türlü tedbiri
alır ve uygular.
(2) Evlendirme memuru; belediye bulunan yerlerde belediye başkanı veya
bu işle görevlendireceği memur, köylerde muhtardır. Bakanlık, il nüfus ve
vatandaşlık müdürlüklerine, nüfus müdürlüklerine ve dış temsilciliklere
evlendirme memurluğu yetkisi ve görevi verebilir. Eşlerden birinin yabancı
olması halinde evlendirmeye, il ve ilçe belediye evlendirme memurlukları ile
nüfus müdürleri yetkilidir.
MADDE 23- (1) 22 nci madde uyarınca evlendirme işlemini yapanlar; evlenmenin
yapıldığı tarihten itibaren on gün içinde düzenlenecek evlenme bildirimini
nüfus müdürlüğüne göndermekle, nüfus müdürlüğü de tescil etmekle yükümlüdür.
(2) Evlenen kadının kaydı kocasının hanesine taşınır. Kocası ölen kadın
yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır. Ancak dilerse
babasının kütüğüne dönebilir.
(3) Dış temsilciliklerce yapılan evlenmeler, evlenmenin yapıldığı
tarihten itibaren otuz gün içinde nüfus müdürlüklerine bildirilir.
(4) Mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlüğe girdiği 4/10/1926 tarihinden önce eski hükümlere göre yapılıp da halen nüfus kütüklerine tescil edilmemiş olan evlenmeler ilgililerin mahkemeden karar almaları suretiyle aile kütüğüne tescil edilir.
MADDE 24- (1) Yurt dışında yabancı yetkili makamlar önünde Türk vatandaşlarının
yaptığı evlenmeler, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu
hükümlerine uygun olmak ve butlanla batıl olmayı gerektiren bir sebep
bulunmamak kaydıyla geçerlidir. Bu evliliklerin koca, kocanın yabancı olması
halinde kadın tarafından en geç otuz gün içerisinde evlenmeyi yapan yabancı
makamdan alınmış belgenin o yerdeki dış temsilciliğe verilmesi veya dış
temsilciliğe gönderilmesi suretiyle yapılır. Beyanı alan dış temsilcilik
evlenme bildirimini usûlüne göre düzenleyerek nüfus müdürlüklerine göndermekle
yükümlüdür.
(2) O yerde dış temsilcilik bulunmadığı veya dış temsilciliğe bildirimde
bulunulamadığı takdirde, evlenme bildirimi; yabancı makamlardan alınan evlenme
belgesinin Türkçeye çevrilip usûlüne göre onaylanmış ve Dışişleri Bakanlığınca
tasdik edilmiş olması şartıyla yurt içinde nüfus müdürlüğüne verilmek suretiyle
de yapılabilir. Bu belgeye dayanılarak düzenlenecek evlenme bildirimi ile
kütüğe tescil işlemi yapılır.
MADDE 25- (1) Evlenmekle Türk vatandaşlığını kazanan kadın, kocasının hanesine
tescil edilir. Bu şekilde aile kütüklerine tescil edilen kadının ölüm dışında
evliliğinin sona ermesi halinde kaydı, kayıtlı bulunduğu kütüğün sonuna
taşınır.
(2) Evlenmekle Türk vatandaşlığını kazanan erkek karısının evlenmekle
kaydının taşındığı haneye tescil edilir. Evliliğin ölüm dışında sona ermesi
halinde kadının kaydı evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu haneye taşınır, erkeğin
kaydı ise kayıtlı bulunduğu hanede kalır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MADDE 26- (1) Kadının bekleme süresi, mahkeme kararının kesinleştiği tarihten itibaren
hüküm ifade eder.
MADDE 27- (1) Boşanma veya evliliğin iptaline ilişkin kararlarda aşağıdaki
bilgilere yer verilmesi zorunludur:
a) Tarafların Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, adı, soyadı, doğum
yeri ve tarihi, baba ve ana adları ile kadının evlenmeden önceki soyadı ve aile
kütüğünde kayıtlı olduğu yer bilgileri.
b) Evlilik içinde doğmuş çocuklar ve bunların kimlik bilgileri.
c) Karara ait usûl mevzuatının öngördüğü diğer esas ve usûle ait
hükümler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Tanıma ve Evlât Edinme
MADDE 28- (1) Tanıma; babanın yazılı başvurusu üzerine mahkemede yapılmışsa
mahkeme tarafından, notere başvurusu üzerine düzenlenen senetle yapılmışsa
noter tarafından tanımanın yapıldığı tarihten itibaren on gün içinde nüfus
müdürlüğüne bildirilir.
(2) Tanımanın babanın vasiyetnamesindeki beyanla yapılması durumunda
nüfus müdürlüğüne bildirim, vasiyetnameyi açan hâkim tarafından yapılır.
(3) Nüfus memuruna yapılan tanıma beyanı ise doğrudan aile kütüklerine
tescil edilir.
(4) Tanınan çocuklar babalarının hanesine baba adı ve soyadı ile
analarının kimlik ve kayıtlı olduğu yer bilgileri belirtilmek suretiyle tescil
edilir.
(5) Yurt dışında yapılan tanıma işlemlerine ait bildirimler dış
temsilciliklere veya Türkçeye tercüme edilip, onaylanmış olmak kaydıyla yurt
içinde nüfus müdürlüklerine yapılabilir.
MADDE 29- (1) Evlât edinme kararı mahkeme tarafından on gün içinde o yerin nüfus
müdürlüğüne bildirilir. Evlât edinme olayı aile kütüklerine tescil edilir ve
evlât edinilenin kaydı evlât edinenin aile kütüğüne taşınır.
MADDE 30- (1) Yurt dışında yabancı yetkili makamlar önünde yapılan evlât edinme
işlemleri aslî şartlar bakımından Türk mevzuatına uygun olmak şartıyla
Türkiye'de de geçerlidir.
(2) Evlât edinme olaylarına ilişkin yabancı adlî veya idarî makamlarca
verilen ve o ülkenin hukukuna göre kesinleşmiş olan veya kesin hüküm gibi sonuç
doğuran karar ve belgelerin Türkiye'de icra olunabilmesi, yetkili Türk
mahkemesi tarafından tenfiz veya tanıma kararı verilmesine bağlıdır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ölüm ve Gaiplik
MADDE 31- (1) Ölüm olayını;
a) Şehir ve kasabalarda 24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi
Hıfzıssıhha Kanunu gereğince defin ruhsatı vermeye yetkili olanlar,
b) Köylerde, varsa resmî tabip veya sağlık kuruluşu yetkilileri, yoksa
köy muhtarları,
c) Hastane ve bakım evi gibi sağlık kurumlarında kurum amirlikleri,
ç) Askeri birliklerde tabipler veya iç hizmet mevzuatına göre kıta
komutanlıklarınca görevlendirilmiş olanlar ve askerlik şubeleri,
d) Doğal afetlerde mülkî idare amirlerince görevlendirilecek memurlar,
e) Adlî olaylarda ve kazalarda ilgili Cumhuriyet savcılıkları,
olayın meydana geldiği tarihten itibaren, dış temsilcilikler ise olaydan
haberdar oldukları tarihten itibaren on gün içerisinde Genel Müdürlüğe ya da
nüfus müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdürler.
(2) Kanunî süre geçtikten sonra nüfus müdürlüklerine gelen ölümlere ait
tutanaklar resmî sağlık kurumları kayıtlarına veya diğer resmî belgelere
dayanılarak düzenlenmiş ise nüfus müdürlüklerince kabul edilip işleme alınır.
(3) Yurt içinde meydana gelen ölümlerde, ölüm nerede meydana gelmişse o
yerin nüfus müdürlüğüne, ölüm yerinin tespit edilememesi halinde ceset nerede
bulunmuşsa o yerin, ölüm bir taşıt içinde olmuşsa bu taşıttan çıkarıldığı yerin
nüfus müdürlüğüne bildirilir.
(4) Ölenin kaydı yok ise yapılacak soruşturma sonunda Türk vatandaşlığı
ve ailesi tespit edildiği takdirde doğum tutanağı düzenlenerek aile kütüğüne
önce doğum, sonra ölüm olayı işlenir.
MADDE 32- (1) Bir kimse ölümüne kesin gözle bakılmayı gerektiren durumlar içinde
kaybolursa, cesedi bulunamamış olsa bile müracaat edilen yerin mülkî idare
amirinin emri ile ölüm tutanağı düzenlenerek ölüm olayı işlenir.
(2) Bu madde uyarınca işlem yapılabilmesi için ölüm karinesi bulunan
kişinin alt veya üst soyundan bir kişinin ya da kardeşlerinin, bunlar yoksa
mirasçılarının dilekçe ile başvurarak olayı belgelendirmeleri ya da yetkili
makamların durumu resmî bir yazı ile nüfus müdürlüğüne bildirmeleri gereklidir.
(3) Dilekçeye ekli belgeler ve gerektiğinde nüfus müdürlüğünce
yaptırılacak soruşturma olayın doğruluğunu ve öldüğü iddia edilen kişinin de
olayın meydana geldiği sırada orada bulunduğunu kanıtlamaya yeterli görülürse
mülkî idare amirinin emri ile ölüm kaydı düşülür.
MADDE 33- (1) Ölmüş olduğu halde aile kütüklerinde sağ görülenlere ait ölüm
tutanakları, ölüm olayını gösterir belge ile başvurulması halinde nüfus
müdürlüklerince düzenlenir ve gerekli işlem yapılır. Herhangi bir belge ibraz
edilememesi durumunda ölüm beyanının doğruluğu nüfus müdürlüklerince tahkik
ettirildikten sonra düzenlenecek ölüm tutanağı, mülkî idare amirinin emri ile
işleme konulur.
MADDE 34- (1) Gaiplik kararları mahkemelerce on gün içinde o yerin nüfus
müdürlüğüne bildirilir ve nüfus memurlarınca aile kütüklerine tescil edilir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Nüfus Kaydının Düzeltilmesine İlişkin Esaslar
MADDE 35- (1) Kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı
düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler
konulamaz. Ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî
hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir.
(2) Aile kütüklerindeki din bilgisine ilişkin talepler, kişinin yazılı
beyanına uygun olarak tescil edilir, değiştirilir, boş bırakılır veya silinir.
MADDE 36- (1) Mahkeme kararı ile yapılan kayıt düzeltmelerinde aşağıdaki usûllere
uyulur:
a) Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen
şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet
savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye
hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları Cumhuriyet savcısı ve nüfus
müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara
bağlanır.
b) Aynı konuya ilişkin olarak nüfus kaydının düzeltilmesi davası ancak
bir kere açılabilir. Ad değişikliği halinde, nüfus müdürlüğü bu kişinin
çocuklarının baba veya ana adına ilişkin kaydı, soyadı değişikliğinde ise eş ve
ergin olmayan çocukların soyadını da düzeltir.
c) Tespit davaları, kaydın iptali veya düzeltilmesi için açılacak
davalara karine teşkil eder.
(2) Kişilerin başkasına ait kaydı kullandıklarına ilişkin başvurular
Bakanlıkça incelenip sonuçlandırılır.
MADDE 37- (1) Genel Müdürlük ve nüfus müdürlükleri, mahkemece verilen kararlar
hakkında her türlü kanun yoluna başvurmaya yetkilidir.
(2) Genel Müdürlük ve nüfus müdürlükleri kanunî harç ve her türlü mahkeme masraflarından muaftır.
İKİNCİ BÖLÜM
Maddî Hatalar ve Nüfus Kaydının İptali
MADDE 38- (1) Bu Kanunun 7 nci maddesinde sayılan aile kütüklerine tescil
edilmesi gereken bilgilerden; dayanak belgesinde bulunduğu halde nüfus
kütüklerine hatalı veya eksik olarak tescil edilen ya da hiç yazılmayan
bilgiler veya mükerrer kayıtlar maddî hata kapsamında değerlendirilir. Bu tür
maddî hatalar Genel Müdürlükçe ya da nüfus müdürlükleri tarafından düzeltilir
veya tamamlanır.
MADDE 39- (1) Genel Müdürlük, nüfus kayıtlarına göre vatandaşların hicrî veya
rumî tarihle yazılmış nüfus olaylarının tarihlerini miladî yıla çevirerek aile
kütüklerine geçirmeye, doğum tarihlerinin ay ve günü belli olmayanların da
eksikliklerini tamamlamaya yetkilidir.
(2) Doğum tarihlerinde doğum yılı yazılıp, doğum ayı ve günü yazılmamış
olanların yaşlarının hesaplanmasında doğduğu yılın Temmuz ayının birinci günü,
ayı yazılıp da günü belli olmayanlar için de o ayın birinci günü başlangıç
olarak alınır.
MADDE 40- (1) Usûlüne göre düzenlenmemiş bir belgeye dayanılarak tesis edilmiş
nüfus kayıtları Genel Müdürlüğün ya da nüfus müdürlüklerinin göstereceği lüzum
üzerine mahkemece verilecek kararla iptal edilir. Nüfus kütüğüne düşülmüş olan
şerh ve açıklamaların iptal edilmesi de aynı usûle tâbidir.
BEŞİNCİ KISIM
MADDE 41- (1) Nüfus cüzdanının kapsamı, şekli, ebadı ile yürürlük, değiştirme ve
geçerlilik tarihlerini belirlemeye, taklit, tahrif ve sahtecilikten korumak
maksadıyla nüfus cüzdanı üzerine konulacak güvenlik unsurlarını, basım ve
vatandaşa teslimat aşamasında uygulanacak sistem ve teknolojiyi, nüfus
cüzdanının kaybı ve değiştirilmesi halinde yapılacak işlemleri tespit etmeye
Bakanlık yetkilidir.
(2) Nüfus ve uluslararası aile cüzdanları, Bakanlıkça tespit edilen
şekil, ebat ve örneğine uygun olarak Maliye Bakanlığınca bastırılır ve nüfus
müdürlüklerinin ihtiyaçlarını karşılamak üzere muhasebe yetkililerine, dış
temsilciliklerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere de Dışişleri Bakanlığına
gönderilir.
(3) Muhasebe yetkilisince nüfus müdürlüklerinin ihtiyacı göz önünde
tutularak, kadın ve erkek nüfus cüzdanlarının her biri ile uluslararası aile
cüzdanlarının en fazla üçerbin adedi, bedeli sonradan ödenmek üzere, müteakiben
üçerbin adetlik partiler halinde peşin para karşılığında verilir. Doğum
bildirimlerinin kanunî süresi içinde yapılması halinde düzenlenecek nüfus
cüzdanlarından değerli kâğıt bedeli alınmaz. Hatalı yazım nedeniyle iade edilen
nüfus ve aile cüzdanları değerli kâğıt bedelinden düşülür.
(4) Nüfus cüzdanı, yurt içinde ilçe nüfus müdürlüklerince ve yurt
dışında dış temsilciliklerce kişilerin kendilerine, ergin olmayanların veli,
vasi veya resmî vekillik belgesi ibraz edenler ile bu Kanunun 17 nci maddesinde
belirtilen, beyanla yükümlü kişilere Bakanlıkça tespit edilecek usûller
çerçevesinde verilir.
(5) Evlenen her çifte, evlendirme işlemi ile görevli memur tarafından
uluslararası aile cüzdanı verilir. Evli olduğu halde uluslararası aile cüzdanı
almamış olanlara ise istekleri üzerine nüfus müdürlüklerince verilir. Eşlerden
birinin talebi halinde, kendilerinin veya aile fertlerinin kişisel durumlarında
meydana gelen değişiklikleri bu cüzdana işletmekle, nüfus müdürlükleri de
işlemek ve gerekli açıklamaları yapmakla görevlidirler.
(6) Genel Müdürlük ile başkonsolosluklar, nüfus ve aile cüzdanları
bedeli açısından 2/6/1934 tarihli ve 2489 sayılı Kefalet Kanunu hükümlerine
tâbi değildir.
(7) Nüfus cüzdanlarına bu
Kanunda öngörülenler dışında kayıt ve işaret konulamaz. Bu cüzdanlar hiçbir kişi,
kurum tarafından alıkonulamaz. Ancak, ihtiyaç duyulan hallerde kurumlar bir
suretini saklayabilir.
MADDE 42- (1) Nüfus ve uluslararası aile cüzdanlarının verilebilmesi için şekli
ve kapsamı Bakanlıkça belirlenen ve bastırılan cüzdan talep belgeleri
kullanılır. Doğum tutanaklarına dayanılarak nüfus cüzdanı düzenlemesinde talep
belgesi aranmaz.
(2) Cüzdan talep belgelerini uygulamaya koymaya veya kaldırmaya ve saklama sürelerini belirlemeye Bakanlık yetkilidir.
ALTINCI KISIM
Nüfus Kayıtlarındaki Bilgilerin Verilmesi
MADDE 43- (1) Kişinin aile kütüğündeki kaydının çıkarılması ve aslına
uygunluğunun nüfus müdürlüğünce onanması ile elde edilen nüfus kayıt örnekleri,
aksi ispat edilene kadar geçerlidir. Nüfus kayıt örneği, istenme nedeni ve
hangi amaçla kullanılacağının belirtildiği yazılı istek olmadan verilemez.
Ancak kişinin kimliğini kanıtlayan resmî bir belge ile şahsen başvurması
halinde yazılı müracaat aranmaz. Nüfus kayıt örneklerinde, bunları istemeye
yetkili olanlar tarafından açıkça ve gerekçeli olarak istenmediği takdirde,
kimlik bilgileri dışında kişisel bilgilere yer verilmez. Bu belgeler üzerinde
silinti ve kazıntı yapılamaz.
(2) Düzenlendikleri tarihten itibaren yüzseksen gün içinde kullanılmayan
nüfus kayıt örnekleri geçerliliğini kaybeder. Nüfus kayıt örneğinin
kullanılacağı alanlara göre Bakanlık bu süreyi otuz güne kadar kısaltmaya
yetkilidir.
MADDE 44- (1) Nüfus kayıt örneklerini;
a) Bakanlık,
b) Dış temsilcilikler,
c) Asker alma işlemleri için Milli Savunma Bakanlığı,
ç) Adlî makamlar,
d) Adlî işlemlerle sınırlı olmak üzere kolluk kuruluşları,
e) Evlenme işlemleri için evlendirme işlemini yapmaya yetkili olanlar,
f) Ölüm işlemleri için resmî sağlık kuruluşları,
g) Kaydın sahipleri veya bunların eşleri ile veli, vasi, alt ve üst
soyları ya da bu kişilere ait vekillik belgesini ibraz edenler,
nüfus müdürlüklerinden doğrudan almaya yetkilidirler.
(2) Birinci fıkrada sayılanlar dışında kalan kurumlar ve tüzel kişiler, yazılı olarak başvurmak ve istem nedenini açıkça belirtmek suretiyle Bakanlık veya mülkî idare amirinin emri ile nüfus kayıt örneğini alabilirler. Bakanlık bu madde hükümlerini işletmek üzere Kimlik Paylaşımı Sistemi kurar.
(3) Yerleşim yeri adresi ve diğer adres bilgilerinin verilmesi kişinin
rızasına bağlıdır.
(4) Birinci fıkranın (g)
bendinde sayılan kişiler dışında kalan üçüncü şahıslar medenî hal bilgisi
dışında bir kişinin nüfus kaydına ilişkin örnek veya bilgi alamazlar.
MADDE 45- (1) Bakanlık, Kimlik Paylaşımı Sistemi ve Adres Paylaşımı Sistemi veri
tabanlarında tutulan bilgileri bu Kanunda belirtilen esas ve usûller
çerçevesinde kurumlar ile diğer kişilerin hizmetine açabilir. Yerleşim yeri
adresi bilgileri ancak kurumların paylaşımına açılabilir.
(2) Kimlik Paylaşımı Sistemi veri tabanındaki bilgilerin tamamı veya bir
kısmı toplu halde hiçbir kuruma veya diğer kişilere verilemez. Kurumlar ve
diğer kişiler kendi iş ve işlemlerine esas olmak üzere sadece kayıtlarını
tuttukları kişilerin bilgilerini alabilirler.
(3) Kurumlar aldıkları bilgileri tanımlanmış hizmetlerin yerine
getirilmesi dışında başka hiçbir amaçla kullanamaz; ilgilisi veya bu Kanunun 44
üncü maddesinde belirtilenler dışında kimseye veremez. Sistemin bütün
aşamalarında görev yapan yetkililer de bu kurallara uymakla yükümlüdür. Bu
yükümlülük, kamu görevlilerinin görevlerinden ayrılmalarından sonra da devam
eder.
(4) Genel Müdürlükten alınan bilgilerin iş ve işlemlerde kullanılmasının
hukukî sonuçları bilgiyi alan kurumun sorumluluğundadır.
(5) Bu Kanun ile kurulacak veri tabanlarının istatistik amaçlı
kullanımında 10/11/2005 tarihli ve 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu
hükümleri uygulanır.
Kimlik numarası
MADDE 46- (1) Kimlik numarası, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının nüfus
kayıtları arasında bağ kurmak, kişilerin kaydına ulaşmak ve kamu kuruluşlarında
tutulan kayıtlar arasında ilişki sağlamak amacını taşıyan bir numara
sistemidir. Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası kişiye bir defa verilir ve
değiştirilemez.
(2) Türkiye'de kaydı tutulan yabancılara da Bakanlığın tespit edeceği
esaslar içerisinde bir kimlik numarası verilir.
MADDE 47- (1) Kişiler adına düzenlenecek olan her türlü form, beyanname, kimlik
kartı, vergi kimlik kartı, sürücü belgesi, pasaport gibi bütün tanıtıcı
belgelerde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasına yer verilir.
(2) Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası kurumlar ile diğer gerçek ve
tüzel kişilerin her türlü işlem ve kayıtlarında esas alınır.
(3) Kimlik numarasının uygulanmasında ortaya çıkan sorunlar ile tereddüt
edilen hususlarda Genel Müdürlüğün görüşü alınır.
SEKİZİNCİ KISIM
MADDE 48- (1) Yerleşim yeri adresi ve diğer adreslere ait bilgilerin tutulmasına
ilişkin politikanın oluşturulması, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması, idarî
birimlere göre genel uygulamaya geçiş tarihlerinin tespit edilmesi, ulusal
adres veri tabanı ile MERNİS veri tabanının ilişkilendirilmesi ve adres
bilgilerinin paylaşılmasına ilişkin işlemler Bakanlıkça yürütülür. Bakanlığın
nüfus kütüklerindeki adres kayıtlarını tamamlamak maksadıyla işbirliği talebi
kurumlarca karşılanır.
(2) Adres standardı, Mahallî İdareler Genel Müdürlüğünün takip ve
sorumluluğunda; Genel Müdürlük, Türkiye İstatistik Kurumu, Türk Standartları
Enstitüsü ve ilgili diğer kuruluşlarca ortaklaşa belirlenir. Mahallî İdareler
Genel Müdürlüğü tespit edilen standardın il özel idaresi ve belediyelere
bildirilmesinden sorumludur. Kurumlar ile gerçek ve tüzel kişiler adres ile
ilgili iş ve işlemlerinde adres standardına uymak zorundadır.
(3) Bakanlık, adrese ilişkin her türlü bilgiyi kurumlardan istemeye
yetkilidir. Kurumlar söz konusu isteğe yirmi gün içinde cevap vermekle
yükümlüdür.
(4) Yerleşim yeri adresi, kişilerin diğer adreslerinde kendilerine
hizmet verilmesini engellemez; diğer adreslerin kayıtlarda bulunmaması bu
adreslere hizmet verilmemesi sonucunu doğurmaz.
MADDE 49- (1) İl özel idaresi ve belediyeler sorumluluk alanlarındaki adres
bileşenlerini adres standardına uygun olarak tanımlayıp bunlara
değiştirilemeyecek sabit tanıtım numarası vererek mahallindeki bütün adresleri
kapsayacak şekilde adres bilgilerini oluşturmakla yükümlüdür. Herhangi bir
sebeple sabit tanıtım numarası dışında adres bileşenlerinde yapılan
değişiklikler de il özel idaresi ve belediyelerce takip edilerek ulusal adres
veri tabanına işlenir.
(2) Ulusal adres veri tabanı Genel Müdürlükte tutulur. Genel Müdürlük,
ulusal adres veri tabanındaki yerleşim yeri adresi bilgilerini nüfus
kütüklerindeki kişi kayıtları ile ilişkilendirerek elektronik ortamda,
yedekleme sistemleri ile birlikte güncel olarak tutar.
(3) Yerleşim yeri adresi yurt dışında olan Türk vatandaşlarının adres
kayıtları yaşadıkları ülkenin ve şehrin adı itibarıyla tutulur.
MADDE 50- (1) İl özel idareleri ve belediyeler bu Kanun uyarınca belirlenen
standartlardaki adres bilgileri ile adres oluşumuna altyapı oluşturan yapı
belgelerini, belgelerin oluşturulması ile eş zamanlı olarak ulusal adres veri
tabanına işlemekle yükümlüdür.
(2) Yerleşim yeri adreslerinin tutulmasında kişilerin yazılı beyanı esas
alınır. Bildirim, nüfus müdürlüklerine ve dış temsilciliklerimize adres beyan
formuyla yapılır. Yerleşim yeri adresi aynı konut olan ailenin ergin fertleri
birbirlerinin yerine adres beyanında bulunabilirler.
(3) Noterden verilen temsil yetkisini ve bunun kapsamını belirten yazılı
belgeyi ibraz edenler kişilerin adresleri ile ilgili beyanda bulunabilirler.
(4) Çocukların ve kısıtlıların
adresleri veli, vasi, kayyım, bunların bulunmaması halinde, çocuğun büyük ana,
büyük baba veya ergin olan kardeşleri ya da çocuğu yanında bulunduranlar
tarafından bildirilir.
(5) Huzur evi, yetiştirme yurdu, cezaevi, öğrenci yurdu gibi yerlerde
kalanların adreslerinin bildirimleri ilgili kurum yetkililerince, bildirim
yapamayacak durumda olan kimsesizlerin bildirimleri ise muhtarlar tarafından
yapılır.
(6) Vesayet altındakilerin yerleşim yeri adresleri, bağlı bulundukları
vesayet makamınca bildirilir.
(7) Adres bildirimi şahsen, posta veya elektronik posta ile yapılabilir.
MADDE 51- (1) 50 nci maddede sayılan adres beyanı ile yükümlü kişi ve kurumlar
yerleşim yeri adreslerine ilişkin değişiklikleri yirmi iş günü içinde ilçe
nüfus müdürlüklerine bildirmekle yükümlüdür. Ancak yerleşim yeri adresine
dayalı hizmet almak üzere herhangi bir resmî kuruma yapılan müracaatlarda adres
değişikliğine ilişkin beyan, ilgilisi tarafından adres beyan formuna işlenerek
nüfus müdürlüğüne gönderilmek üzere ilgili kuruma teslim edilebilir. Bu beyan
formları ilgili kurumlarca en geç on iş günü içinde kurumun bulunduğu yerin
ilçe nüfus müdürlüğüne gönderilir.
(2) Adres bileşenlerinde meydana gelen değişiklikler hususunda kişilerin
bildirimde bulunma sorumluluğu yoktur. Bu değişiklikler belediyelerce, belediye
sınırları dışında kalan yerlerde ise il özel idarelerince en geç değişikliği
takip eden on iş günü içinde, elektronik ortamda ulusal adres veri tabanına
işlenir.
(3) Müstakil konut sahipleri ile apartman ve site yöneticileri, lojman
idareleri sorumluları; sorumluluk alanlarındaki yerleşim yeri adresine ilişkin
değişiklikleri, yirmi işgünü içinde, muhtarlar ve 50 nci maddede sayılan beyan
yükümlülüğü olanlarla işbirliği içinde takip etmek ve ortaya çıkan
farklılıkları muhtarlara bildirmekle yükümlüdür.
(4) Yerleşim yeri adresi değişikliği bildirimlerine ilişkin listeler
nüfus müdürlüklerince ilgili muhtarlıklara gönderilir.
(5) Muhtarlar, bu Kanun uyarınca nüfus müdürlüklerince kendilerine
iletilen yerleşim yeri adresi değişikliği bildirim listelerini incelemek,
mahallindeki yerleşim yeri adresi değişiklikleri ile karşılaştırmak ve varsa
bildirilmemiş olan değişiklikleri her ayın son haftası içinde bağlı bulunulan
ilçenin nüfus müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.
MADDE 52- (1) Bakanlık, talepleri halinde kurumlara, usûl ve esasları Bakanlıkça
tespit edilmek üzere adres bilgilerini elektronik ortamda Adres Paylaşımı
Sistemi ve Kimlik Paylaşımı Sistemi çerçevesinde verebilir.
(2) Teknik altyapısını tamamlamış olan muhtarlıklar sorumluluk
alanlarındaki yerleşim yeri adres bilgilerinin güncelliğini takip etmek
amacıyla Kimlik Paylaşımı Sistemine erişebilirler.
(3) Kurumlar, yürütecekleri iş ve işlemlerde Genel Müdürlükte tutulan
adres bilgilerini esas alırlar.
(4) Adrese ilişkin bilgi ve
belgeler nüfus müdürlüklerinden, Adres Paylaşımı Sisteminden veya Kimlik
Paylaşımı Sistemine bağlanarak bu sistemdeki kayıtlara uygun belge üretebilen
muhtarlıklardan temin edilebilir. Bu şekilde üretilen belgelerin güvenliği
Bakanlığın tespit ettiği usûl ve esaslara göre sağlanır.
(5) Nüfus sayımında veya tespitinde, aile ve hayatî istatistiklerin
oluşturulmasında ve bu bilgileri esas alan kanunların uygulanmasında MERNİS
nüfus bilgileri kullanılır.
MADDE 53- (1) Genel Müdürlük, ulusal adres veri tabanının etkin, süratli ve
güncel bir şekilde oluşturulmasını sağlamak ve devam ettirmek için kurumlar
arası koordinasyonla sorumludur. Kurumlar, adrese ve adres bileşenlerine
ilişkin ellerindeki bilgileri Genel Müdürlükle ve ilgili kurumlarla paylaşmakla
yükümlüdür.
DOKUZUNCU KISIM
MADDE 54- (1) Nüfus olaylarını tescil etmekle görevli memurlar, nüfus
müdürlüğünde düzenlenen ve aile kütüklerine tescil edilmesi gereken dayanak
belgelerini işlem anında, diğer makamlarca düzenlenen dayanak belgelerini ise
nüfus müdürlüğüne intikal ettiği tarihten itibaren yedi gün içinde aile
kütüklerine tescil etmekle ve bir örneğini Genel Müdürlüğe göndermekle
yükümlüdürler.
MADDE 55- (1) Mahkeme yazı işleri müdürleri, aile kütükleri üzerinde tescil
yapılmasını gerektirecek bütün karar ve işlemleri, kesinleşme veya düzenleme
tarihinden itibaren on gün içerisinde o yerin nüfus müdürlüğüne bildirmekle
görevlidirler.
MADDE 56- (1) Sağlık kuruluşları ve tabipler, kontrollerindeki doğum ve ölüm
olaylarına ilişkin olayın mahiyetini ve ilgilinin kimlik bilgilerini gösteren
bir rapor düzenleyerek sahiplerine vermekle görevlidirler.
(2) 1593 sayılı Kanun hükümleri saklıdır.
MADDE 57- (1) Bir işleme esas olmak üzere üçüncü kişilerin beyanda
bulunabilmeleri ancak özel temsil yetkisini kapsayan noterden onaylı vekillik
belgesi ile mümkündür.
MADDE 58- (1) Nüfus yazımlarında kayıt dışı kalanlar Türkiye'de bulundukları
yerin nüfus müdürlüğüne, yurt dışında ise en yakın dış temsilciliğe Türk
vatandaşı olduklarını gösterir resmî belgeler ile müracaat ederler. Yapılacak
inceleme sonucunda tescillerine engel bir halin bulunmaması halinde, nüfus
müdürlüklerince aile kütüklerine tescil edilirler.
MADDE 59- (1) Nüfus müdürlüklerine yapılan bildirimler üzerine düzenlenen dayanak
belgeleri, nüfus müdürlüğünce imzalanarak onaylanır. Dayanak belgelerinin
ilgilinin kendisi veya veli, vasi ya da vekillik belgesi ibraz edenler
tarafından imzalanması gereklidir. Okuma yazması olmayanların parmak izi
alınır.
MADDE 60- (1) Nüfus olayları ile ilgili beyanlarda şüpheye düşülmesi halinde
mülkî idare amirinin emri ile kolluk makamları tarafından gerekli soruşturma ve
incelemeler yapılarak nüfus müdürlüğüne bildirilir.
Sürelerin hesaplanması
MADDE 61- (1) Bu Kanunda belirtilen sürelerin hesaplanmasında olayın meydana
geldiği tarihi izleyen gün başlangıç olarak alınır. Süreler; tayin edilen
müddetin son günü, son gün resmî tatile rastlarsa tatili izleyen ilk iş günü
çalışma saatinin bitiminde sona erer.
MADDE 62- (1) İşlemden kaldırılmış olan atik veya eski aile kütükleri üzerinde
herhangi bir işlem yapılamaz, kayıt düşülemez.
(2) Bu kütükler nüfus olaylarına ait dayanak belgelerinin bulunamaması halinde
kişinin adı, soyadı, baba adı, ana adı, doğum tarihi veya doğum yerindeki
yanlışlıkların düzeltilmesi ya da eksikliklerin tamamlanması ya da kişinin
kimliği ve aile bağlarının tespit edilmesi dışında herhangi bir hukukî işleme
esas alınmaz.
(3) Bu kütüklerden çıkartılan kayıt örneklerine atik veya işlemden
kaldırılmış kütüklerden çıkarıldığına dair açıklama yapılır.
MADDE 63- (1) Genel Müdürlük, her yıl aile kütüklerinde kayıtlı olanlardan
askerlik çağına giren erkek nüfusun listesini çıkarıp Aralık ayı içerisinde
Milli Savunma Bakanlığına göndermekle yükümlüdür. Milli Savunma Bakanlığı bu
listeyi Kimlik Paylaşımı Sistemi veri tabanından da sağlayabilir.
MADDE 64- (1) Bu Kanunun uygulanmasında kullanılacak olan form ve belgeleri
hazırlamaya ve gerekli düzenlemeleri yapmaya Bakanlık yetkilidir. Elektronik
ortamda tutulan yerleşim yeri adresinin bildirimine ilişkin beyan formları
taranarak elektronik ortama aktarıldıktan sonra imha edilir.
Çeşitli Hükümler
MADDE 65- (1) Kimlik Paylaşımı Sisteminde ve Adres Paylaşımı Sisteminde yer alan
bilgiler 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu
ve eki cetvellerde yer almayan kamu kurum ve kuruluşları ile diğer kişilere
ücreti karşılığında verilir. Alınacak ücretler Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca
birlikte belirlenir. Tahsil edilen hizmet bedeli tutarları bütçeye gelir
kaydedilir.
MADDE 66- (1) MERNİS, Kimlik ve Adres Paylaşımı Sistemleri projelerinde
görevlendirilen fiilen fazla çalışma yapan Genel Müdürlük merkez ve taşra
teşkilâtı personeline (sözleşmeli personel dahil), ayda elli saati ve yılı
merkezî yönetim bütçe kanununda belirtilen fazla çalışma ücretinin üç katını
geçmemek üzere Bakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde fazla çalışma
ücreti ödenir.
ONBİRİNCİ KISIM
Ceza Hükümleri
MADDE 67- (1) Gerçeğe aykırı yerleşim yeri veya cüzdan talep belgesi veren köy
veya mahalle muhtarları ile herhangi bir işlem sebebiyle nüfus müdürlüğüne
gerçek dışı beyanda bulunanlar ve bunlara tanıklık edenler altı aydan dört yıla
kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Adrese ilişkin yükümlülükleri yerine getirmeyen ve yasaklara aykırı
hareket eden kamu görevlileri 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun kamu idaresinin güvenirliğine ve işleyişine karşı suçlara ilişkin
hükümlerine göre cezalandırılır.
MADDE 68- (1) Bu Kanuna göre;
a) Nüfus olaylarını bildirmekle görevli olup, bu görevlerini bu Kanunda
belirtilen süreler içinde yerine getirmeyen kamu görevlilerine, fiil başka bir
suç oluştursa bile, nüfus memurunun teklifi üzerine o yerin ilçe nüfus
müdürünün kararı ile 25 YTL idarî para cezası verilir.
b) Nüfus olaylarını bildirme yükümlülüğü olup bu yükümlülüğünü bu
Kanunda belirtilen süre içinde yerine getirmeyenlere, nüfus ve aile
cüzdanlarını kaybedenlere ve nüfus cüzdanının geçerlilik süresinin son
bulmasından itibaren altmış gün içinde bu cüzdanlarını değiştirmeyen kişilere
veya bu durumdaki çocukların veli veya vasilerine, yurt içinde ilçe nüfus
müdürlüklerince, yurtdışında ise dış temsilcilik veya dış temsilciliklerde
görevli memurlarca 50 YTL idarî para cezası verilir.
c) Mülkî idare amirince bu Kanunun 50 nci maddesinde belirtilen
yükümlülükleri yerine getirmeyen kişilere 250 YTL, gerçeğe aykırı beyanda
bulunanlara 500 YTL idarî para cezası verilir.
(2) Yurt dışında verilen idarî para cezaları, işlem sırasında mahallî
para karşılığı verildiği ülkede konsolosluk hasılatının tahsil edildiği para
birimi üzerinden tahsil edilir.
(3) Bu Kanuna göre;
a) Her türlü doğal afet, gasp, hırsızlık, yangın ve terör nedeniyle
nüfus ve aile cüzdanlarının kaybedilmesi, nüfus olaylarının bildirim
yükümlülüğünün yerine getirilememesi hallerinde,
b) Yetkili kurumların kimsesiz çocuklarla ilgili nüfus cüzdanı talepleri
ve doğum bildirimlerinde,
c) Bu Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen büyük ana, büyük baba veya
kardeşlere ya da çocukları yanlarında bulunduranlar ile muhtarlara,
d) Bu Kanunun 31 inci maddesinde belirtilen Cumhuriyet savcılıklarına,
bu maddede belirtilen idarî para cezaları uygulanmaz.
Çeşitli Hükümler
MADDE 69- (1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler yüzseksen gün
içerisinde Bakanlıkça hazırlanarak Bakanlar Kurulunca yürürlüğe konulur.
(2) Adres ve numaralamaya ilişkin yönetmelik ise doksan gün içerisinde
Bakanlık, Türkiye İstatistik Kurumu ve Türk Standartları Enstitüsü Kurumu
tarafından müştereken hazırlanarak yürürlüğe konulur.
MADDE 70- (1) Bu Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan kadrolar bu Kanun
kapsamındaki hizmetlerde kullanılmak üzere ihdas edilerek 190 sayılı Genel
Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin
İçişleri Bakanlığı bölümüne eklenmiştir.
MADDE 71- (1) 5/5/l972 tarihli ve l587 sayılı Nüfus Kanunu, 24/2/1972 tarihli ve
1543 sayılı Genel Nüfus Yazımı Kanunu ve 5/7/1939 tarihli ve 3686 sayılı
Evlenme Kâğıtları ve Bunların Nüfus Kütüklerine Tescilleri Hakkında Kanun,
26/6/1973 tarihli ve 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanununun 5 inci maddesi, 6
ncı maddesinin (a) ve (d) bentleri, 8 inci maddesi, 16 ncı maddesi ve 17 nci
maddesinde yer alan "8" ibaresi ile 10/4/1927 tarihli ve 1003 sayılı
Binaların Numaralanması ve Sokaklara İsim Verilmesi Hakkında Kanun yürürlükten
kaldırılmıştır.
MADDE 72- (1) 1774 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin (c) bendinden sonra gelmek
üzere "tarafından örneğine uygun kimlik belgesi doldurularak üç gün içinde
genel kolluk örgütüne verilmesi zorunludur." ibaresi eklenmiş ve aynı
maddenin ikinci fıkrasında yer alan "olanlar ile (d) bendinde belirtilen
yerlerde kalanların" ibaresi "olanların" şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 73- (1) 14/2/1985 tarihli ve 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanunun 28 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Bakanlık, nüfus ve vatandaşlık hizmetlerini yürütmek üzere,
illerde il nüfus ve vatandaşlık müdürlükleri, ilçelerde ilçe nüfus müdürlükleri
kurabilir. Bakanlık, kadro, yer ve unvanlarına bakılmaksızın ihtiyaç durumuna
göre nüfus müdürü ve memurlarını, lüzum görülen yerlerde görevlendirmeye
yetkilidir."
Geçici Hükümler
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Kurumlar ve tüzel kişiler bu Kanunun
yayımı tarihinden itibaren iki yıl içinde mevzuatlarını bu Kanun hükümlerine
uygun hale getirerek işlemlerinde kimlik numarasını kullanmak zorundadırlar.
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren
adres bilgilerinin kaydedilmesine ilişkin uygulamaya hazırlık olarak sırasıyla
aşağıdaki iş ve işlemler yapılır:
a) Ulusal adres veri tabanının altyapı çalışmaları Türkiye İstatistik
Kurumu Başkanlığı bünyesinde yapılarak veri tabanı kurulur ve bu maddede
öngörülen iş ve işlemlerin tamamlanmasından sonra Genel Müdürlüğe devredilir.
b) Mahallî İdareler Genel Müdürlüğü, adres ve numaralamaya ilişkin yönetmeliğe
uygun olarak il özel idareleri ve belediyelerin numaralama ve levhalama
çalışmalarını takip eder.
c) Adres çalışmaları ile eş zamanlı olarak il özel idareleri ve
belediyeler ile Genel Müdürlük, ulusal adres veri tabanlarının teknik
altyapısını oluşturur. Ulaştırma Bakanlığı tarafından ülke genelinde il özel
idareleri ve belediyeler ile ulusal adres veri tabanı arasında on-line
işleyecek bir ağ altyapısı oluşturulur. Her yerleşim biriminin ulusal adres
veri tabanına ulaşabileceği bir merkezî bilgisayar programı Türkiye İstatistik
Kurumu Başkanlığınca hazırlanır. Gerekli şifreleme ve kullanıcı eğitimi
verilerek il özel idareleri ve belediyelerin kullanımına açılır.
ç) Adres standardının belirlendiği tarihten itibaren en geç üçyüzaltmış
gün içerisinde il özel idare ve belediyeler tarafından yerleşim birimlerinin
adres bileşenleri standartlara uygun hale getirilerek numaralama işlemi
tamamlanır ve merkezî olarak kurulan ulusal adres veri tabanına (c) bendinde
bahsedilen program aracılığı ile işlenir.
d) İl özel idareleri ve belediyelerce gerçekleştirilen numaralama ve
levhalama çalışmalarının uygunluğunun yerinde tespit edilmesi amacıyla Türkiye
İstatistik Kurumu Başkanlığı ve Mahallî İdareler Genel Müdürlüğü tarafından
numaralama işlemi tamamlandıktan sonra doksan gün içerisinde alan kontrolü
yapılır. Kontrol sonuçları ulusal adres veri tabanına işlenir.
e) Ulusal adres veri tabanındaki yerleşim yeri adreslerinin nüfus
kütüklerindeki kişi kayıtları ile ilişkilendirilmesi ve Türkiye Cumhuriyeti
kimlik numarasına bağlı kişisel yerleşim yeri adresi kayıtlarının tutulabilmesi
için, numaralaması tamamlanan yerleşim yerlerinden başlamak ve bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altıyüzotuz gün içerisinde
tamamlanmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından alan
uygulaması yapılır. Uygulama esnasında ulusal adres veri tabanına dayalı olarak
alanda tespit edilen yerleşim yeri adres bilgileri, MERNİS kayıtları ile
Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası esasına göre elektronik ortamda eşleştirilir.
Alan taraması sırasında Türkiye'de yerleşim yeri adresi tespit edilen
yabancılar ile ilgili ayrı bir veri tabanı oluşturulur.
f) Elde edilen kayıtlar, mahalle ve köy muhtarlıklarında altmış gün
süreyle askıya çıkartılır. Askı süresince, itirazlar üzerine yapılacak inceleme
sonucunda Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından temin edilen
bilgilere göre kayıtlarda gerekli düzeltmeler yapılır. Bu çalışma ile
kayıtların kesinleşmesi sonucunda alan uygulamasında kullanılan formlar
28/9/1988 tarihli ve 3473 sayılı Muhafazasına Lüzum Kalmayan Evrak ve
Malzemenin Yok Edilmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek
Kabulü Hakkında Kanun hükümlerine göre mahallî kurulların kararı ile yerinde imha
edilir.
(2) İşlemler sırasında kullanılacak formlar Genel Müdürlük ile işbirliği
halinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından hazırlanır. Türkiye
İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından formlara istatistik amaçlı olarak
eklenen sorulara ilişkin kayıtlar Türkiye İstatistik Kanunu hükümleri
çerçevesinde değerlendirilir.
(3) Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığının bu madde kapsamında yapacağı
alan çalışması, 5429 sayılı Kanunun sayım ve araştırmalarla ilgili hükümleri
çerçevesinde yürütülür. Bu maddede belirtilen iş ve işlemlerin yapılması için
ilgili kurumlar mal ve hizmet satın alabilir. Bu madde kapsamında yaptırılacak
işler hakkında, ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç 4/1/2002 tarihli
ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile 5018 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaz. Bu
kapsamda yapılacak mal ve hizmet alımlarının usûl ve esasları, saydamlık,
rekabet, eşit muamele, güvenirlik, kamuoyu denetimi, ihtiyaçların uygun
şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlayacak
ilkeler doğrultusunda hizmetin gereklerine göre Bakanlar Kurulunca belirlenir.
(4) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin uygulanmasına ilişkin
usûl ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bu Kanunun geçici 2 nci maddesinin uygulama
süresi içinde nüfus olaylarını nüfus mevzuatında öngörülen süreyi geçirdikten
sonra bildirenler ile nüfus ve aile cüzdanını kaybedenlere bu Kanunun 68 inci
maddesi hükmü uygulanmaz.
GEÇİCİ MADDE 4- (1) Bu Kanunda öngörülen süre içerisinde
ulusal adres veri tabanına bağlanamayan il özel idareleri ve belediyeler,
mahallî adres bilgilerini tespit edip güncelliğini takip ederler ve ulusal
adres veri tabanına işlenmek üzere elektronik ortamda ilçe nüfus müdürlüklerine
gönderirler.
GEÇİCİ MADDE 5- (1) Bu Kanun yürürlüğe
girinceye kadar tanıma beyanı veya babalığa hüküm kararı sonucu ana hanesine
tescil edilen çocukların baba hanelerine nakline ana ve babanın birinin, çocuk
ergin ise kendisinin müracaatı aranır.
MADDE 74- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 75- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
(1) SAYILI LİSTE
KURUMU : T.C. İÇİŞLERİ
BAKANLIĞI
TEŞKİLÂT : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLAR
SERBEST
KADRO
SINIFI UNVANI DERECESİ ADEDİ TOPLAMI
MİAH Daire
Başkanı 1 1
MİAH Şube
Müdürü 1 1
GİH Şube
Müdürü 1 2
GİH Uzman 1 2
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 3 23
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 4 23
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 5 22
THS Mühendis 1 3
THS Mühendis 2 3
GİH Programcı 1 5
GİH Programcı 2 5
THS Teknisyen 3 5
THS Teknisyen 4 5
TOPLAM
100
(1) SAYILI LİSTE
KURUMU : T.C. İÇİŞLERİ
BAKANLIĞI
TEŞKİLÂT : TAŞRA
İHDAS EDİLEN KADROLAR
SERBEST
KADRO
SINIFI UNVANI DERECESİ ADEDİ TOPLAMI
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 3 474
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 4 471
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 5 471
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 6 471
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 7 471
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 8 471
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 9 471
GİH Programcı 3 100
GİH Programcı 4 100
GİH Programcı 5 100
THS Teknisyen 3 100
THS Teknisyen 4 100
THS Teknisyen 5 100
TOPLAM 3900